Επανακάμπτουν ύστερα από έντεκα χρόνια πτώσης οι χορηγήσεις των τραπεζών προς την παγκόσμια ναυτιλία. Σύμφωνα με την ετήσια έρευνα Petrofin Research, το δανειακό χαρτοφυλάκιο των 40 τραπεζών που δίνουν τα περισσότερα δάνεια στις ναυτιλιακές αυξήθηκε για πρώτη φορά μετά το 2011 και ανήλθε στα 290,12 δισ. δολάρια από 286,9 δισ. δολάρια το 2020 (άνοδος 1,12%).

Η ανάκαμψη οφείλεται κυρίως στις ασιατικές και αυστραλιανές τράπεζες (APAC) που ενίσχυσαν τα χαρτοφυλάκιά τους από τα 100,85 δισ. δολάρια σε 114,75 δισ. δολ. και πλέον κατέχουν το 39,5% στο παγκόσμιο δανειακό ναυτιλιακό χαρτοφυλάκιο από 35% προηγουμένως.

Αντιθέτως, το μερίδιο των ευρωπαϊκών τραπεζών υποχώρησε περαιτέρω, με τη μεγαλύτερη μείωση να παρουσιάζει το μερίδιο των γερμανικών και των σκανδιναβικών τραπεζών. Ωστόσο, τα ευρωπαϊκά τραπεζικά ιδρύματα εξακολουθούν να κατέχουν τη «μερίδα του λέοντος» με ένα χρηματοδοτικό χαρτοφυλάκιο ύψους 157,22 δισ. δολ. Πάντως, οι ελληνικές τράπεζες κινήθηκαν ανοδικά, διευρύνοντας το χαρτοφυλάκιό τους κατά 14,2% που έφθασε σε 12,48 δισ. δολ.

Οσον αφορά την κατάταξη των τραπεζών, το μεγαλύτερο δανειακό χαρτοφυλάκιο διατηρεί η γαλλική η BNP Paribas με 19,8 δισ. δολ. και ακολουθούν η China Exim με 18,5 δισ. δολ. και η γερμανική kwW με 17,15 δισ. δολ. Την πρώτη πεντάδα συμπληρώνουν οι Bank of China με 14,50 δισ. δολ. και η Credit Agricole OB με 13,5 δισ. δολ. Οι ελληνικές τράπεζες βρίσκονται στις θέσεις 31η (Eurobank 3,38 δισ. δολ.), 32η Πειραιώς (3,25 δισ. δολ.), 33η (Alpha Bank 3,30 δισ. δολ.) και 36η (Εθνική Τράπεζα με 2,65 δισ. δολ.).

Οι μικρότερες τράπεζες

Σύμφωνα με την Petrofin Research, το 2021 εισήλθαν και πολλές μικρότερες τράπεζες στη ναυτιλιακή χρηματοδότηση. Η έρευνα της Petrofin εντόπισε μάλιστα συνολικά 62 τράπεζες με ένα συνολικό χαρτοφυλάκιο 308,76 δισ. δολ., ενώ όπως επισημαίνει υπάρχουν και άλλες με τοπικά χαρακτηριστικά με αποτέλεσμα ο συνολικός τραπεζικός δανεισμός της παγκόσμιας ναυτιλίας να υπολογίζεται στα 340 δισ. δολ. ή τα 2/3 του συνόλου της παγκόσμιας χρηματοδότησης των πλοίων, η οποία υπολογίζεται στα 500 δισ. δολ., που εκτός από τα τραπεζικά δάνεια προέρχονται από το leasing, τα ιδιωτικά επενδυτικά κεφάλαια, τα χρηματιστήρια κ.λπ.

Η Petrofin εκτιμά ότι λόγω της ρωσικής εισβολής στην Ουκρανία, των υψηλών τιμών ενέργειας, τις γεωγραφικές κυρώσεις, τα υψηλότερα επιτόκια, αλλά και την επιβράδυνση της παγκόσμιας ανάπτυξης και τις ανησυχίες για μια επερχόμενη ύφεση, ο τραπεζικός δανεισμός έχει διαταραχθεί καθώς οι τράπεζες έχουν γίνει πιο προσεκτικές, ενώ αρνητικά επηρεάζεται από τα λοκντάουν και την οικονομική επιβράδυνση και το κινεζικό leasing.

Η ρωσική εισβολή

Ωστόσο, οι τράπεζες εξακολουθούν να ενδιαφέρονται για νέες δραστηριότητες για να διατηρήσουν τα χαρτοφυλάκια δανεισμού τους, αλλά η βιώσιμη νέα παραγωγή δανείων μειώνεται. Τα περιθώρια τραπεζικών δανείων συμπιέζονται καθώς οι πλοιοκτήτες έχουν πρόσβαση σε εναλλακτικές πηγές χρηματοδότησης και συχνά επιλέγουν υψηλότερη μόχλευση σε αντίθεση με χαμηλότερα περιθώρια.

Οι τράπεζες τηρούν στάση αναμονής από την άλλη όσον αφορά τη νέα τεχνολογία και τους πιο αυστηρούς περιβαλλοντικούς κανονισμούς για τα πλοία μετά το 2030, ενώ αναπτύσσονται και χρηματοδοτικά πακέτα με βάση τους κανόνες βιωσιμότητας. Οι τράπεζες εν γένει θέλουν να διαπιστώσουν πού κινείται η νέα τεχνολογία πρόωσης των πλοίων, τις επιπτώσεις στο κόστος και την υποστήριξη που θα παρέχει η αγορά σε τέτοια πλοία. Προς το παρόν, η έμφαση τόσο των πλοιοκτητών  όσο και των τραπεζών δίνεται στα νεότευκτα τύπου Tier III που φαίνεται να αντιπροσωπεύουν μια ενδιάμεση επιλογή σε σύγκριση με πιο προηγμένες τεχνολογίες.