Μας είχε γίνει συνήθεια, ήταν μέρος της καθημερινότητάς μας, το αντιμετωπίζαμε περίπου ως μια βαθιά ριζωμένη ελληνική παράδοση: την ταλαιπωρία σε οποιαδήποτε συναλλαγή μας με το Δημόσιο. Την υποχρέωσή μας, όποτε υποβάλλαμε ένα αίτημα, να συγκεντρώνουμε με πολύ κόπο μεγάλο αριθμό εγγράφων, και πάλι να μην είναι αρκετά, και πάλι να λείπει κάτι, λες και έπρεπε το κράτος να μας τιμωρήσει για ένα έγκλημα που μόνο εκείνο ήξερε ότι έχουμε κάνει.
Ολα αυτά τώρα τελειώνουν με το «Σύνταγμα του πολίτη», το νέο θεσμικό πλαίσιο δηλαδή που διέπει τις σχέσεις του πολίτη με το κράτος. Οπως αποκαλύπτουν σήμερα «ΤΑ ΝΕΑ Σαββατοκύριακο», τα υπουργεία Ψηφιακής Διακυβέρνησης και Εσωτερικών προωθούν νομοσχέδιο με μια σειρά από επαναστατικές ρυθμίσεις, μεταξύ των οποίων ο εξορθολογισμός και η ενοποίηση των πιστοποιητικών, η κατάργηση του γνησίου της υπογραφής, η υποχρέωση των υπηρεσιών να αναζητούν εκείνες – αντί για τον πολίτη – τα απαραίτητα έγγραφα για τη διεκπεραίωση ενός ζητήματος και η πρόβλεψη να ολοκληρώνονται οι υποθέσεις των ενδιαφερομένων μέσα σε συγκεκριμένες προθεσμίες. Ιδιαίτερη σημασία έχει η θέσπιση της διοικητικής βοήθειας κατ’ οίκον για κοινωνικές ομάδες που έχουν αντικειμενική αδυναμία να μεταβούν στις δημόσιες υπηρεσίες.
Ηταν λοιπόν τόσο εύκολο; Οχι. Χρειάζονταν απλώς πολιτική βούληση, αποφασιστικότητα και, φυσικά, διοικητικές ικανότητες, προκειμένου να καταπολεμηθεί η γραφειοκρατία, να απλουστευθούν οι διαδικασίες και να θεσπιστούν έξυπνοι μηχανισμοί για τη βελτίωση της λειτουργίας της Δημόσιας Διοίκησης. Χρειαζόταν όμως επίσης αλλαγή της κυρίαρχης νοοτροπίας, που θεωρούσε τον πολίτη βάρος και τον αντιμετώπιζε αναλόγως. Ως τώρα, οι δημόσιες υπηρεσίες συμπεριφέρονταν σαν να έκαναν χάρη στους πολίτες. Στο εξής, θα ελέγχονται, θα αξιολογούνται και θα είναι υποχρεωμένες να τους καταβάλλουν αποζημίωση αν δεν τηρούν τις προβλεπόμενες προθεσμίες.
Κι έτσι το Δημόσιο θα πάψει να αποτελεί εργαλείο για το βόλεμα των ημετέρων και θα μετατραπεί σε έναν ζωντανό οργανισμό που θα λειτουργεί σε συνεργασία, και όχι σε ανταγωνισμό, με τους πολίτες. Αρκεί βέβαια και οι τελευταίοι να συνειδητοποιήσουν ότι, εκτός από δικαιώματα, έχουν και υποχρεώσεις.