Από τους σημαντικότερους στόχους του 2023 είναι η αναβάθμιση της Ελλάδας στην επενδυτική βαθμίδα, η οποία έχει περάσει από μνημονιακή, πανδημική, ενεργειακή κρίση και τώρα δοκιμάζεται από την εκλογική «περιπέτεια». Το πολιτικό και οικονομικό στοίχημα της επόμενης χρονιάς είναι η αξιολόγηση του ελληνικού χρέους και οι προσδοκίες του κυβερνητικού επιτελείου είναι το σίριαλ να έχει «αίσιο τέλος» πριν από τις εκλογές της άνοιξης του 2023.

Οι επόμενοι μήνες είναι αρκετά κρίσιμοι καθώς η ενεργειακή κρίση προκαλεί αβεβαιότητες για όλη την ευρωζώνη, όπως επίσης και η άνοδος των επιτοκίων από την ΕΚΤ, ενώ η Ελλάδα εισέρχεται σε προεκλογικούς ρυθμούς. Οι αναλυτές εκτιμούν ότι οι οίκοι αξιολόγησης θα κρατήσουν στάση αναμονής έως τις εκλογές του 2023 και μετά τον σχηματισμό κυβέρνησης. Ο πολιτικός κίνδυνος μπορεί να μη βρίσκεται στα βασικά σενάρια των ξένων αναλυτών, όμως το βλέμμα είναι στραμμένο στις επικείμενες (διπλές) εκλογικές αναμετρήσεις υπό το κλίμα των σκανδάλων και των έντονων πολιτικών   αντιπαραθέσεων που έχει προκαλέσει η υπόθεση των υποκλοπών.

Bασικός παράγοντας

Οι οίκοι αξιολόγησης έχουν σκιαγραφήσει ως βασικό παράγοντα για αναβαθμίσεις τα δημοσιονομικά αποτελέσματα, δηλαδή αν θα εκπληρωθούν οι στόχοι για το χρέος και η επιστροφή στα πρωτογενή πλεονάσματα. Εως τον Μάρτιο του 2023 θα έχουν ανακοινωθεί τα αποτελέσματα για το 4ο τρίμηνο του 2022, τόσο για το ΑΕΠ όσο και για το έλλειμμα. Η κυβέρνηση με το βλέμμα στην επενδυτική βαθμίδα δίνει έμφαση στη διασφάλιση της επίτευξης του στόχου μείωσης του ελλείμματος στο 1,6% του ΑΕΠ για το 2022, το οποίο θα δώσει σήμα στους επενδυτές και τις αγορές. Αν και το κλίμα που λαμβάνει το οικονομικό επιτελείο από τις διεθνείς επαφές δημιουργεί προσδοκίες για αναβαθμίσεις ακόμα και το πρώτο τρίμηνο-τετράμηνο του 2023, αναλυτές έχουν εκφράσει την πιθανότητα αυτό να συμβεί μετά τις εκλογές. Ο βασικός λόγος είναι η αυξημένη πιθανότητα για διαδοχικές εκλογές εξαιτίας της αλλαγής του εκλογικού συστήματος, γεγονός που αυξάνει την εκλογική αβεβαιότητα και τα σενάρια για τρίτο γύρο εκλογών. Από την κυβέρνηση έχουν στείλει μήνυμα στους επενδυτές ότι το διάστημα μεταξύ της πρώτης και της δεύτερης εκλογικής αναμέτρησης δεν θα απέχει σημαντικά.

Για να κινηθούν οι οίκοι προς μία αναβάθμιση περνούν από κόσκινο τους δημοσιονομικούς στόχους και ως εκ τούτου να μην εκτροχιαστούν ενόψει εκλογών. Οταν η χώρα υποβαθμίστηκε στην κρίση του 2009 σε «σκουπίδι», ουσιαστικά οι οίκοι αξιολόγησης έβγαλαν ανίκανη τη χώρα για δανεισμό και αποκλείστηκε από τις αγορές. Από τότε έως και σήμερα, τα ελληνικά ομόλογα δεν έχουν καταφέρει να φτάσουν στις  προ κρίσης βαθμολογίες. Η χώρα μπορεί να δανείζεται εφόσον διατηρεί τη δημοσιονομική της αξιοπιστία και επίσης με τη στήριξη της ΕΚΤ.

Η πορεία του χρέους

Οι διεθνείς αναλυτές έχουν επισημαίνει πως το ευνοϊκό μακροοικονομικό πλαίσιο και η μεγάλη διάρκεια της ευρωπαϊκής οικονομικής βοήθειας «υποστηρίζουν» τη φθίνουσα πορεία του ελληνικού χρέους ως προς το ΑΕΠ στο 150% έως το 2025.

Η Ελλάδα απέχει ένα σκαλοπάτι από την επενδυτική βαθμίδα. Το 2022, η Standard & Poor’s αναβάθμισε τη χώρα μας στη βαθμίδα ΒΒ+, ο καναδικός οίκος DBRS στη βαθμίδα ΒB high και ο γερμανικός οίκος SCOPE στη βαθμίδα ΒΒ+. O Fitch βαθμολογεί τη χώρα με ΒΒ, με δύο βαθμίδες κάτω από την επενδυτική. Ο οίκος Moody’s παραμένει ο πιο αυστηρός κρατώντας την Ελλάδα τρεις θέσεις κάτω από την επενδυτική, στη βαθμίδα Ba3.