Ενεργειακή ανάσα στις χώρες των Βαλκανίων και της Κεντρικής Ευρώπης προσφέρει ο διασυνδετήριος αγωγός Ελλάδας – Βουλγαρίας (IGB), σπάζοντας το ρωσικό μονοπώλιο στην παροχή φυσικού αερίου στις χώρες της περιοχής. Η εμπορική λειτουργία του εγκαινιάζεται σήμερα στη Βουλγαρία και ο πρόεδρος της χώρας Ρούμεν Ράντεφ έχει προσκαλέσει στην τελετή υποδοχής των πρώτων ποσοτήτων αερίου από το Αζερμπαϊτζάν την πρόεδρο της Ευρωπαϊκής Επιτροπής Ούρσουλα φον ντερ Λάιεν, τον έλληνα Πρωθυπουργό Κυριάκο Μητσοτάκη, τους προέδρους της Σερβίας και της Βόρειας Μακεδονίας Αλεξάντερ Βούτσιτς και Στέβο Πεντάροφσκι, τον πρωθυπουργό της Ρουμανίας Νικολάε Τσιούκα και τον πρόεδρο του Αζερμπαϊτζάν Ιλχάμ Αλίγιεφ.

Η Ελλάδα με το έργο αυτό καθώς και με τα τέσσερα FSRU (πλωτοί σταθμοί αποθήκευσης υγροποιημένου φυσικού αερίου – LNG) που σταδιακά θα λειτουργούν από τα τέλη του 2023 μέχρι και το 2025 μετατρέπεται σε ενεργειακός κόμβος της Νοτιοανατολικής Ευρώπης.

Οι ποσότητες αερίου, περίπου 22,5 δισ. κυβικών μέτρων που θα διακινούν σε Ελλάδα, Βουλγαρία, Βόρεια Μακεδονία, Ρουμανία, Σερβία, Μολδαβία και Ουκρανία αντιστοιχούν στο 45% του ρωσικού φυσικού αερίου (50 δισ. κ.μ.). Τα 22,5 δισ. υπερκαλύπτουν το αέριο της Gazprom (11 δισ. κ.μ.) που φτάνει μόνο στις χώρες των Βαλκανίων. Ο IGB συνδέει τη Βουλγαρία με τον Νότιο Διάδρομο Φυσικού Αερίου και θα επιτρέψει την ασφαλή προμήθεια από διάφορες πηγές των χωρών της Νοτιοανατολικής και Κεντρικής Ευρώπης, συμπεριλαμβανομένης της Μολδαβίας και της Ουκρανίας.

Ο αγωγός ανήκει στην κοινοπραξία ICGB AD. Μέτοχοί της είναι είναι η βουλγαρική κρατική εταιρεία Bulgarian Energy Holding (BEH) (50%) και η ελληνική εταιρεία ΥΑΦΑ ΠΟΣΕΙΔΩΝ (50%), στην οποία συμμετέχουν ισομερώς η ΔΕΠΑ Διεθνών Εργων και η ιταλική EDISON. Το έργο του IGB αποτελείται από έναν αγωγό μήκους περίπου 182 χλμ. (εκ των οποίων περίπου 31 χλμ. βρίσκονται εντός της ελληνικής επικράτειας), καθώς και τις αναγκαίες υποστηρικτικές εγκαταστάσεις. Με σημείο εκκίνησης την Κομοτηνή, ο αγωγός θα καταλήγει στη Στάρα Ζαγόρα αντίστοιχα, συνδέοντας τα δίκτυα φυσικού αερίου Ελλάδος και Βουλγαρίας, ενώ θα υπάρχει η δυνατότητα της αντίστροφης ροής (reverse flow). Στην Κομοτηνή ο IGB διασυνδέεται με τον αγωγό TAP, ο οποίος μεταφέρει ποσότητες αζέρικου αερίου.

Ο IGB έχει αρχική δυναμικότητα 3 δισ. κυβ. μέτρα φυσικού αερίου ετησίως, με δυνατότητα αύξησής τους στα 5 δισ. κυβ. μέτρα. Από τα 3 δισ. κυβικά μέτρα τα μισά περίπου 1,75 δισ. κ.μ. είναι εξασφαλισμένα με συμβόλαια και για τις υπόλοιπες ποσότητες θα ακολουθήσουν δημοπρασίες.

Σταθμοί αποθήκευσης

Την ίδια στιγμή, τέσσερις υποδομές κομβικής σημασίας για την ενεργειακή θωράκιση της χώρας και την αναβάθμιση του ρόλου της στη Νοτιανατολική Ευρώπη στήνονται σε διάφορες περιοχές της χώρας. Ο λόγος για τα FSRUs ή αλλιώς πλωτές δεξαμενές, οι οποίες διαδραματίζουν ρόλο κλειδί στον ενεργειακό ανεφοδιασμό της Ελλάδας. Πρόκειται για σταθμούς αποθήκευσης και επαναεριοποίησης αερίου που θα υποδέχονται φορτία LNG απ’ όλα τα μήκη και πλάτη του κόσμου, συμβάλλοντας στην ανθεκτικότητα του ενεργειακού μας συστήματος.

Ελλάς – Γαλλία – συμμαχία

Την ίδια, στιγμή σχεδόν όλες τις ποσότητες του ρωσικού φυσικού αερίου που αντιστοιχούν στην εγχώρια κατανάλωση πέντε μηνών είναι ικανά να αντικαταστήσουν τα φορτία LNG τα οποία θα προμηθεύσει η TotalEnergies τη χώρα μας για τη χειμερινή περίοδο ύστερα από συμφωνία με τη ΔΕΠΑ Εμπορίας. Πρόκειται για ένα deal καθοριστικής σημασίας για την ενεργειακή τροφοδοσία της χώρας καθώς εξασφαλίζει τις χειμερινές  ανάγκες της σε αέριο, στο ενδεχόμενο που η Ρωσία μειώσει τη ροή των ποσοτήτων της από τον αγωγό που φτάνει στο Σιδηρόκαστρο ή κλείσει τελείως τη στρόφιγγα.