Αγώνα για να διασώσουν την ελληνική γλώσσα στην Αυστραλία δίνουν φορείς Ομογενών. Στην Πολιτεία Βικτώρια συγκροτήθηκε προσφάτως ειδικά για αυτόν τον σκοπό ομάδα εργασίας, με επικεφαλής τον Joseph Lo Bianco, καθηγητή του Πανεπιστημίου της Μελβούρνης και πρόεδρο της Ακαδημίας Ανθρωπιστικών Σπουδών της Αυστραλίας, υπό την ευθύνη του οποίου καταρτίστηκε σχέδιο δράσης για την αναβάθμιση της διδασκαλίας των νέων ελληνικών στα κρατικά σχολεία. Η χρονική στιγμή δεν είναι τυχαία: σύμφωνα με επίσημα στοιχεία, το 2021 την ελληνική γλώσσα μιλούσαν στην Αυστραλία 229.643 άνθρωποι, αριθμός μειωμένος κατά σχεδόν 13% σε σχέση με 20 χρόνια πριν.

Η φθίνουσα πορεία της ελληνικής γλώσσας στην Αυστραλία επιβεβαιώνεται και από το γεγονός ότι την τελευταία δεκαετία οι μαθητές σε προγράμματα ελληνομάθειας έχουν μειωθεί σχεδόν κατά 30%, ενώ αρκετά εκπαιδευτικά κέντρα έχουν διακόψει τα μαθήματα ελληνικών.

«Προφανώς, βρισκόμαστε σε ένα κρίσιμο στάδιο, γεγονός το οποίο συμπεραίνει και ο καθηγητής Lo Bianco σε σχετική έρευνα που πραγματοποίησε. Γι’ αυτό αναλαμβάνουμε δράση τώρα. Στόχος μας είναι να διατηρήσουμε και να επεκτείνουμε τα προγράμματα των υφιστάμενων σχολικών και πανεπιστημιακών προγραμμάτων, να δημιουργήσουμε ευκαιρίες για τη χρήση της ελληνικής γλώσσας πέρα από το σχολείο και να καλλιεργήσουμε τη θέληση σε όλους τους μαθητές μας να συνεχίσουν με τα ελληνικά» λέει στα «ΝΕΑ» η Διονυσία Διακοδημητρίου, γραμματέας του Συλλόγου Εκπαιδευτικών Νεοελληνικής της Πολιτείας Βικτώρια.

Η διδασκαλία

Ενώ εκδηλώνεται έντονο ενδιαφέρον για τα ελληνικά στις μικρές ηλικίες, οι μαθητές δεν ολοκληρώνουν τον κύκλο σπουδών, δεν μπορούν να χρησιμοποιήσουν τη γλώσσα πέραν του σχολείου, ούτε υπάρχουν επαγγελματικές προοπτικές βασισμένες στην αξιοποίηση των ελληνικών. Πολλοί από αυτούς δεν έχουν επισκεφθεί ποτέ την Ελλάδα και, παρά τους πολιτιστικούς ή κοινωνικούς δεσμούς που διατηρούν, η Ελλάδα είναι στην πραγματικότητα μια χώρα ξένη και τα ελληνικά μια ξένη γλώσσα.

«Προγράμματα ελληνικής γλώσσας υπάρχουν σε όλες τις Πολιτείες της Αυστραλίας, από την προσχολική ηλικία, τα λεγόμενα “immersion”, ενώ τμήματα ελληνικών λειτουργούν και σε πανεπιστήμια. Οι μαθητές δεν είναι αποκλειστικά ελληνικής καταγωγής. Στα ημερήσια και κρατικά σχολεία υπάρχουν πολλοί μαθητές μη ελληνικής καταγωγής, ενώ στα απογευματινά είναι κυρίως ελληνικής καταγωγής. Όταν λέμε “ελληνικής καταγωγής” συμπεριλαμβάνουμε και τα παιδιά μεικτών γάμων, που είναι αρκετά» εξηγεί η Διονυσία Διακοδημητρίου: «Οι ώρες διδασκαλίας ορίζονται από την κάθε Πολιτεία. Στη Βικτώρια προτείνονται 150 λεπτά την εβδομάδα. Τα απογευματινά σχολεία μπορεί να προσφέρουν και περισσότερο, ενώ υπάρχει και ένα δίγλωσσο πρόγραμμα που ιδρύθηκε πριν από 40 χρόνια σε ένα από τα κρατικά δημοτικά σχολεία, το οποίο προσφέρει μαθήματα ελληνικής γλώσσας από 650 έως 750 λεπτά την εβδομάδα. Τα μαθήματα περιλαμβάνουν γλώσσα – η οποία διδάσκεται ως δεύτερη ή ξένη γλώσσα ή ως μητρική ή σε πλαίσιο δίγλωσσου προγράμματος – αλλά και λογοτεχνία, χορό, τραγούδι, θέατρο».

Στην Αυστραλία λειτουργούν περίπου 780 κοινοτικά σχολεία, στα οποία 105.000 μαθητές διδάσκονται περισσότερες από 90 γλώσσες. Σε αυτή την παράδοση που υπερβαίνει τα 150 χρόνια η χώρα στηρίζει σε μεγάλο βαθμό τον χαρακτήρα της ως πολυπολιτισμικού έθνους.

Στρατηγικό σχέδιο

Το 2021 συγκροτήθηκε η Ομάδα Εργασίας «Φάρος» σε συνεργασία με τον Σύλλογο Εκπαιδευτικών Νεοελληνικών Βικτώριας, με σκοπό να προωθήσει τη διδασκαλία των ελληνικών στα σχολεία. Επικεφαλής είναι ο καθηγητής Lo Bianco, ο οποίος ειδικεύεται σε θέματα αναζωογόνησης γλωσσών, ενώ στην ομάδα συμμετέχουν και εκπρόσωποι εννέα παροικιακών οργανισμών. Η ομάδα πρόσφατα κατήρτισε ένα στρατηγικό σχέδιο για τη διάσωση των νέων ελληνικών.

«Απευθύναμε έκκληση στην πολιτειακή κυβέρνηση της Βικτώριας για να δεσμευτεί ότι δεν θα υπάρξει περαιτέρω υποβάθμιση της διδασκαλίας της ελληνικής γλώσσας στα σχολεία της Πολιτείας», σημειώνει η Διονυσία Διακοδημητρίου και καταλήγει: «Ζητάμε την ανταπόκριση της υπουργού Παιδείας πάνω σε 5 ζητήματα: να υποστηρίξει έρευνα για την καταγραφή του τελικού προορισμού όσων παρακολουθούν μαθήματα νεοελληνικών, να προσφέρει 10 υποτροφίες ετησίως για Σπουδές Νεοελληνικών στην τριτοβάθμια εκπαίδευση, να στηρίξει τα σχολεία που προσφέρουν ελληνικά με στόχο την επέκταση του χρόνου διδασκαλίας ώστε να υπάρξει ανταπόκριση στα προτεινόμενα από το υπουργείο Παιδείας 150 λεπτά εβδομαδιαίως, να ενισχύσει την εργασία της ομάδας “Φάρος” χρηματοδοτώντας μία θέση μερικής απασχόλησης για δύο χρόνια και να παράγει προγράμματα εκπαίδευσης όσον αφορά τη μεθοδολογία CLIL (Συνδυασμένη Εκμάθηση Επιστημονικού Αντικειμένου και Ξένης Γλώσσας) για να δοθούν στους διδάσκοντες εκπαιδευτικούς».