Τέσσερα εικοσιτετράωρα πριν ανοίξουν οι κάλπες στην Ιταλία, η Ευρώπη δεν κρύβει την ανησυχία της για το προδιαγραφόμενο εκλογικό αποτέλεσμα. Ενα ηχηρό «όχι στους μεταφασίστες» είπαν οι γερμανοί Σοσιαλδημοκράτες υποδεχόμενοι προχθές στην έδρα τους στο Βερολίνο τον Ενρίκο Λέτα, τον επικεφαλής του κεντροαριστερού Δημοκρατικού Κόμματος (PD). Ο Λέτα συναντήθηκε και με τον γερμανό καγκελάριο Ολαφ Σολτς, εκείνος που ανέλαβε να μεταφέρει ωστόσο το μήνυμα ήταν ο συμπροεδρεύων του SPD Λαρς Κλίνγκμπεϊλ: οι ιταλικές εκλογές δεν θα κρίνουν μόνο τον επόμενο ηγέτη της χώρας αλλά και τη μελλοντική κατεύθυνση της Ευρώπης, και «θα ήταν ένα πραγματικά σημαντικό σημάδι αν κέρδιζε ο Ενρίκο Λέτα και όχι η Τζόρτζια Μελόνι, η οποία ηγείται ενός μεταφασιστικού κόμματος και θα οδηγούσε την Ιταλία στη λάθος κατεύθυνση», προς τον Βίκτορ Ορμπαν και τους «αντιδημοκρατικούς» ομοϊδεάτες του. Η ίδια η Μελόνι, βέβαια, επιμένει πως η ιταλική Δεξιά «έχει παραδώσει τον φασισμό στην Ιστορία εδώ και δεκαετίες». Μόλις χθες, ωστόσο, το κόμμα της, τα Αδέλφια της Ιταλίας (FdL), υποχρεώθηκαν να διαγράψουν έναν υποψήφιό τους στον Ακράγαντα της Σικελίας που είχε κατά το παρελθόν εκθειάσει τον Αδόλφο Χίτλερ.

«Σύγχρονη φασίστρια»

Εναν «σπουδαίο πολιτικό» είχε αποκαλέσει το 2014 τον Χίτλερ ο Καλότζερο Πιζάνο σε διαδικτυακό ποστ του. Ως «σύγχρονη φασίστρια» είχε αποθεώσει δύο χρόνια αργότερα τη Μελόνι σε άλλο του ποστ. Ακολούθως, βέβαια, τα διέγραψε, τα «ξέθαψε» όμως η ιταλική εφημερίδα «La Repubblica» και μπροστά στον σάλο που δημιουργήθηκε, με την πρόεδρο της Εβραϊκής Κοινότητας της Ρώμης Ρουθ Ντουρέγκελο να επισημαίνει πως «δεν μπορεί να δίνονται ευκαιρίες σε όσους εξυμνούν το μίσος», το FdL δεν είχε άλλη επιλογή παρά να τον διαγράψει. Μπορεί η Μελόνι να διαβεβαιώνει ότι πρόκειται για ένα κανονικό συντηρητικό κόμμα, το φασιστικό παρελθόν της Ιταλίας ωστόσο στοιχειώνει τις εκλογές της Κυριακής – είναι χαρακτηριστική η περίπτωση της περιφέρειας του Μιλάνου όπου μονομαχούν, εκλογικά, ο γιος ενός επιζήσαντος του Ολοκαυτώματος και η κόρη ενός υποστηρικτή του Μουσολίνι.

