Το τελευταίο που περιμένει κανείς να ακούσει πλησιάζοντας σε κελιά φυλακών – το κλάμα ενός νεογέννητου βρέφους – ήταν το πρώτο που ακούστηκε όταν άνοιξαν οι πύλες της πτέρυγας με τις κρατούμενες μητέρες και τα παιδιά τους, στο Σωφρονιστικό Κατάστημα Κράτησης Γυναικών Ελεώνα Θηβών, στο πλαίσιο της επίσκεψης της Προέδρου της Δημοκρατίας Κατερίνας Σακελλαροπούλου, η οποία βρέθηκε εκεί την Παρασκευή για να εγκαινιάσει τον ολοήμερο ξενώνα του ΚΕΘΕΑ ΕΝ ΔΡΑΣΕΙ, ένα ολοκληρωμένο θεραπευτικό πρόγραμμα για εξαρτημένες κρατούμενες που λειτουργεί στον συγκεκριμένο χώρο από το 2010. Εξω από τα κελιά, ένας ηλιόλουστος παιδότοπος για τα 7 ανήλικα που φιλοξενούνται εκεί έως ότου γίνουν 3 ετών. Και μπροστά από τις ζωγραφιές στους τοίχους, πέντε καρτοτηλέφωνα να υπενθυμίζουν τη σκληρή συνθήκη του εγκλεισμού.
«Με λένε Ευαγγελία Αποστολοπούλου και είμαι 19 μισό. Ο γιος μου, ο Γαβριήλ, γεννήθηκε το 2020 εδώ μέσα», λέει στα «ΝΕΑ» μια νεαρή μητέρα, υπόδικη για κλοπή. «Ο πατέρας μου χρήστης. Η μητέρα μου χρόνια στη φυλακή για κλοπές. Και τα 5 αδέρφια μου κρατούμενοι για διάφορα αδικήματα. Δεν έχω πάει σχολείο, δεν είχα κοντά τη μητέρα μου να με βοηθήσει όπως συμβαίνει με όλα τα παιδιά. Οταν πρωτομπήκε φυλακή, με άφησε 6 μηνών μωρό.
Μεγαλώσαμε μέσα στους δρόμους, δεν είχαμε να φάμε, δεν είχαμε τίποτα. Την πρώτη φορά που ήρθα εδώ ήμουν ανήλικη. Τότε μπήκα για κλοπή, δεν λέω, το είχα κάνει. Είχα μπει 16 ετών σε ένα σπίτι να κλέψω και με έπιασαν. Ημουν έγκυος, δεν είχαμε να πληρώσουμε ούτε για τα βασικά. Εμεινα μέσα δύο χρόνια και γέννησα εδώ.
Χωρίς κανέναν συγγενή κοντά. Το παιδί μου έχει αποκτήσει ψυχολογικά, κλείνει η πόρτα, θέλει να βγει να παίξει και κλαίει», λέει η Ευαγγελία κρατώντας τον μικρό στην αγκαλιά της. «Εδώ και 5 μήνες είμαι πάλι μέσα για κλοπή. Ο πατέρας του παιδιού είναι φυλακή στη Λάρισα. Τώρα περιμένω το δικαστήριο. Ο Γαβριήλ σε λίγο κλείνει τα 3, έξω δεν έχω κανέναν, φοβάμαι θα μου τον πάρει το ίδρυμα και δεν το θέλω αυτό. Πώς θα ζήσει μακριά μου, πώς θα τα καταφέρει;», αναρωτιέται με απόγνωση η νεαρή κρατούμενη καθώς ο μικρός ανταλλάσσει χαμόγελα με δυο συνομήλικές του, την Ασμα από το Αφγανιστάν και τη Χρυσαφένια.
Εκτιση κατ’ οίκον
«Ο νόμος δίνει το δικαίωμα στις μητέρες με ανήλικα έως 8 ετών να καταθέσουν αίτημα αποφυλάκισης και να συνεχίσουν την έκτιση κατ’ οίκον», εξηγεί στα «ΝΕΑ» ο διευθυντής των φυλακών, Γεώργιος Μακρής. Πριν απ’ την επίσκεψη στην πτέρυγα με τις μητέρες, είχαν προηγηθεί τα εγκαίνια του ολοήμερου ξενώνα που εξελίχθηκαν σε ένα άτυπο «group therapy» ενώπιον της Προέδρου της Δημοκρατίας, με τις 16 ωφελούμενες να εκφράζουν την ευγνωμοσύνη τους για το νέο τους «σπίτι» και τους παρευρισκόμενους να αναζητούν στις τσέπες χαρτομάντηλα για τα δάκρυα που έτρεχαν ποτάμι.
«Ο δρόμος φαίνεται μακρύς και δύσκολος, αλλά μέσα από τον καινούργιο αυτόν χώρο γίνεται βατός και υπόσχεται την έξοδο προς μια ζωή αυτόνομη και δημιουργική. Ο εγκλεισμός παύει να είναι ανυπόφορος, η στέρηση της ελευθερίας δεν βαραίνει όσο πριν, τα όνειρα για ένα καλύτερο αύριο και οι ελπίδες για μια δυναμική επανεκκίνηση ζωντανεύουν», σημείωσε, μεταξύ άλλων, η Κατερίνα Σακελλαροπούλου. Αυτήν την επανεκκίνηση μοιάζει να ονειρεύεται και η Ευαγγελία για την ίδια και τον γιο της που κουβαλά άθελά του τις «αμαρτίες» ολόκληρης της οικογένειας. «Τους τελευταίους μήνες», λέει η ίδια, «έχω σκεφτεί τόσα όσα δεν είχα σκεφτεί για χρόνια. Θα ‘θελα να βγω έξω, να βρω μια δουλειά, θα έκανα τα πάντα, αρκεί να μπορώ να συντηρώ τον Γαβριήλ και να είμαστε μαζί. Θέλω μια ευκαιρία ακόμα να τα κάνω όλα αλλιώς».