Τέσσερις τουρκικές ναυτιλιακές εταιρείες, η κινεζική COSCO και η γαλλική CMA CGM είναι αυτές που επωφελούνται από την απόσυρση πλοίων μεταφοράς εμπορευματοκιβωτίων άλλων μεγάλων ναυτιλιακών εταιρειών στη Μαύρη Θάλασσα λόγω του ρωσοουκρανικού πολέμου.

Δέκα μήνες μετά την εισβολή της Ρωσίας στην Ουκρανία και αφού ορισμένες από τις μεγαλύτερες ναυτιλιακές, όπως η δανική Maersk και η γερμανική Hapag Lloyd, υιοθέτησαν μια «σκληρή» γραμμή απέναντι στη Ρωσία όπως και οι κυβερνήσεις των χωρών τους αποσύροντας πλοία τους από γραμμές που εξυπηρετούσαν τη Ρωσία, οι τουρκικές ναυτιλιακές, υιοθετώντας στάση ανάλογη με της τουρκικής κυβέρνησης όπως και η κινεζική COSCO, έσπευσαν να καλύψουν το κενό στη Μαύρη Θάλασσα τουλάχιστον. Κατάφεραν να αυξήσουν σημαντικά τα μερίδια αγοράς όσον αφορά τη συνολική μεταφορική ικανότητα (capacity) στην περιοχή σε αντίθεση με τις MSC, Maersk ΖΙΜ και άλλες που έχουν απολέσει μερίδια αγοράς.

Σύμφωνα με υπολογισμούς της Alphaliner συνολικά, το capacity των μεγαλύτερων ναυτιλιακών εταιρειών τακτικών γραμμών που δραστηριοποιούνται στο θαλάσσιο εμπόριο εμπορευματοκιβωτίων στη Μαύρη Θάλασσα μειώθηκε κατακόρυφα κατά 21,3% σε σύγκριση με τον Δεκέμβριο του 2021, κυρίως λόγω της σύγκρουσης Ρωσίας – Ουκρανίας.

Μείωση υπηρεσιών

Η MSC, η μεγαλύτερη ναυτιλιακή εταιρεία του κόσμου, έχει το μεγαλύτερο μερίδιο αγοράς στον τομέα των υπηρεσιών της Μαύρης Θάλασσας και παρά τη μείωση κατά 22,26% σε ετήσια βάση της προσφερόμενης χωρητικότητας στην περιοχή, από 32.339 teu σε 25.044 teu, διατηρεί ένα μερίδιο αγοράς στο 29% (έναντι 29,4% πέρυσι) και την πρώτη θέση. Η MSC, αν και έχει αυξήσει τις προσεγγίσεις στα λιμάνια της περιοχής, έχει μειώσει τον αριθμό των πλοίων από 16 σε 15, όπως και το μέσο μέγεθος του πλοίου από 2.000 teu σε 1.650 teu.

Η MSC έχει μειώσει σημαντικά και τις προσφερόμενες υπηρεσίες από τη Μαύρη Θάλασσα και την Τουρκία προς την Ανατολική Μεσόγειο καθώς τώρα λειτουργεί τρία πλοία των 1.650-2.150 teu από πέντε πλοία των 2.600-2.900 teu.

Η τουρκική ναυτιλιακή εταιρεία Arkas/ΕΜΕΣ βρίσκεται στη δεύτερη θέση όσον αφορά το capacity στη Μαύρη Θάλασσα καταγράφοντας και τη μεγαλύτερη αύξηση του μεριδίου αγοράς που ανέρχεται σήμερα στο 21,5% έναντι 16,5% το 2021. Τον Δεκέμβριο του 2022 κατέγραψε μεταφορική ικανότητα 18.559 teu έναντι 18.107 έναν χρόνο πριν. Η CMA CGM και η COSCO είναι οι μόνες από τις μεγάλες ναυτιλιακές που κατάφεραν να αυξήσουν έστω και ελαφρώς τα μερίδιά τους στη μεταφορική ικανότητα στη Μαύρη Θάλασσα. Η γαλλική ναυτιλιακή με 14.336 teu έναντι 14.213 teu πέρυσι (αύξηση 3,6%) καταγράφει μερίδιο αγοράς 16,6%, από 12,9% πέρυσι τον Δεκέμβριο, και βρίσκεται στην τρίτη θέση της σχετικής κατάταξης.

Η γερμανική Hapag Lloyd ακολουθεί στην τέταρτη θέση με 6,5% μερίδιο αγοράς αλλά και μεγάλη μείωση προσφερόμενης δυναμικότητας στα 5.648 teu από 7.380 teu, ενώ η COSCO ακολουθεί στην πέμπτη θέση με μερίδιο αγοράς 6,1% έναντι 3,8% έναν χρόνο πριν. Η μεταφορική ικανότητα της εταιρείας αυξήθηκε επίσης κατά 27,5%, στα 5.304 teu από 4.160 teu έναν χρόνο πριν.

Επίσης η δανική Maersk και η ισραηλινή ΖΙΜ μείωσαν το capacity περίπου 8.000 teu η καθεμία, καθώς έχουν «κόψει» τις προσεγγίσεις σε ρωσικά λιμάνια και σε ορισμένες περιπτώσεις συνολικά στη Μαύρη Θάλασσα.

Η Maersk, που έκλεισε φέτος τρία από τα τέσσερα δρομολόγιά της στη Μαύρη Θάλασσα, μείωσε την προσφερόμενη χωρητικότητα στην περιοχή κατά 7.000 teu και το μερίδιο αγοράς της στο 5,7% από 11%.

Η ZIM, με έδρα τη Χάιφα, από την αρχή του πολέμου «έκοψε» την Οδησσό και το Νοβοροσίσκ από τη γραμμή Ισραήλ – Τουρκία – Μαύρη Θάλασσα, που σημαίνει 9.000 teu λιγότερα και το μερίδιο αγοράς στο 5% από 11,8% τον Δεκέμβριο του 2021.

Τέλος, τρεις τουρκικές εταιρείες βγήκαν κερδισμένες από την απόσυρση των μεγάλων ναυτιλιακών από το λιμάνι του Νοβοροσίσκ και τα υπόλοιπα του Εύξεινου Πόντου.

Η ναυτιλιακή Arkas και οι μικρότερες Admiral Containers Lines, Akkon Lines και Medkon Lines έχουν ενισχύσει την παρουσία τους με ένα συνολικό μερίδιο 28,1% από 19,8% έναν χρόνο πριν. Η Arkas έχει τώρα μερίδιο αγοράς 21,5% από 16,5%, η Admiral μερίδιο 2,5% από 2,1% πέρυσι, ενώ η Akkon Lines έχει τριπλασιάσει το μερίδιο αγοράς της σε μόλις έναν χρόνο φτάνοντας στο 2,5% και η Medkon το εκτόξευσε από το 0,3% στο 1,6%. Ολες οι τουρκικές ναυτιλιακές πρόσθεσαν πλοία στις γραμμές που συνδέουν την Τουρκία με τη Ρωσία και τα υπόλοιπα λιμάνια στη Μαύρη Θάλασσα.