Το δικαίωμα στην αισιοδοξία

Eχουμε πολλούς λόγους να είμαστε απαισιόδοξοι. O βάρβαρος πόλεμος που κήρυξε ο Βλαντίμιρ Πούτιν στην Ουκρανία δεν δείχνει ότι θα τελειώσει σύντομα: μαζί του, θα συνεχιστεί η ενεργειακή κρίση στην Ευρώπη και θα επανέλθουν στον αναπτυσσόμενο κόσμο φαινόμενα που νομίζαμε ότι ανήκαν πια στο παρελθόν, όπως η πείνα και η ακραία φτώχεια. Οι αυταρχικοί ηγέτες μπορεί να αμφισβητούνται, αλλά έχουν ακόμη τη δυνατότητα να απαντούν με σκληρή καταστολή: το βλέπουμε στην Κίνα του Σι Τζινπίνγκ, στην Τουρκία του Ερντογάν, στο Ιράν των μουλάδων. Στην Ιταλία ανέλαβε την εξουσία η ηγέτις της Ακροδεξιάς, στις σκανδιναβικές χώρες ο λαϊκισμός καλπάζει και στη Γαλλία ο πρόεδρος Μακρόν δεν στέκεται πολύ καλά στα πόδια του. Η αντιμετώπιση της κλιματικής αλλαγής, που απαιτεί αποφασιστικότητα και ενότητα, έχει παραπεμφθεί στις ελληνικές καλένδες.