Την ώρα που ξεκινούν την εβδομάδα αυτή οι διαπραγματεύσεις για τη νέα αύξηση του κατώτατου μισθού στον ιδιωτικό τομέα από 1ης Απριλίου, επανέρχεται στο προσκήνιο το θέμα των παγωμένων τριετιών (επίδομα προϋπηρεσίας). Το «ξεπάγωμα» συνδέεται με τη μείωση της ανεργίας στη χώρα μας σε επίπεδα κάτω του 10%.

Τους τελευταίους μήνες καταγράφεται ραγδαία αποκλιμάκωση των ποσοστών της ανεργίας, γεγονός που φέρει στο προσκήνιο την επαναφορά των

μισθολογικών τριετιών για όλους και όχι μόνο για όσους είχαν την απαραίτητη προϋπηρεσία προ του 2012, κάτι που ισχύει σήμερα. Στην Ελλάδα το ποσοστό ανεργίας τον Νοέμβριο του 2022 κατέγραψε μείωση σε 11,4% από 11,5% τον Οκτώβριο και 13,1% τον Νοέμβριο του 2021. Η τελευταία καταγραφή δείχνει μείωση της ανεργίας κοντά στο 11,4%, γεγονός που αναζωπυρώνει τις ελπίδες για ταχεία πτώση του ποσοστού κάτω του 10%, κάτι που θα σημάνει την επαναφορά των τριετιών για το σύνολο των εργαζομένων του ιδιωτικού τομέα.

Κάτι τέτοιο θα σήμαινε προσαύξηση μισθού κατά 30% για τους εργαζομένους που έχουν την απαραίτητη προϋπηρεσία (τρεις τριετίες). Να σημειωθεί ότι σήμερα τα ποσοστά των τριετιών λαμβάνουν μόνο οι εργαζόμενοι που είχαν συμπληρώσει την απαραίτητη προϋπηρεσία (μία, δύο ή τρεις τριετίες) μέχρι τον Φεβρουάριο του 2012.

Υπενθυμίζεται ότι με τον νόμο 4093 (δεύτερο μνημόνιο) «πάγωσαν» οι προσαυξήσεις στον κατώτατο μισθό λόγω προϋπηρεσίας, οι λεγόμενες δηλαδή «τριετίες», μέχρι η ανεργία να πέσει κάτω από 10%, με αποτέλεσμα να σταματήσει η εξέλιξή τους τον Φεβρουάριο του 2012. Αυτό σημαίνει ότι αν ο αμειβόμενος με τον κατώτατο μισθό είχε προλάβει μέχρι τις 14/2/2012 να κατοχυρώσει έστω την πρώτη τριετία, εξακολουθεί να παίρνει την ανάλογη προσαύξηση 10% υπολογιζόμενη επί του εκάστοτε βασικού μισθού.

Ωστόσο δεν μπορεί να διεκδικήσει προσαύξηση για προϋπηρεσία που συμπληρώνεται από τον Φεβρουάριο του 2012 και μετά. Και αντίστοιχα, οι εργαζόμενοι που προσελήφθησαν μετά τον Φεβρουάριο του 2012 έχασαν το δικαίωμα της προσαύξησης του μισθού τους λόγω προϋπηρεσίας, με αποτέλεσμα μέχρι και σήμερα να αρκούνται στον κατώτατο μισθό, ο οποίος καταβάλλεται ως «μοναδιαία αξία», χωρίς να προσμετρούνται σε αυτόν τα χρόνια προϋπηρεσίας.

Σύμφωνα με την ΕΝΥΠΕΚΚ οι εργαζόμενοι με τις κατώτατες αμοιβές χάνουν ετησίως από έναν έως 4,5 μισθούς εξαιτίας των «παγωμένων» τριετιών από την επιβολή του μέτρου έως σήμερα, ενώ συνολικά τη δεκαετία 2012-2022 οι μισθωτοί του ιδιωτικού τομέα απώλεσαν περί τα 12 δισ. ευρώ.

Κατώτατος μισθός

Εντός των ημερών ξεκινούν οι διαδικασίες για την αύξηση του κατώτατου μισθού από 1/4/2023. Η εισήγηση του υπουργού Εργασίας και Κοινωνικών Υποθέσεων προς το Υπουργικό Συμβούλιο για τον καθορισμό του κατώτατου μισθού υπαλλήλων και του κατώτατου ημερομισθίου των εργατοτεχνιτών θα υποβληθεί το αργότερο έως τη 10η Μαρτίου 2023.

Τα τρία σενάρια αύξησης του κατώτατου τα οποία θα βρεθούν στο τραπέζι των κοινωνικών εταίρων είναι τα εξής:

1. Αύξηση κατά 5,5%, στα 751 ευρώ.

2. Αύξηση κατά 6%, στα 756 ευρώ.

3. Αύξηση κατά 7%-8%, στα 763-770 ευρώ.

Επίσης, δεν αποκλείεται το ενδεχόμενο για ακόμα υψηλότερη αύξηση, η οποία θα φέρει τον κατώτατο μισθό στα 801 ευρώ. Τονίζεται ότι η αύξηση του κατώτατου μισθού θα συμπαρασύρει και μια σειρά επιδομάτων, όπως το βοήθημα ανεργίας. Σήμερα το μηνιαίο επίδομα ανεργίας ανέρχεται σε 438 ευρώ. Με το ενδεχόμενο αύξησης του κατώτατου μισθού κατά 5,5%, το επίδομα θα διαμορφωθεί στα 462 ευρώ.

Το ύψος του επιδόματος ανεργίας ορίζεται σε ποσοστό 55% του ημερομισθίου του ανειδίκευτου εργάτη, ωστόσο ανεπηρέαστο θα μείνει το ειδικό επίδομα μακροχρόνιας ανεργίας, καθώς πρόκειται για σταθερό ποσό.