Ο τίτλος, Οργανισμός Συνεργασίας της Σαγκάης, δεν είναι και τόσο φιλόδοξος. Πράγματι, όταν ιδρύθηκε αυτό το όργανο πριν από 26 χρόνια, ο στόχος του ήταν να σταθεροποιηθούν οι χώρες της Κεντρικής Ασίας. Το ότι σήμερα το ίδιο αυτό όργανο παρουσιάζεται ως μια «Αυταρχική Διεθνής», ένα «αντιδυτικό μέτωπο της άρνησης», δείχνει πόσο μεγάλη είναι η απόσταση που έχει διανυθεί.

Ομως τα φαινόμενα απατούν. Τα συμφέροντα των ηγετών που συναντήθηκαν αυτή την εβδομάδα στη Σαμαρκάνδη συχνά συγκρούονται μεταξύ τους, η συμμαχία τους είναι ετερόκλητη. Ο πρόεδρος Πούτιν θα ήθελε πολύ τη στήριξη της Κίνας, αλλά ο Σι Τζινπίνγκ διατύπωσε «ερωτήματα» για τον πόλεμο στην Ουκρανία και δεν παρέστη στο προχθεσινό δείπνο επικαλούμενος την Covid-19. Ο πρόεδρος Ερντογάν προσπαθεί να αντισταθμίσει την απομάκρυνσή του από την Ευρώπη με μια στροφή προς Ανατολάς, αλλά στο Ναγκόρνο Καραμπάχ υποστηρίζει διαφορετικό στρατόπεδο από τη Μόσχα. Το Νέο Δελχί δεν έχει τις καλύτερες σχέσεις με το Πεκίνο ούτε θέλει να διαρρήξει τις σχέσεις του με τη Δύση.

Οπως ο κόσμος μας δεν είναι πλέον διπολικός, έτσι και τα μέτωπα δεν είναι σαφώς προσδιορισμένα. Το ότι πολλές χώρες της Ασίας, της Αφρικής και της Λατινικής Αμερικής θεωρούν επιλεκτικές τις δυτικές ευαισθησίες για τη ρωσική εισβολή στην Ουκρανία δεν τις οδηγεί αναγκαστικά στην αγκαλιά της Μόσχας. Η Ευρώπη και η Αμερική δεν θα πρέπει λοιπόν να αντιμετωπίζουν αυτές τις χώρες ως αντιπάλους, ούτε καν ως ανταγωνιστές, αλλά να προσπαθήσουν να τις πείσουν ότι το συμφέρον τους είναι να συνταχθούν με τον φιλελευθερισμό, όχι με τον αυταρχισμό.

Η Ρωσία του Πούτιν θα ήθελε πολύ την αναβίωση του «Μεγάλου Παιχνιδιού», όπως έχει ονομαστεί η αντιπαράθεση της βρετανικής και της ρωσικής αυτοκρατορίας κατά τον 19ο αιώνα για την κυριαρχία στο Αφγανιστάν και άλλα εδάφη της κεντρικής Ασίας. Ομως ακόμη και ο Σι διστάζει. Προς το παρόν, ο ΟΣΣ θα πρέπει να αρκεστεί στη διοργάνωση κοινών αθλητικών εκδηλώσεων. Το μέλλον του θα εξαρτηθεί εν πολλοίς από την έκβαση του πολέμου.