«Ψυχραιμία και αποφασιστικότητα» είναι το μότο στο οποίο επιμένει η κυβέρνηση στο σύνολό της απέναντι στην είδηση περί δοκιμής βαλλιστικού πυραύλου μικρού βεληνεκούς από την Τουρκία. Κυβερνητικά στελέχη κρατούν χαμηλούς τόνους, αρνούνται την έκπληξη, ενώ ως απάντηση δείχνουν το εξοπλιστικό πρόγραμμα της Αθήνας που βρίσκεται σε εξέλιξη και εκτιμάται ότι αναβαθμίζει σε μεγάλο βαθμό τις ελληνικές ένοπλες δυνάμεις. Επιμένουν δε στην ανάγκη αποδραματοποίησης της κατάστασης, ενώ στρατιωτικοί αναλυτές στο ερώτημα αν η εξέλιξη αυτή ήταν σε γνώση της Ουάσιγκτον τονίζουν ότι αυτό δεν μπορεί να αποκλειστεί. Με δεδομένο τόσο ότι η είδηση αποκαλύφθηκε από το Bloomberg και όχι από τουρκικά ΜΜΕ, ενώ την προηγούμενη ημέρα είχε υπάρξει και τηλεφωνική επικοινωνία Καλίν – Σάλιβαν. Αλλά αυτά είναι εικασίες.

Με τη συνδρομή του πρώην συμβούλου Εθνικής Ασφαλείας του Πρωθυπουργού, ειδικού συμβούλου του ΕΛΙΑΜΕΠ, αντιναύαρχου ε.α. Αλέξανδρου Διακόπουλου, «ΤΑ ΝΕΑ» αποκωδικοποιούν τη δοκιμή βαλλιστικού πυραύλου από την Τουρκία, σε σχέση με τις ισορροπίες, την κλιμάκωση των απειλών, την κούρσα εξοπλισμών, αλλά και τον βαθμό που η κίνηση αυτή «εξέπληξε» ή όχι την Αθήνα.

Αλλάζουν οι ισορροπίες και πώς αποκρούεται από τις ελληνικές Ενοπλες Δυνάμεις;

Μιλάμε για ένα όπλο που μπορεί να χτυπήσει βαθιά μέσα στον ελλαδικό χώρο. Αυξάνει σίγουρα ο βαθμός κινδύνου. Εντούτοις, προβάλλοντας στον χρόνο, δεν πρέπει να ξεχνάμε ότι με δεδομένο το ελληνικό εξοπλιστικό πρόγραμμα και τις αγορές που έχουν δρομολογηθεί, ακόμα και με τη μελλοντική ένταξη αυτών των πυραύλων στο τουρκικό οπλοστάσιο, η όποια ισορροπία ή ανισορροπία δυνάμεων στο εγγύς μέλλον μάλλον βαίνει υπέρ των ελληνικών όπλων παρά κατά. «Η μαχητική ισχύς των ελληνικών Ενόπλων Δυνάμεων θα αυξηθεί περισσότερο από ό,τι η αντίστοιχη τουρκική. Η Ελλάδα διαθέτει επίσης Patriot αλλά και αντιαεροπορικά που μπορούν να αποκρούσουν έναν τέτοιο πύραυλο. Δεν είναι κάτι δραματικό στον βαθμό που το παρουσιάζουν τα ΜΜΕ. Αλλωστε εγώ δεν βλέπω επίλυση της ελληνοτουρκικής διαφοράς μέσω ένοπλης σύγκρουσης, αλλά μέσω διεθνούς δικαίου και της Χάγης», επισημαίνει ο Αλέξανδρος Διακόπουλος, ενώ προσθέτει: «Επίσης μην ξεχνάμε ότι η τουρκική πλευρά δεν έχει δώσει καμία πληροφορία επισήμως. Η Roketsan το κρατάει ως απόρρητο και αυτό οφείλεται ίσως και στο γεγονός ότι η Αγκυρα είναι ενταγμένη – όπως και εμείς – στο Missile Technology Control Regime, το οποίο είχε δημιουργηθεί με τη λογική να μην υπάρξει μεγάλη διάδοση πυραύλων. Δεν είναι νομικά δεσμευτικό, αφού δεν έχει την ισχύ συνθήκης, αλλά θεωρητικά οι χώρες που συμμετέχουν δεσμεύονται ότι δεν θα εξοπλίζονται με πυραύλους εμβέλειας άνω των 300 χλμ. Η Τουρκία το παραβιάζει, αλλά και πάλι δεν είναι το μόνο που παραβιάζει, ούτε είναι η μόνη που το παραβιάζει».

Καταγράφεται ως κλιμάκωση εκ μέρους της τουρκικής πλευράς;

Η τουρκική πλευρά επιδιώκει εδώ και χρόνια, πέραν της πολιτικής «μπούλινγκ» και της άσκησης πίεσης που επιχειρεί εναντίον της Ελλάδας, να αποκτήσει χαρακτηριστικά μεγάλης και ισχυρής διαπεριφερειακής δύναμης και προσπαθεί να αποκτήσει τα στοιχεία που θα τη χαρακτηρίσουν ως τέτοια. Και σε αυτά περιλαμβάνεται και η αμυντική βιομηχανία και τα εξελιγμένα οπλικά συστήματα που θα μπορέσουν να υποστηρίξουν αυτή τη φιλοδοξία. Σε αυτό το πλαίσιο εντάσσεται και η συγκεκριμένη κίνηση. Σαφώς όμως όσο η Τουρκία αισθάνεται ότι δυναμώνει τόσο θα αυξάνει και την επιθετικότητά της, με τέτοιες κινήσεις να της δίνουν την αυτοπεποίθηση να συνεχίσει τις πιέσεις και απέναντι στην Ελλάδα.

