Ανατροπές στον χάρτη των αντικειμενικών αξιών των ακινήτων με διορθώσεις των τιμών σε περιοχές όπου υπήρξαν υπερβολικές αυξήσεις, «πάγο» στην επιβολή ΦΠΑ 24% στις νέες οικοδομές και του φόρου υπεραξίας 15% στις αγοραπωλησίες ακινήτων έως και το τέλος του 2024, αλλά και διατήρηση για άλλα δύο χρόνια του φορομπόνους για την ανακαίνιση κτιρίων φέρνει το νέο φορολογικό νομοσχέδιο που τέθηκε σε δημόσια διαβούλευση.

Σχεδόν έναν χρόνο μετά την ενεργοποίηση των νέων αντικειμενικών αξιών των ακινήτων σε όλη τη χώρα, το υπουργείο Οικονομικών ετοιμάζεται να προχωρήσει σε «λίφτινγκ», με μείωση των τιμών ζώνης στις περιοχές όπου διαπιστωθεί ότι οι αντικειμενικές αξίες δεν ανταποκρίνονται στην πραγματικότητα.

Συγκεκριμένα, το άρθρο 34 του νομοσχεδίου δίνει στους δήμους τη δυνατότητα, από 1 έως 31 Δεκεμβρίου 2022, να υποβάλουν «ενστάσεις» και να καταθέσουν τη γνώμη τους για τις αντικειμενικές αξίες της περιοχής τους που ισχύουν από την 1η Ιανουαρίου 2022. Με βάση τα αποδεικτικά στοιχεία που θα υποβάλουν οι Δήμοι, το υπουργείο Οικονομικών θα προχωρήσει με διαδικασίες – εξπρές σε επαναπροσδιορισμό των αντικειμενικών αξιών με στόχο το «κούρεμα» των τιμών στις περιοχές όπου θα διαπιστωθεί ότι οι αντικειμενικές αξίες είναι υψηλότερες από τις πραγματικές. Οι διορθώσεις στις αντικειμενικές αξίες αναμένεται να προκαλέσουν ντόμινο αλλαγών σε δεκάδες φόρους, τέλη και επιδόματα. Στις περιοχές όπου θα καθοριστούν νέες τιμές ζώνης θα γίνει νέα εκκαθάριση του ΕΝΦΙΑ που κλήθηκαν να πληρώσουν φέτος οι φορολογούμενοι, ενώ θα επανυπολογιστούν οι φόροι για μεταβιβάσεις, γονικές παροχές και δωρεές ακινήτων που πραγματοποιήθηκαν από την 1η Ιανουαρίου 2022.

Τι προβλέπεται

Παράλληλα, το νομοσχέδιο βάζει στον πάγο για άλλα δύο χρόνια τον ΦΠΑ στην οικοδομή και τον φόρο υπεραξίας, ενώ διατηρείται το φορομπόνους για όσους προχωρούν στην ανακαίνιση των ακινήτων τους. Με τις νέες διατάξεις:

Χωρίς ΦΠΑ τα ακίνητα για άλλα δύο χρόνια. Με αίτηση του κατασκευαστή οικοδομών αναστέλλεται, υποχρεωτικά μέχρι τις 31.12.2024, η εφαρμογή του ΦΠΑ στα ακίνητα και επιβάλλεται φόρος μεταβίβασης ακινήτων. Η αναστολή αφορά το σύνολο των αδιάθετων ακινήτων του κατασκευαστή. Αναστολές που χορηγήθηκαν με ισχύ έως τις 31.12.2022 παρατείνονται έως τις 31.12.2024.

Στον πάγο ο φόρος υπεραξίας: Αναστέλλεται μέχρι τις 31 Δεκεμβρίου 2024 η επιβολή φόρου υπεραξίας 15% στις αγοραπωλησίες ακινήτων. Πρόκειται για ένα μέτρο που επιβαρύνει τους πωλητές ακινήτων και το οποίο αναστέλλεται από το 2015 καθώς διαπιστώθηκαν δυσκολίες και σωρεία προβλημάτων στην υλοποίησή του που θα προκαλούσαν σοβαρές παρενέργειες στην αγορά ακινήτων. Ο φόρος υπεραξίας προκύπτει από την πώληση ακινήτου σε τιμή ανώτερη της τιμής κτήσης. Η υπεραξία προσδιορίζεται με βάση συντελεστές απομείωσης ανάλογα με τα έτη διακράτησης του ακινήτου από τον φορολογούμενο.

Φορομπόνους για ανακαίνιση ακινήτων. Επεκτείνεται κατά δύο επιπλέον έτη η παροχή έκπτωσης φόρου κατά 40% για τις δαπάνες που καταβάλλουν οι πολίτες για την ενεργειακή, λειτουργική και αισθητική αναβάθμιση των κτιρίων τους. Συγκεκριμένα η έκπτωση παρέχεται για δαπάνες αναβάθμισης κτιρίων που πραγματοποιούνται μέχρι και τις 31 Δεκεμβρίου 2024, κατανεμημένη ισόποσα, όπως ισχύει και σήμερα, σε περίοδο 4 φορολογικών ετών και για ανώτατο συνολικό ύψος δαπανών ως 16.000 ευρώ.

Μεταβιβάσεις

Επίσης με στόχο τη διευκόλυνση των φορολογουμένων καταργείται ο έλεγχος από τη φορολογική διοίκηση σε κάθε περίπτωση υποβολής τροποποιητικής δήλωσης φόρου μεταβίβασης ακινήτων ή τροποποιητικής δήλωσης φόρου κληρονομιών, δωρεών και γονικών παροχών από την οποία προκύπτει μείωση φόρου άνω των 300 ευρώ, καθώς και σε κάθε μεταγενέστερη αυτής τροποποιητική δήλωση, ανεξαρτήτως ποσού μείωσης του φόρου. Με απόφαση του διοικητή της ΑΑΔΕ θα καθοριστούν τα όργανα, οι προϋποθέσεις, τα κριτήρια, ο τρόπος, η διαδικασία και κάθε άλλη αναγκαία λεπτομέρεια για την επαλήθευση της ορθότητας και της πληρότητας των υποβαλλόμενων τροποποιητικών δηλώσεων.