Σχολικά ποιήματα την εποχή των Νεοτούρκων

Το κίνημα των Νεοτούρκων ξεκινά – στην οθωμανοκρατούμενη Θεσσαλονίκη – το 1908. Σε μια εποχή ριζικού μετασχηματισμού επιχειρείται ο εξοθωμανισμός όλων των υπηκόων, διά της πειθούς ή της βίας, και η δημογραφική αλλοίωση με καταστροφικές επιθέσεις στο ελληνικό και αρμενικό στοιχείο. Παράλληλα, βασικοί στόχοι του κινήματος είναι η κατάλυση της απολυταρχίας του σουλτάνου Αμπντούλ Χαμίτ Β’ και η εγκαθίδρυση ενός εκσυγχρονισμένου κράτους στο ευρωπαϊκό πρότυπο. Μέσα σ’ αυτό το πλαίσιο αξίζει να εστιάσει κανείς στην ποιητική συλλογή για παιδιά του Τεβφίκ Φικρέτ (1867-1915), που κυκλοφορεί από Το Ροδακιό, σε μετάφραση του γνώστη Δημήτρη Χουλιαράκη. Ο ίδιος περιγράφει στο σημείωμά του και τις συνθήκες δημιουργίας της παλιάς συλλογής: «Οταν, το 1914, ο Σατί Μπέης ετοιμάζεται να ανοίξει στο Σισλί (σ.σ.: περιοχή της Κωνσταντινούπολης, όπου βρίσκεται και το ρωμαίικο νεκροταφείο) ένα σχολειό που θα εφαρμόζει τις πιο καινοτόμες εκπαιδευτικές μεθόδους της Εσπερίας, ζητά απ’ τον επιστήθιο φίλο του Tevfik Fikret να λαμπρύνει με την πένα του την περίσταση. Εκείνος ενθουσιάζεται και σκαρώνει την τσαπερδόνα τη Sermin, που θα αγαπηθεί απ’ τα Τουρκόπουλα με πάθος· και θα γίνει με τα χρόνια θρυλική, ως μια απ’ τις πρώτες και αναμφίβολα η ωραιότερη ποιητική συλλογή για παιδιά, ένα βιβλίο τρυφερό αλλά συγχρόνως ριζοσπαστικό…».