«Μυστήριο» στη γειτονιά των προσφύγων

«Οταν ξανοιχτήκαμε στο πέλαγος, πλέαμε σε μια κόκκινη από αίματα θάλασσα και γεμάτη από πτώματα αθώων ανθρώπων και πίσω αφήναμε τη φλεγόμενη Σμύρνη, που ήταν και η τελευταία φορά που την αντικρίζαμε. Δεν προλάβαμε να πούμε ούτε ένα αντίο. Μέσα μας ακόμη πιστεύαμε ότι ήταν μια περαστική μπόρα, που μόλις τελείωνε, θα ξαναγυρίζαμε στο σπίτι μας. Αποκομμένοι από το υπόλοιπο συγγενολόι μας, βρεθήκαμε σε πρώτη φάση στη Θεσσαλονίκη κι έπειτα μας μετέφεραν στο χωριό Σαρτάκλι της Κοζάνης. Εκεί μείναμε για πέντε χρόνια, μέχρι που βρήκαμε τους συγγενείς μας στην Ελευσίνα το 1925. Εδώ μας παραχωρήθηκε το σπίτι επί της οδού Κωνσταντινουπόλεως, αρ. 51, στην Ανω Ελευσίνα. Ριζώσαμε στην Ελευσίνα, αλλά κρατήσαμε πάντα μέσα στις καρδιές μας τη θύμηση εκείνης της πατρίδας και τη μεταφέραμε στα παιδιά και τα εγγόνια μας». Είναι απόσπασμα από την αφήγηση της γιαγιάς Σφήκα, όπως το διαζώζει η ποιήτρια Βάσω Σφήκα, μέλος του Συλλόγου Μικρασιατών Ελευσίνας. Μαρτυρίες σαν τη δική της από την περίοδο της Καταστροφής και τον ερχομό στην Ελλάδα θα ακούσουν οι επισκέπτες – περιπατητές από αύριο και για έξι παραστάσεις στην Ανω Ελευσίνα, όπου η σκηνοθέτρια Γιολάντα Μαρκοπούλου οργανώνει το Μυστήριο 13, «Ε_ΦΥΓΑ Μικρασία», στο πλαίσιο του «2023, Ελευσίς Πολιτιστική Πρωτεύουσα της Ευρώπης». Μέσα από τις μεμονωμένες ψηφίδες διαμορφώνεται ένα χρονικό της ιστορίας των μικρασιατών προσφύγων, με πρωταγωνιστές τους απογόνους τους, κατοίκους του συνοικισμού, σε μια site-specific περιπατητική παράσταση με ελεύθερη είσοδο.