Μπορεί η Διεθνής Σύνοδος του ΟΗΕ για το Κλίμα, η COP27, να διεξάγεται χιλιάδες χιλιόμετρα μακριά από την Ουκρανία, στο Σαρµ-ελ-Σέιχ της Αιγύπτου, ο πόλεμος όμως ρίχνει αναπόφευκτα βαριά τη σκιά του πάνω της. Πριν ακόμα μεταδοθεί, χθες, βιντεοσκοπημένο μήνυμα του ουκρανού προέδρου Βολοντίμιρ Ζελένσκι, πολλοί υψηλόβαθμοι συμμετέχοντες είχαν αναφερθεί με τον έναν ή τον άλλο τρόπο στη ρωσική εισβολή. Ο πρόεδρος του Ευρωπαϊκού Συμβουλίου Σαρλ Μισέλ είχε καταγγείλει τη Ρωσία πως επέλεξε να κάνει την ενέργεια «όπλο μαζικής αποσταθεροποίησης». «Οι κρίσεις και τα τεράστια κόστη που συνεπάγεται η ρωσική επιθετικότητα θέτουν σε κίνδυνο την έγκαιρη εφαρμογή της κλιματικής μετάβασης καθώς και την έγκαιρη επίτευξη των προσδοκώμενων στόχων» είχε δηλώσει από την πλευρά του ο πολωνός πρόεδρος Αντρέι Ντούντα. «Δεν μπορούμε να μένουμε άλλο όμηροι των ορυκτών καυσίμων. Ας μην αφήσουμε τον πόλεμο στην Ουκρανία να χρησιμεύσει ως δικαιολογία ώστε να υπαναχωρήσουμε στις δεσμεύσεις μας για τη μετάβαση στην ανανεώσιμη ενέργεια» είχε πει ο πρόεδρος του Παλάου, Σουρέιντζελ Γουίπς. «Δεν μπορεί να υπάρξει ουσιαστική κλιματική πολιτική χωρίς ειρήνη» διαβεβαίωσε ο Ζελένσκι.
Συμβολίζει τον πόλεμο
Για πρώτη φορά σε Σύνοδο του ΟΗΕ για το Κλίμα η Ουκρανία έχει φέτος ένα περίπτερο στην COP27. Αντίθετα όμως με τα υπόλοιπα, πολύχρωμα περίπτερα, αυτό ξεχωρίζει με τη γύμνια του – το γκρι και το μαύρο του χρώμα συμβολίζουν τον πόλεμο που αντιμετωπίζει. «Ο ρωσικός πόλεμος επέφερε μια ενεργειακή κρίση που έχει υποχρεώσει δεκάδες χώρες να επαναλάβουν την παραγωγή ενέργειας από γαιάνθρακα προκειμένου να ρίξουν τις τιμές της ενέργειας για τους πολίτες τους… να ρίξουν τιμές που ανεβαίνουν σκανδαλωδώς εξαιτίας εσκεμμένων ρωσικών ενεργειών» δήλωσε ο ουκρανός πρόεδρος στο μήνυμά του. «Επέφερε μια οξεία επισιτιστική κρίση στον κόσμο που έπληξε χειρότερα εκείνους που υποφέρουν από τις υφιστάμενες εκδηλώσεις της κλιματικής αλλαγής… Μέσα σε λιγότερο από έξι μήνες ο ρωσικός πόλεμος κατέστρεψε 20 εκατομμύρια στρέμματα δάσους στην Ουκρανία» πρόσθεσε στηλιτεύοντας τους ηγέτες εκείνους που λένε μεγάλα λόγια όσον αφορά την καταπολέμηση της κλιματικής αλλαγής χωρίς να τα συνοδεύουν με έργα.
Απώλειες και ζημιές
Πολλοί ηγέτες αναπτυσσόμενων χωρών, ανάμεσά τους ο πρωθυπουργός της Αντίγκουα και Μπαρμπούντα, Γκαστόν Μπράουν, αξίωσαν να δώσουν οι μεγάλες πετρελαϊκές και ενεργειακές εταιρείες μέρος των τεράστιων κερδών που έχουν αποκομίσει τους τελευταίους μήνες μέσω ενός παγκόσμιου φόρου άνθρακα, προκειμένου να χρηματοδοτηθούν οι «απώλειες και οι ζημιές» – οι αποζημιώσεις που διεκδικούν από τις πλούσιες χώρες τα φτωχότερα και πλέον ευάλωτα στην κλιματική αλλαγή κράτη. Αλλοι αξίωσαν περισσότερα διεθνή ταμεία για την προσαρμογή στην κλιματική αλλαγή. Το Τουβαλού έγινε η πρώτη χώρα που χρησιμοποιεί τις κλιματικές συνομιλίες προκειμένου να αξιώσει μια διεθνή συνθήκη για τη μη διάδοση των ορυκτών καυσίμων. «Η παγκόσμια κρίση των ορυκτών καυσίμων πρέπει να αλλάξει τους κανόνες του παιχνιδιού. Ας μην πάρουμε λοιπόν τον αυτοκινητόδρομο προς την κόλαση αλλά ας κερδίσουμε το καθαρό εισιτήριο για τον παράδεισο» δήλωσε στη δική της ομιλία η πρόεδρος της Κομισιόν Ούρσουλα φον ντερ Λάιεν, προτρέποντας τον επονομαζόμενο «παγκόσμιο Βορρά» να ακολουθήσει το παράδειγμα της ΕΕ και να δεσμευτεί για οικονομική στήριξη του «παγκόσμιου Νότου» απέναντι στην κλιματική κρίση.
Απεργία πείνας και δίψας
Βαριά σκιά πάνω στις διεργασίες της COP27, ωστόσο, εξακολουθεί να ρίχνει και ο πιο γνωστός πολιτικός κρατούμενος της Αιγύπτου, ο 41χρονος Αλάα Αμπντέλ ελ Φατάχ, που πραγματοποιεί εδώ και επτά μήνες απεργία πείνας, ενώ ξεκίνησε την Κυριακή και απεργία δίψας. Τόσο ο βρετανός πρωθυπουργός Ρίσι Σούνακ, ο γάλλος πρόεδρος Εμανουέλ Μακρόν και ο γερμανός καγκελάριος Ολαφ Σολτς, όσο και ο γενικός γραμματέας του ΟΗΕ Αντόνιο Γκουτέρες έχουν δηλώσει δημοσίως πως ζήτησαν από τον αιγύπτιο πρόεδρο Αμπντέλ Φατάχ αλ Σίσι την απελευθέρωσή του.