Δύο είναι οι εκθέσεις του αμερικανικού υπουργείου Εξωτερικών για τη ρωσική διείσδυση στην Ευρώπη, αποκαλύπτουν οι ιταλικές εφημερίδες. Μια βασική που καταρτίστηκε στις αρχές του έτους, από την οποία προέκυψε μια δεύτερη, από όπου ενημερώθηκαν οι σημαντικές χώρες της Δύσης, οι οποίες μπήκαν στο στόχαστρο του Κρεμλίνου. Οπως αποκαλύπτει η εφημερίδα «Repubblica», στις αρχές του χρόνου, πριν από τη ρωσική εισβολή στην Ουκρανία, το Συμβούλιο Εθνικής Ασφάλειας των ΗΠΑ παρέδωσε στον πρόεδρο Τζο Μπάιντεν και στο Στέιτ Ντιπάρτμεντ μια ογκώδη έκθεση, η οποία περιείχε εμπιστευτικές πληροφορίες των αμερικανικών μυστικών υπηρεσιών, καθώς και πηγές και στοιχεία που είχαν συλλέξει οι διάφορες υπηρεσίες της αμερικανικής κυβέρνησης, με πρώτο και καλύτερο το υπουργείο Οικονομικών. Ουσιαστικά επρόκειτο για έναν χάρτη της κρυφής επιρροής της Ρωσίας στα κράτη της Δύσης, συμπεριλαμβανομένης της Ευρώπης. Παρακολουθεί τα γεγονότα και τις συνθήκες μεταξύ 2014 και 2022: αμερικανοί αναλυτές αναφέρονται σε μια σειρά από επιχειρήσεις που διεξάγονται από τους Ρώσους σε διάφορες δυτικές και ευρωπαϊκές χώρες. Μια παράγραφός του ήταν ειδικά αφιερωμένη στην Ιταλία.
Επτά μήνες αργότερα, τον Σεπτέμβριο του 2022, το Στέιτ Ντιπάρτμεντ αποφασίζει να ενημερώσει 200 πρεσβείες σε όλο τον κόσμο για την ύπαρξη της έκθεσης. Αποχαρακτηρίζει ορισμένα τμήματά της για να προειδοποιήσει συγκεκριμένες κυβερνήσεις για τη ρωσική ανάμειξη στη χώρα τους. Στην Ιταλία, το πρωθυπουργικό γραφείο μαθαίνει για την ύπαρξη του φακέλου από τον αμερικανικό Τύπο. Καθώς η είδηση δημιουργεί μεγάλους τριγμούς στη χώρα που βρίσκεται σε προεκλογική εκστρατεία, η κυβέρνηση Ντράγκι ζητά από την Ουάσιγκτον περισσότερες πληροφορίες αλλά λαμβάνει ως απάντηση ένα ξερό «όχι»: υπάρχουν, αλλά είναι απόρρητες, «τουλάχιστον προς το παρόν».
Απολογισμός
Αφού λοιπόν ήταν μυστική έκθεση, γιατί το θέμα έγινε δημόσιο; αναρωτιέται η ιταλική εφημερίδα. Αυτό συνέβη στις 13 Σεπτεμβρίου όταν σε τηλεγράφημα του Associated Press αναφερόταν μια έκθεση (ένας δεύτερος φάκελος, που δημιουργήθηκε από τον πρώτο) στα χέρια του αμερικανικού υπουργείου Εξωτερικών, ο οποίος κάνει απολογισμό της χρηματοδότησης του Κρεμλίνου με στόχο τον επηρεασμό δυτικών κομμάτων και πολιτικών: αναφέρεται σε 300 εκατομμύρια ευρώ που δαπανήθηκαν από το 2014 και εισέρευσαν σε 24 χώρες, μεταξύ των οποίων και κάποιες της Ευρώπης. Υπάρχει επίσης αναφορά ότι οι επιχειρήσεις αυτές δεν έχουν τελειώσει και ετοιμάζονται και άλλα κεφάλαια να δοθούν σε άτομα ή υπηρεσίες σε δυτικές χώρες.
Στην όλη συζήτηση μπήκε και ο Λέον Πανέτα, πρώην επικεφαλής της CIA και του Πενταγώνου επί κυβέρνησης Ομπάμα. Οταν ο σημερινός πρόεδρος των ΗΠΑ Τζο Μπάιντεν ήταν αντιπρόεδρος, αναφέρει σε συνέντευξή του στη «Repubblica», «είχαμε πάντα πληροφορίες για τις ρωσικές προσπάθειες να παρακάμψουν τις κυρώσεις και να κατευθύνουν κεφάλαια σε όσους βρίσκονται κοντά στον Πούτιν και είναι εχθροί των ΗΠΑ. Το να ακούω από οποιονδήποτε να καταφέρεται εναντίον των κυρώσεων όπως το έκανε ο Ματέο Σαλβίνι, εμένα με οδηγεί στο συμπέρασμα ότι έχει επηρεαστεί από τη Ρωσία». Ο Πανέτα αναφερόταν στην ομιλία τού πρώην υπουργού Εσωτερικών της Ιταλίας και επικεφαλής της Λέγκας, που στις αρχές Σεπτεμβρίου είχε ζητήσει την άρση των κυρώσεων εις βάρος του Κρεμλίνου. «Το Κρεμλίνο», τονίζει ο Πανέτα, «χρησιμοποιεί το χρήμα για να δυσκολεύει την επιβολή κυρώσεων».
Κατάσκοποι και σύμμαχοι
Ο πρώην υπουργός Αμυνας των ΗΠΑ ανέφερε ότι ήταν σε γνώση «μεγάλων επιχειρήσεων των ρωσικών μυστικών υπηρεσιών, που χρησιμοποιούν χρήματα για να προσηλυτίσουν στη γραμμή τους, να τοποθετήσουν κατασκόπους και συμμάχους σε όλο τον κόσμο. Αυτό κάνει ο Πούτιν εδώ και χρόνια, εκμεταλλευόμενος κάθε μοχλό εξουσίας για να υπονομεύσει τη σταθερότητα και τις ΗΠΑ». Στην ερώτηση για τις σχέσεις του πρώην πρωθυπουργού της Ιταλίας Σίλβιο Μπερλουσκόνι με τον Βλαντίμιρ Πούτιν, ο Πανέτα απαντά: «Δεν θα με εξέπληττε αν ο Μπερλουσκόνι είχε στενή σχέση με τον Πούτιν. Πηγαίνει πίσω στις μέρες που ο ηγέτης του Κρεμλίνου ήταν πιο αξιοσέβαστος ως ηγέτης, είμαι σίγουρος ότι η σχέση τους μετράει χρόνια. Φιλοσοφικά, ο Μπερλουσκόνι και ο Πούτιν σκέφτονταν το ίδιο, και αυτό ισχύει πιθανώς ακόμη και σήμερα». Οσον αφορά τις επικείμενες εκλογές στην Ιταλία, δεν αποκλείει ρωσική επιχείρηση παραπληροφόρησης, λέγοντας: «Η Ρωσία εξαπέλυσε μια θρασύτατη επίθεση κατά των ΗΠΑ κατά τη διάρκεια των εκλογών μας και συνεχίζει να το κάνει για να υπονομεύσει την ακεραιότητά τους. Είναι μια συνήθης προσέγγιση για να βοηθήσουν εκείνους που πιστεύουν ότι θα υποστηρίξουν τις θέσεις τους. Αυτό συμβαίνει στην Ιταλία και αλλού».