To πολυαναμενόμενο ανώτατο όριο της τιμής του ρωσικού πετρελαίου αναμένεται να ανακοινώσουν σήμερα οι G7, που θα επιβάλει φρένο στη μεταφορά ρωσικού πετρελαίου από ευρωπαϊκές ναυτιλιακές εταιρείες εκτός εάν πωληθεί κάτω από το όριο αυτό.

Οπως αναφέρει το Politico, οι 27 χώρες της ΕΕ πρέπει να υπογράψουν τη συμφωνία πριν ξεκινήσει το εμπάργκο της ΕΕ στο ρωσικό πετρέλαιο στις 5 Δεκεμβρίου. Θεωρητικά, αυτό το πράσινο φως θα μπορούσε να έρθει γρήγορα, ίσως ακόμη και σε μια συνάντηση των πρεσβευτών της ΕΕ σήμερα Τετάρτη. Εξάλλου, η ΕΕ έχει ήδη συμφωνήσει σε μια νομική βάση για το ανώτατο όριο της τιμής του πετρελαίου στο τελευταίο της πακέτο κυρώσεων. Εκείνη την εποχή, η Μάλτα, η Ελλάδα και η Κύπρος, των οποίων οι στόλοι δεξαμενόπλοιων μεταφέρουν το μεγαλύτερο μέρος του ρωσικού πετρελαίου, ανησυχούσαν για τον αντίκτυπο του ανώτατου ορίου στις τιμές του πετρελαίου στις ναυτιλιακές τους βιομηχανίες. Αυτό οδήγησε σε ορισμένες παραχωρήσεις προς αυτές τις χώρες, όπως ένα σύστημα παρακολούθησης από την Επιτροπή για την αξιολόγηση μέτρων καταστρατήγησης, όπως η επανασήμανση σκαφών.

Ευρωπαίοι αξιωματούχοι δήλωσαν ότι η ΕΕ έχει επίσης αποδυναμώσει τις κυρώσεις σε άλλα ρωσικά προϊόντα, όπως λιπάσματα, τσιμέντο και άλλα προϊόντα, για να αμβλύνει το πλήγμα για τις ναυτιλιακές τους βιομηχανίες.

Θα πρέπει πάντως να σημειωθεί ότι η επιβολή του πλαφόν θα διαμορφώσει κάποιους κανόνες στη μεταφορά του αργού, καθώς θα απελευθερώσει την ασφάλιση των φορτίων και επομένως θα δοθεί έδαφος για τη μεταφορά αργού και από ευρωπαϊκές ναυτιλιακές εταιρείες.

Οσον αφορά την τιμή του πλαφόν, η Ευρωπαϊκή Επιτροπή ενημέρωσε τις χώρες της ΕΕ σχετικά με τις τεχνικές λεπτομέρειες του ανώτατου ορίου τιμής – αλλά όχι την πραγματική τιμή, σύμφωνα με το Politico. Η υπουργός Οικονομικών των ΗΠΑ Τζάνετ Γέλεν πρότεινε 60 δολάρια το βαρέλι, που είναι χαμηλότερη από την τιμή αγοράς του πετρελαίου, αλλά κοντά στην τιμή στην οποία αποτελεί αντικείμενο διαπραγμάτευσης το ρωσικό πετρέλαιο στην Ασία (όπου χώρες όπως η Ινδία και η Κίνα το αγοράζουν με έκπτωση). Ωστόσο, το ανώτατο όριο θα ήταν πολύ υψηλότερο από το κόστος παραγωγής στη Ρωσία.

Πάντως, δύο εβδομάδες πριν να τεθούν σε ισχύ οι κυρώσεις της Ευρωπαϊκής Ενωσης, η Ρωσία έχει ήδη χάσει περισσότερο από το 90% της αγοράς της στις βόρειες χώρες του μπλοκ, που προηγουμένως ήταν ο βασικός προορισμός των αποστολών από τους τερματικούς σταθμούς της Βαλτικής και της Αρκτικής.

Αλλαγή δρόμων

Η Ρωσία απέστειλε μόλις 95.000 βαρέλια την ημέρα στο Ρότερνταμ – τον μόνο εναπομείναντα ευρωπαϊκό προορισμό της για θαλάσσιες παραδόσεις εκτός της ζώνης Μεσογείου/Μαύρης Θάλασσας – τις τέσσερις εβδομάδες έως τις 18 Νοεμβρίου, όταν στις αρχές Φεβρουαρίου έστελνε περισσότερα από 1,2 εκατομμύρια βαρέλια την ημέρα. Τα τρία τέταρτα του αργού που φορτώνεται στα λιμάνια της Ρωσίας στη Βαλτική κατευθύνεται τώρα προς την Ασία, με τα ινδικά διυλιστήρια να αγοράζουν ώστε να επωφεληθούν από την «περίοδο χάριτος» που προσφέρουν οι ΗΠΑ και το Ηνωμένο Βασίλειο και αναμένεται να υιοθετηθεί από την ΕΕ. Προβλέπει ότι απαλλάσσονται από κυρώσεις τα φορτία που κινήθηκαν πριν τεθεί σε ισχύ η απαγόρευση στις 5 Δεκεμβρίου, εφόσον παραδοθούν έως τις 19 Ιανουαρίου.

Αυτή η αλλαγή των δρόμων του θαλάσσιου εμπορίου αργού έχει αυξήσει τα τονομίλια με αποτέλεσμα την αύξηση της ζήτησης για δεξαμενόπλοια και την άνοδο των ναύλων. Σύμφωνα με νέα έρευνα της Clarkson Research Services Ltd., που επικαλείται το Bloomberg, ο αριθμός των τονομιλίων θα αυξηθεί το επόμενο έτος κατά 9,5% – η μεγαλύτερη ετήσια αύξηση από το 1993.

Μία από τις βασικές αιτίες της αύξησης αυτής είναι το γεγονός ότι οι επικείμενες ευρωπαϊκές κυρώσεις στο ρωσικό πετρέλαιο θα προκαλέσουν αλλαγή των δρομολογίων. Η Ρωσία θα χρειαστεί να ανακατευθύνει τις ροές αργού σε αγοραστές που δεν εμπλέκονται σε ανώτατα όρια τιμών ή κυρώσεις, όπως η Ασία – αλλά αυτή η αλλαγή δρομολόγησης αναμένεται να αυξήσει την απόσταση που αποστέλλουν τα ρωσικά φορτία.