Ακόμη πιο ασφαλείς και αδιάλειπτες τηλεπικοινωνιακές υπηρεσίες για όλους τους ευρωπαίους πολίτες, τις επιχειρήσεις και το Δημόσιο θέλει να αποκτήσει η Ευρωπαϊκή Ενωση, με το πανευρωπαϊκό πρόγραμμα ασφαλούς συνδεσιμότητας για την περίοδο 2023 – 2027. Το πρόγραμμα ενέκρινε πριν από λίγες μέρες το Ευρωπαϊκό Συμβούλιο, καταλήγοντας σε σχετική προσωρινή συμφωνία. Το πρόγραμμα θέτει στόχους στο πλαίσιο της Ευρωπαϊκής Ενωσης για την ανάπτυξη μιας δορυφορικής συστοιχίας της ΕΕ, της αποκαλούμενης «IRIS2» (Infrastructure for Resilience, Interconnectivity and Security by Satellite), η οποία θα επιτρέψει την παροχή ασφαλών υπηρεσιών επικοινωνίας σε όλους τους χρήστες έως το 2027.

Οι κυβερνοεπιθέσεις και οι φυσικές καταστροφές μπορούν να οδηγήσουν στην κατάρρευση των επίγειων δικτύων επικοινωνιών. Η δημιουργία αυτής της δορυφορικής συστοιχίας θα βελτιώσει τη σύνδεση των υποδομών ζωτικής σημασίας και θα καταστήσει δυνατή την παροχή ανθεκτικών και ανεξάρτητων υπηρεσιών δορυφορικών επικοινωνιών υψηλής ταχύτητας.

Το πρόγραμμα θα παρέχει κυβερνητικές υπηρεσίες, που θα καλύπτουν την προστασία υποδομών ζωτικής σημασίας, την επίγνωση της κατάστασης καθώς και τη στήριξη εξωτερικών δράσεων και της διαχείρισης κρίσεων. Ολες αυτές οι υπηρεσίες θα βελτιώσουν την ανθεκτικότητα της ΕΕ.

Η χρηματοδότηση του προγράμματος ασφαλούς συνδεσιμότητας θα προέλθει από το πολυετές δημοσιονομικό πλαίσιο της περιόδου 2021 – 2027. Το συνολικό ποσό του προγράμματος ανέρχεται σε €2,4 δισ. Μέρος του προϋπολογισμού θα διατεθεί από προγράμματα όπως το διαστημικό πρόγραμμα της ΕΕ, το πρόγραμμα «Ορίζων Ευρώπη» και ο Μηχανισμός Γειτονίας, Ανάπτυξης και Διεθνούς Συνεργασίας – Παγκόσμια Ευρώπη (NDICI). Θα υλοποιηθεί δε σε συνεργασία με τον Ευρωπαϊκό Οργανισμό Διαστήματος και την ευρωπαϊκή διαστημική βιομηχανία.

Προσιτή πρόσβαση. Το πρόγραμμα δεν αποσκοπεί μόνο να ωφελήσει κυβερνητικούς φορείς και θεσμικά όργανα της ΕΕ, αλλά παρέχει επίσης τη δυνατότητα για παροχή εμπορικών υπηρεσιών από τον ιδιωτικό τομέα, συμβάλλοντας στην ανταγωνιστικότητα της ευρωπαϊκής βιομηχανίας. Συνδέεται, μάλιστα, με την πρόταση της Επιτροπής σχετικά με τη στρατηγική «Global Gateway» της ΕΕ. Θα καταστήσει δυνατή την παροχή οικονομικά προσιτής πρόσβασης στο Διαδίκτυο παντού στην Ευρώπη και θα παρέχει ασφαλή συνδεσιμότητα σε γεωγραφικές περιοχές στρατηγικού ενδιαφέροντος, όπως η Αρκτική και η Αφρική.

Το πρόγραμμα έχει ιδιαίτερη σημασία όσον αφορά τις χαμηλές γήινες τροχιές, οι οποίες καταλαμβάνονται όλο και περισσότερο από μεγασυστοιχίες τρίτων χωρών, ενώ οι φορείς εκμετάλλευσης της ΕΕ αντιμετωπίζουν προκλήσεις δεδομένου ότι τα έργα αυτά απαιτούν υψηλή ένταση κεφαλαίου. Συνεπώς, είναι σημαντικό ως μέσο για την αύξηση της ανθεκτικότητας και της στρατηγικής αυτονομίας της ΕΕ στο Διάστημα και επί του εδάφους.

Η πρωτοβουλία θα επωφεληθεί από την εμπειρογνωμοσύνη της ευρωπαϊκής διαστημικής βιομηχανίας, τόσο από τους εδραιωμένους βιομηχανικούς παράγοντες, όσο και από το οικοσύστημα του Νέου Διαστήματος.

Συνέργειες με το διαστημικό πρόγραμμα. Το πρόγραμμα βασίζεται στη συνιστώσα GOVSATCOM του διαστημικού προγράμματος της ΕΕ. Θα λαμβάνει υπόψη τις συνέργειες με άλλες συνιστώσες του διαστημικού προγράμματος της Ενωσης, όπως τα συστήματα Galileo (δορυφορική πλοήγηση) και Copernicus (παρατήρηση της γης), καθώς και τις δυνατότητες επίγνωσης της κατάστασης του διαστήματος.

Η Επιτροπή θα προμηθευτεί τις υποδομές μέσω σύμπραξης δημόσιου – ιδιωτικού τομέα, με τη μορφή συμβάσεων, που ανατίθενται στη βιομηχανία με διαγωνισμό. Οι επιλεγέντες ανάδοχοι θα αναπτύξουν, θα επικυρώσουν, θα κατασκευάσουν και θα εγκαταστήσουν τις κυβερνητικές υποδομές ιδιοκτησίας της ΕΕ, με σκοπό την παροχή ενισχυμένων κυβερνητικών υπηρεσιών. Επιπλέον, οι εμπορικές υποδομές θα χρησιμοποιούνται επίσης για την παροχή κυβερνητικών καθώς και εμπορικών υπηρεσιών.