«Η Ευρωπαϊκή Ενωση είναι πολύ οικονομική, λιγότερο πολιτική και πολύ λιγότερο στρατιωτική», διαπιστώνει η ιταλική «La Repubblica». Σημειώνει, ωστόσο, ότι από αυτή την εβδομάδα, «κάνει το πρώτο βήμα προκειμένου, αν μη τι άλλο, να γίνει λίγο περισσότερο διπλωματική». Παραπέμπει δε στην επίσημη πρεμιέρα της Ευρωπαϊκής Διπλωματικής Ακαδημίας, η οποία έχει στόχο να γαλουχήσει και να εκπαιδεύσει μια νέα γενιά διπλωματών οι οποίοι δεν θα προκρίνουν τα συμφέροντα των χωρών από τις οποίες προέρχονται, όπως συνήθως συμβαίνει σήμερα, αλλά εκείνα της Ευρώπης.

Η πρωτοβουλία, αν και προωθήθηκε χωρίς ιδιαίτερες τυμπανοκρουσίες, θεωρείται φιλόδοξη. Ποντάρει δε, εκτός όλων των άλλων, στη δημιουργία επαγγελματικών και φιλικών δεσμών ανάμεσα στους σπουδαστές, καθώς και σε ένα δίκτυο επικοινωνίας και ανταλλαγής απόψεων και εμπειριών, που μελλοντικά θα ενισχύσουν την ευρωπαϊκή πλευρά της δράσης τους έναντι της εθνικής.

«Σε ένα κόσμο με μεγαλύτερες προκλήσεις, η ΕΕ είναι ανάγκη να διαθέτει μια πιο ισχυρή διπλωματική φωνή. Χρειαζόμαστε περισσότερους καλά εκπαιδευμένους διπλωμάτες, έτοιμους να συμβάλλουν στη διεθνή πολιτική. Ιδρύουμε, λοιπόν, την Ευρωπαϊκή Διπλωματική Ακαδημία, με σκοπό να οικοδομήσουμε ένα πραγματικά ευρωπαϊκό διπλωματικό σώμα, το οποίο θα ενισχύσει περαιτέρω τη διεθνή δράση της Ευρώπης μας», δήλωνε χαρακτηριστικά στα τέλη Αυγούστου ο Ζοζέπ Μπορέλ, ο οποίος προΐσταται της EEAS και αντιμετωπίζεται από ορισμένους (αν και δεν είναι) ως ο «υπουργός Εξωτερικών της ΕΕ».

Προϋπόθεση

Οπως εύκολα καταλαβαίνει κανείς, βεβαίως, προϋπόθεση εκ των ων ουκ άνευ για να ευοδωθεί αυτή η προσπάθεια και να αποδώσει καρπούς τις επόμενες δεκαετίες – νωρίτερα αποκλείεται πρακτικά, καθώς θα συνεχίσουν να κυριαρχούν οι διπλωμάτες… παλαιάς κοπής – είναι η ιδέα της «ενωμένης Ευρώπης» να συνεχίσει να ευδοκιμεί. Και όχι μόνο αυτό, αλλά και οι εταίροι να καταλαβαίνουν και να εννοούν το ίδιο πράγμα όταν την επικαλούνται, αλλά και να έχουν παρόμοιες ή, σε κάθε περίπτωση, συμβατές επιδιώξεις. Κάτι που, με βάση τουλάχιστον την εικόνα που επικρατεί σήμερα και τις τάσεις που καταγράφονται, απέχει πολύ από το να είναι πραγματικότητα, όπως αποδεικνύεται σε κάθε σημαντικό θέμα, οικονομικό και νομισματικό, (γεω)πολιτικό ή και περιβαλλοντικό.

Σε κάθε περίπτωση, η αρχή έγινε. 42 συνολικά νεαροί διπλωμάτες – 20 άνδρες και 22 γυναίκες, με μέσο όρο ηλικίας τα 28 έτη και προϋπηρεσία το πολύ 5 ετών – βρίσκονται ήδη στην πόλη Μπριζ του Βελγίου (Μπρούγκε, σύμφωνα με τους ολλανδόφωνους Φλαμανδούς της χώρας).

Αξίζει να σημειωθεί ότι οι 42 προέρχονται από τα 27 κράτη-μέλη και τους θεσμούς, καθώς και από τις υποψήφιες προς ένταξη στην ΕΕ χώρες: Ουκρανία, Γεωργία, Μολδαβία, Μαυροβούνιο, Αλβανία,  Βόρεια Μακεδονία και Τουρκία (όλες έχουν από έναν ή μία εκπρόσωπο, πλην Ιταλίας και Ουκρανίας που έχουν δύο).

Οι 42 θα συμμετέχουν δε σε ένα πρόγραμμα με διάρκεια 9 μηνών, που περιλαμβάνει 10 ενότητες: ομαδική εργασία, προσομοιώσεις καταστάσεων και ρόλων, σενάρια κρίσεων, προφορικές και γραπτές παρουσιάσεις, συζητήσεις στο πλαίσιο των τάξεων, συμμετοχή σε chats, τηλεμάθηση και, φυσικά, ατομικές εξετάσεις. Επικεφαλής θα είναι η προκάτοχος του Μπορέλ και νυν κοσμήτορας του Κολεγίου της Ευρώπης στη βελγική πόλη, Φεντερίκα Μογκερίνι, ενώ η χρηματοδότηση ανέρχεται σε αυτό το στάδιο στα 990.000 ευρώ και προέρχεται κυρίως από την Ευρωβουλή. Οσο για τους διδάσκοντες, προέρχονται κατά 80% από το νυν σώμα των ευρωπαίων πρέσβεων και άλλων αξιωματούχων, κάτι που σημαίνει πως καλούνται να υπερβούν και οι ίδιοι τα σημερινά στερεότυπα.

«Είναι σαφές ότι η Ευρωπαϊκή Ακαδημία αποτελεί αυτή τη στιγμή ένα χώρο υπό κατασκευή. Ομως, το πιο σημαντικό είναι να ξεκινήσουμε και να φτάσουμε στον στόχο μας», λέει ένας άλλος ιταλός διπλωμάτης και νυν υπεύθυνος για ζητήματα Μέσης Ανατολής στην ΕΕ – ο Φερνάντο Τζεντιλόνι, ο οποίος θα είναι ο βασικός σύμβουλος της Μογκερίνι. Ιδού η Ρόδος…