Ποιο μπορεί να είναι το χρονοδιάγραμμα για τη μαζική παραγωγή αυτού του πυραύλου και την ενίσχυση των τουρκικών Ενόπλων Δυνάμεων;

Είχαμε μια δοκιμή πυραύλου και όχι έναρξη μαζικής παραγωγής. Βρίσκεται στο στάδιο των δοκιμών και η παραγωγή θα μπορεί να ξεκινήσει σε δύο με τρία χρόνια, και αυτό αν και εφόσον οι δοκιμές ήταν όντως επιτυχείς και υπάρχουν οι προϋποθέσεις. Δεν είναι κάτι άμεσο. Δεν είναι δηλαδή ακόμα στο οπλοστάσιο της Τουρκίας ο πύραυλος αυτός.

Η κατασκευή του τουρκικού πυραύλου είναι εξέλιξη που πρέπει να μας εκπλήσσει;

Δεν είναι κάτι καινούργιο, με την εξής λογική: η Τουρκία έφτιαχνε ήδη πυραύλους από το τέλος του περασμένου αιώνα, τους Yildirim, οι οποίοι είχαν βεληνεκές κάτω των 300 χλμ., όπως και οι πιο σύγχρονοι πύραυλοι Bora, που έχουν χρησιμοποιηθεί στη Συρία. Ακόμα και αν εκείνοι ήταν μικρότερης εμβέλειας, το γεγονός είναι ότι η Τουρκία μέσω Κίνας, Πακιστάν αλλά και Κορέας σε ό,τι αφορά τους κινητήρες είχε αποκτήσει την τεχνολογία – ήταν θέμα χρόνου. Δεδομένης της ανάπτυξης της αμυντικής της βιομηχανίας, ήταν αναμενόμενο ότι δούλευαν για πυραύλους μεγαλύτερης εμβέλειας. Γνωρίζουμε επίσης ότι εκτός από τη δοκιμή τού εν λόγω πυραύλου, ο οποίος χαρακτηρίζεται μικρού βεληνεκούς, σχεδιάζουν και την κατασκευή πυραύλων μεσαίου βεληνεκούς, που θα ξεπερνούν τα 1.000 χλμ. Κατά τον Αλέξανδρο Διακόπουλο, «δεν είναι κεραυνός εν αιθρία και δεν θα έπρεπε να μας εκπλήσσει». Είναι ένα γεγονός το οποίο πρέπει να εντάξουμε στο κάδρο της ευρύτερης ανάπτυξης της τουρκικής αμυντικής βιομηχανίας. Εχουν ήδη πολλαπλούς εκτοξευτήρες Sakarya, έχουν κατασκευάσει συστήματα μάχης, ανθυποβρυχιακές συσκευές, συσκευές ηλεκτρονικού πολέμου, κορβέτες και θέλουν να κατασκευάσουν επίσης τουρκικής κατασκευής φρεγάτες και αντιτορπιλικά, καθώς και τεθωρακισμένο, ακόμα και μαχητικό αεροσκάφος. Μην ξεχνάμε επίσης τα τουρκικά drones που κάνουν θραύση σε πολλά θέατρα επιχειρήσεων. Τώρα, ξαφνικά γίνεται μία δοκιμή και όλος ο κόσμος δείχνει να εκπλήσσεται. Εχουμε ξαφνικά μια υπερβολική αντίδραση, ενώ τόσο καιρό είχαμε έναν υπερβολικό εφησυχασμό. Με την έννοια ότι η ραγδαία ανάπτυξη της αμυντικής βιομηχανίας τους τα τελευταία 20+ χρόνια δεν φαινόταν να συνεγείρει την εδώ πλευρά. Μόλις τα τελευταία δύο χρόνια έγιναν σοβαρά εξοπλιστικά προγράμματα και γίνεται, ελπίζω, μια προσπάθεια αναγέννησης της αμυντικής μας βιομηχανίας.

Ποιοι μπορεί να είναι οι στόχοι αυτού του όπλου στην ελληνική επικράτεια;

Εάν και εφόσον χρησιμοποιηθεί, πιθανότατα στρατηγικής σημασίας υποδομές.

Επιφέρει αλλαγές στον ελληνικό αμυντικό σχεδιασμό;

Οχι, αλλά να έχουμε υπόψη μας πως όταν βγαίνει η δομή δυνάμεων βγαίνει από μια συγκεκριμένη διαδικασία, η οποία λαμβάνει κυρίως υπόψη την απειλή. Ενας πύραυλος διαφοροποιεί την απειλή. Και ως εκ τούτου θα ληφθεί σίγουρα υπόψη στους σχεδιασμούς.

Ανοίγει ένα νέο κεφάλαιο σε μία κούρσα εξοπλισμών εκατέρωθεν του Αιγαίου;

Είμαστε ήδη σε κούρσα εξοπλισμών. Το τουρκικό πρόγραμμα τρέχει εδώ και δεκαετίες, άρα δεν είναι καινούργιο, αλλά είναι πολύ φιλόδοξο, με όλες τις καθυστερήσεις του. Και η Ελλάδα, δεδομένης της έντασης της πίεσης, αναγκάστηκε να μπει σε παραγγελίες, όπως αυτές για μαχητικά, φρεγάτες κ.λπ. «Ζούμε ήδη τον ορισμό μιας κούρσας εξοπλισμών», τονίζει ο Αλέξανδρος Διακόπουλος.

Μπορεί ο τουρκικός βαλλιστικός πύραυλος να παρουσιαστεί ως αμυντικό όπλο;

Είναι ένα όπλο με επιθετικές δυνατότητες. Ωστόσο, όλα τα όπλα ως «αμυντικά» παρουσιάζονται.