Αλλαγές στις ρότες του διεθνούς εμπορίου άνθρακα επέφερε η απαγόρευση ρωσικού «κάρβουνου» από τις χώρες της Ευρωπαϊκής Ενωσης από τις 10 Αυγούστου, στο πλαίσιο των κυρώσεων κατά της Μόσχας, ως αντίποινα στην επέμβασή της στην Ουκρανία.

Εχουν περάσει περίπου δύο μήνες από την έναρξη της απαγόρευσης και η Ρωσία δυσκολεύεται να ανακατευθύνει τις εξαγωγές άνθρακά της, με τους όγκους των εξαγωγών να μειώνονται κατά 7,0% σε ετήσια βάση κατά την περίοδο αυτή και κατά 5,0% σε ετήσια βάση μέχρι σήμερα, εκτιμά ο ναυτιλιακός αναλυτής της BIMCO, Filipe Gouveia.

Ο κ. Gouveia διερευνά ορισμένες από τις επιπτώσεις που είχαν οι κυρώσεις της ΕΕ στις ρωσικές εξαγωγές άνθρακα και τις αλλαγές στα εμπορικά πρότυπα, τους εμπορικούς δρόμους αλλά και τους ναύλους των πλοίων.

Οπως διαπιστώνει ο αναλυτής, ενώ οι όγκοι των εξαγωγών ρωσικού άνθρακα μειώθηκαν, οι όγκοι μεταφερόμενου φορτίου (τόνος) ανά μίλι έχουν αυξηθεί σχεδόν κατά 30% τους τελευταίους δυόμισι μήνες. Από τότε που ανακοινώθηκαν οι κυρώσεις κατά του ρωσικού άνθρακα από την ΕΕ τον Απρίλιο, ο μέσος όρος της απόστασης των ρωσικών εξαγωγών άνθρακα αυξήθηκε κατά σχεδόν 50% ή περίπου 1.250 μίλια.

Σύμφωνα με στοιχεία που παραθέτει ο αναλυτής της BIMCO, ενώ οι εισαγωγές  άνθρακα της Ευρώπης από τη Ρωσία μέχρι και τον Αύγουστο μειώθηκαν περίπου 12%, οι εισαγωγές από τις ΗΠΑ αυξήθηκαν 50%, από τη Λατινική Αμερική 95%, από την Αυστραλία 36% και από τη Νότια Αφρική 884%.

Παράλληλα οι Ρώσοι στράφηκαν σε άλλες περιοχές, όπως η Ινδία ή η Κίνα, με αποτέλεσμα όλες αυτές οι αλλαγές που σημαίνουν αύξηση των τονομιλίων να λειτουργούν υποστηρικτικά στους ναύλους, οι οποίοι την ίδια περίοδο πιέζονταν από άλλους παράγοντες, όπως η μειωμένη οικονομική δραστηριότητα στην Κίνα, κυρίως στον τομέα των ακινήτων.

Μέχρι στιγμής, τα μεγαλύτερου μεγέθους πλοία, τα capesizes, έχουν δει σημαντική αύξηση σε τονομίλια μετά την απαγόρευση, κυρίως λόγω του αυξημένου ενδιαφέροντος της Ινδίας για μειωμένης τιμής ρωσικό άνθρακα. Η κυβέρνηση της Ινδίας έδωσε εντολή για αύξηση των εισαγωγών άνθρακα το καλοκαίρι, λόγω της αύξησης της ζήτησης ενέργειας και των χαμηλών αποθεμάτων άνθρακα. Αυτό είχε ως αποτέλεσμα μια ώθηση σε τονομίλια, καθώς τα πλοία φορτωμένα με ρωσικό άνθρακα από ευρωπαϊκά λιμάνια έπλεαν γύρω από την Αφρική, λέει ο Filipe Gouveia της BIMCO.

Ομως, καθώς η ζήτηση εισαγωγών από την Ινδία ομαλοποιείται, δεν είναι σαφές εάν η χώρα θα συνεχίσει να αγοράζει ρωσικό άνθρακα που αποστέλλεται κυρίως από λιμάνια της Μαύρης Θάλασσας, της Βαλτικής και της Αρκτικής, προσθέτει ο Gouveia.

Μέχρι στιγμής, το 2022, η Κίνα παραμένει ο μεγαλύτερος αγοραστής ρωσικού άνθρακα, ο οποίος αντιπροσωπεύει το 22,6% των συνολικών κινεζικών εισαγωγών άνθρακα. Παρόλο που ο όγκος των συνολικών εισαγωγών άνθρακα στην Κίνα μειώθηκε κατά 25,7% μέχρι στιγμής φέτος, οι εισαγωγές από τη Ρωσία αυξήθηκαν κατά 3,5%, πιθανότατα λόγω των μειωμένων τιμών, σημειώνει η BIMCO.

Τους επόμενους μήνες, τα πλοία panamax και supramax θα συνεχίσουν να έχουν ζήτηση από την Κίνα για ρωσικό άνθρακα. Ωστόσο, ο φιλόδοξος στόχος της χώρας για την εξόρυξη άνθρακα και οι αυξανόμενες επενδύσεις σε ανανεώσιμες πηγές ενέργειας θα μπορούσαν να μειώσουν τις εισαγωγές, προσθέτει ο αναλυτής της BIMCO.