Ο Ρετζέπ Ταγίπ Εντογάν αρχίζει να μοιράζει απλόχερα χρήματα ενόψει των γενικών εκλογών που έχουν προγραμματιστεί για του χρόνου τον Ιούνιο στη χώρα. Ο πρόεδρος της Τουρκίας αναμένεται να επιδοτήσει το κόστος της ενέργειας για νοικοκυριά και επιχειρήσεις με 32 δισ. δολάρια μέσα στο 2023. Παράλληλα, έχει στα σκαριά μεγάλο πρόγραμμα κοινωνικής στέγασης το οποίο περιλαμβάνει ούτε λίγο ούτε πολύ την κατασκευή 500.000 κατοικιών – κι αναμένεται, σύμφωνα με εγχώριες και ξένες εκτιμήσεις, να κοστίσει άλλα 50 δισ. δολάρια.

Πρόκειται για μερικές από τις κινήσεις μόνο που κάνει ο ισχυρός άνδρας της Τουρκίας την ώρα που ο πληθωρισμός εκεί καλπάζει με ποσοστό άνω του 80%, η λίρα βρίσκεται σε πολύ χαμηλά επίπεδα έναντι του δολαρίου και η ακρίβεια λόγω του πολέμου στην Ουκρανία πλήττει καίρια τα νοικοκυριά.

Το άνοιγμα αυτό του κρατικού κουμπαρά εκτιμάται ότι θα κοστίσει ακριβά. Στοιχεία των «Φαϊνάνσιαλ Τάιμς» δείχνουν ότι, παρά το γεγονός ότι ο προϋπολογισμός της Τουρκίας ήταν ισοσκελισμένος τους πρώτους εννέα μήνες του 2022, στο τέλος του έτους αναμένεται να καταγράψει έλλειμμα 25 δισ. δολαρίων ή περίπου 3% του ΑΕΠ. Αυτό δείχνει τεράστιες δαπάνες που ξεκινούν από τώρα, καθώς ο πρόεδρος της Τουρκίας αναμένεται να αντιμετωπίσει την πιο δύσκολη ίσως εκλογική αναμέτρηση της εικοσάχρονης ηγεσίας του.

 

ΜΕΓΆΛΕΣ ΕΠΙΔΟΤΉΣΕΙΣ. Περίπου οκτώ μήνες πριν από τις προεδρικές εκλογές η τουρκική κυβέρνηση σκοπεύει να επιδοτεί έως το 80% του κόστους του φυσικού αερίου και το 50% της ηλεκτρικής ενέργειας που χρησιμοποιείται από τα νοικοκυριά. «Η επιβάρυνση των ενεργειακών επιδοτήσεων στον προϋπολογισμό του 2023 είναι 600 δισεκατομμύρια λίρες (ή 32 δισεκατομμύρια δολάρια)», όπως δήλωσε στις αρχές της εβδομάδας ο αντιπρόεδρος Φουάτ Οκτάι.

Το προσχέδιο προϋπολογισμού που κατατέθηκε προβλέπει επίσης ότι οι δαπάνες για την «ασφάλεια του ενεργειακού εφοδιασμού, την απόδοση και την αγορά ενέργειας» θα αυξηθούν κατά 155% το επόμενο έτος και οι δαπάνες για την άμυνα και την ασφάλεια θα αυξηθούν κατά 159%. Ειδικό κονδύλιο για κοινωνική βοήθεια προβλέπεται να αυξηθεί κατά 73% για να αντιμετωπιστεί περαιτέρω η φτώχεια, δείχνουν επίσης στοιχεία του Bloomberg.

 

ΚΟΙΝΩΝΙΚΉ ΣΤΈΓΑΣΗ. Η Αγκυρα έχει επίσης στα σκαριά αυτό που ονομάζει ως «το μεγαλύτερο έργο κοινωνικής στέγασης στην ιστορία της Τουρκικής Δημοκρατίας», για το οποίο περισσότεροι από 7 εκατομμύρια άνθρωποι έχουν ήδη εκδηλώσει ενδιαφέρον. Οι εργασίες για την κατασκευή των πρώτων από τις 500.000 νέες κατοικίες αναμένεται να ξεκινήσουν μέσα στον μήνα.

Αναλυτές και τούρκοι αξιωματούχοι της αντιπολίτευσης βλέπουν το κρατικά επιχορηγούμενο σχέδιο των 50 δισ. δολαρίων, που έχει ως στόχο να βοηθήσει τις οικογένειες με χαμηλό εισόδημα να βρουν στέγη, ως ένα από τα «εναρκτήρια άλματα μιας τεράστιας εκστρατείας δαπανών ενόψει των εκλογών, που αναμένεται να είναι η πιο σκληρή αναμέτρηση που αντιμετώπισε ο Ερντογάν κατά τα σχεδόν 20 χρόνια της εξουσίας του» σχολίαζαν οι «Φαϊνάνσιαλ Τάιμς».

Η στέγαση έχει καταστεί απρόσιτη για πολλές οικογένειες με χαμηλότερο εισόδημα, καθώς οι τιμές αυξήθηκαν κατά 53% σε ετήσια βάση τον Ιούλιο σε πραγματικούς όρους, σύμφωνα με στοιχεία της κεντρικής τράπεζας. Το έργο, το οποίο θα προσφέρει στους πολίτες χαμηλού εισοδήματος επιδοτούμενο πρόγραμμα πληρωμών που ξεκινά από 2.280 λίρες Τουρκίας ή 120 δολάρια τον μήνα, θα οδηγήσει στην κατασκευή κατοικιών σε όλη τη χώρα. Στελέχη της κυβέρνησης ανέφεραν ότι ορισμένα από τα κόστη αυτά θα καλυφθούν από την TOKİ, την κρατική υπηρεσία στέγασης, που έχει γίνει πανίσχυρη κατά τη διάρκεια των δύο δεκαετιών στην εξουσία του Ερντογάν, έχοντας και δικά της έσοδα.