Ο 59χρονος Εμανουέλε Φιάνο είναι υποψήφιος βουλευτής του PD: είναι γιος ενός Ιταλοεβραίου που γλίτωσε μετά βίας τον θάνατο στο Αουσβιτς. Η επίσης 59χρονη Ιζαμπέλα Ράουτι είναι υποψήφια βουλευτής του FdL: ο πατέρας της, Ρίνο Ράουτι, ήταν ένας νεαρός εθελοντής στη Δημοκρατία του Σαλό κι έγινε μετά τον πόλεμο, μαζί με μερικούς ακόμα αμετανόητους συνεργάτες του Μουσολίνι, ηγετικό στέλεχος του Ιταλικού Κοινωνικού Κινήματος (MSI). Από τη Νεολαία του MSI ξεκίνησε και η ίδια η Μελόνι, ως έφηβη, την πολιτική της σταδιοδρομία. Μέλος του ίδιου Κινήματος ήταν και ο σύζυγος της Ράουτι, ο Τζιάνι Αλεμάνο, μετέπειτα δήμαρχος της Ρώμης (2008-2013) με τον μπερλουσκονικό Λαό της Ελευθερίας. «Δεν έχω εμμονή με το παρελθόν, αλλά αν θέλουμε να μιλήσουμε για το παρόν και το μέλλον πρέπει να γνωρίζουμε από πού ερχόμαστε», δήλωσε ο Εμανουέλε Φιάνο στους βρετανικούς «Times», καθώς ετοιμαζόταν να ανεβεί στη σκηνή για μια προεκλογική συζήτηση. «Ενώ ο πατέρας της δήλωνε εθελοντής στο [φασιστικό] καθεστώς, μέλη της οικογένειάς μου απελαύνονταν από αυτό [στα ναζιστικά στρατόπεδα]», πρόσθεσε. «Μήπως με ορίζει το “κόρη του φασίστα”; Γιατί να μη μιλήσουμε για μένα; Ο ένας στους τρεις Ιταλούς που δεν μπορεί να πληρώσει τους λογαριασμούς του – θέλει να μάθει ποιος είναι ο πατέρας της Ιζαμπέλα Ράουτι ή θέλει να μάθει ποιος έχει μία λύση;» αντέτεινε η αντίπαλός του.

Το πρώην «Στάλινγκραντ της Ιταλίας»

Στην καρδιά της περιφέρειας του Μιλάνου όπου μονομαχούν οι δυο τους, το Σέστο Σαν Τζιοβάνι ήταν κάποτε προπύργιο της Αριστεράς, είχε μάλιστα το παρατσούκλι «το Στάλινγκραντ της Ιταλίας». Το 2017, ωστόσο, μετά το κλείσιμο των τοπικών εργοστασίων και την άφιξη μεταναστών, εξέλεξε για πρώτη φορά μετά από δεκαετίες δεξιό δήμαρχο – ο οποίος επανεξελέγη φέτος, αφού κυνήγησε τους παράτυπους μετανάστες, εγκατέστησε 120 κάμερες ασφαλείας και πήρε μέτρα κατά της υπενοικίασης διαμερισμάτων σε αλλοδαπούς. «Είμαστε το μόνο κόμμα που δεν συγκρότησε προεκλογικά συμμαχίες για να τις αλλάξει μετεκλογικά», δήλωσε στους «Times» η Ιζαμπέλα Ράουτι. «Δεν συμμετείχαμε σε καμία από τις τρεις τελευταίες κυβερνήσεις, αλλά ήμασταν μία πιστή και πατριωτική αντιπολίτευση, με μία ισχυρή και αξιόπιστη ηγέτιδα που κάνει αυτό που λέει και λέει αυτό που κάνει. Αν ένας ξένος παρατηρητής φοβάται την επιστροφή του φασισμού, τότε δεν ξέρει τι λέει», πρόσθεσε.

«Το θέμα εδώ δεν είναι μόνο η ιστορία των πατεράδων μας», αντέτεινε ο Εμανουέλε Φιάνο, κι ας είναι αναγκασμένος να ζει εδώ και 11 χρόνια με αστυνομική συνοδεία λόγω αντισημιτικών απειλών κατά της ζωής του. «Οι αμαρτίες ή οι αρετές τους δεν πρέπει να βαρύνουν τα παιδιά τους. Αλλά η κουλτούρα που έχουμε απορροφήσει μπορεί να καθορίσει κάποιες θέσεις, και με τη Ράουτι έχουμε εντελώς διαφορετικές θέσεις. Τα Αδέλφια της Ιταλίας έχουν ως πολιτικό τους μοντέλο στην Ευρώπη την ανελεύθερη δημοκρατία του Ορμπαν. Δεν φοβάμαι επ’ ουδενί ότι επιστρέφει ο φασισμός – όταν πρόκειται όμως για τα Αδέλφια της Ιταλίας, εκείνο που με ανησυχεί είναι το μέλλον».