Η εικόνα του Ταγίπ Ερντογάν στο γερμανικό Τύπο είναι εδώ και πολύ καιρό κακή. Τελευταία γίνεται ακόμα χειρότερη με καθημερινά σχεδόν δημοσιεύματα για τον επικίνδυνο κατήφορο του τούρκου προέδρου ενόψει των τουρκικών εκλογών τον ερχόμενο Μάιο.
«Ο ταραχοποιός» είναι ο τίτλος στην τελευταία έκδοση του εβδομαδιαίου περιοδικού «Στερν» αφιερωμένος στον Ταγίπ Ερντογάν, ο οποίος «προκειμένου να διασφαλίσει την εξουσία, υποδαυλίζει επικίνδυνες διενέξεις – και στη Γερμανία». Στο οκτασέλιδο αφιέρωμα του περιοδικού οι συντάκτες σημειώνουν ότι ο Ερντογάν «διαπραγματεύεται με τον Πούτιν και με τη Δύση, ξεμπροστιάζει το ΝΑΤΟ, διεξάγει πόλεμο στη Συρία. Παίζει στη μεγάλη διεθνή σκηνή. Αλλά στο εσωτερικό μάχεται σκληρά για την εξουσία». Ο «σκληροπυρηνικός» και «λαϊκιστής» Ερντογάν, κυρίως μετά το αποτυχημένο στρατιωτικό πραξικόπημα του 2016, έδειξε το άλλο του πρόσωπο: «Αυτό του αυταρχικού ηγέτη, που διώκει την αντιπολίτευση και φυλακίζει δημοσιογράφους».
Οι επικείμενες εκλογές είναι για τον Ερντογάν «η μεγαλύτερη δοκιμασία για την εξουσία» εκτιμά το «Στερν». Και για να κερδίσει αυτή τη μάχη χρειάζεται κάθε ψήφο – «ακόμη και των Τούρκων που ζουν στη Γερμανία, τους οποίους προσπαθεί να κερδίσει με κάθε τρόπο. Στην προσπάθεια αυτή εντάσσεται και η πρόσφατη φημολογία για επικείμενη επίσκεψη του Ερντογάν στο Βερολίνο, όπου ζει η μεγαλύτερη τουρκική κοινότητα της Γερμανίας.
Δικαίωμα ψήφου στις τουρκικές εκλογές έχουν 1,4 εκατομμύρια από τα περίπου 3 εκατομμύρια πολιτών τουρκικής καταγωγής που ζουν στη Γερμανία. Στις προηγούμενες εκλογές του 2018 είχαν πάρει μέρος οι μισοί, περίπου 700.000, οι περισσότεροι οπαδοί του Ερντογάν, που πήρε 65%. Οι άλλοι μισοί δεν πήγαν στα εκλογικά κέντρα που είχαν στηθεί στη Γερμανία.
Η Ανγκελα Μέρκελ
Ο Ερντογάν είχε επιχειρήσει και το 2018 να μιλήσει σε συγκέντρωση Τούρκων στο Βερολίνο, αλλά η τότε καγκελάριος Ανγκελα Μέρκελ είχε βάλει πάγο στα σχέδιά του. Είχε χρόνο για ένα «πρωινό εργασίας» με τον Ερντογάν, ο οποίος έφυγε στη συνέχεια για την Κολωνία, όπου μίλησε σε μεγάλη συγκέντρωση Τούρκων με αφορμή τα εγκαίνια ενός σύγχρονου τζαμιού.
Ενόψει των εκλογών του Μαΐου, φουντώνει ξανά ο τουρκικός προεκλογικός αγώνας στη Γερμανία. Οχι χωρίς προβλήματα. Στις 16 Ιανουαρίου το γερμανικό υπουργείο Εξωτερικών κάλεσε τον πρεσβευτή της Τουρκίας στο Βερολίνο να διαμαρτυρηθεί για ομιλία του τούρκου βουλευτή του ΑΚΡ Μουσταφά Ατσίκγκιοζ στο Νόις της Βόρειας Ρηνανίας – Βεστφαλίας, όπου ζητούσε την «εξόντωση» των υποστηρικτών του ΡΚΚ και του κινήματος Γκιουλέν. Η ομιλία του ήταν σε εκδήλωση οργάνωσης που πρόσκειται στον ακροδεξιό εταίρο του Ερντογάν, Ντεβλέτ Μπαχτσελί.
Ο σημερινός καγκελάριος Ολαφ Σολτς είναι ακόμα λιγότερο διατεθειμένος να γίνει προεκλογικό εργαλείο του Ερντογάν στη Γερμανία. Στο κυβερνητικό μπρίφινγκ της περασμένης Παρασκευής και σε ερώτηση για επικείμενη επίσκεψη του Ερντογάν στο Βερολίνο, η απάντηση του γερμανού κυβερνητικού εκπροσώπου ήταν λιτή: «Δεν έχω καμία πληροφορία επ’ αυτού» είπε ξερά ο Στέφεν Χεμπεστράιτ, που ανακοινώνει κάθε Παρασκευή το πρόγραμμα του καγκελάριου για την επόμενη εβδομάδα.
Η κόκκινη γραμμή
Η πληροφορία για επίσκεψη του Ερντογάν είχε διακινηθεί από την Αγκυρα. Από εκεί ήρθε και η εξήγηση της ακύρωσης. Σύμφωνα με πληροφορίες τουρκικών μέσων, «δεν μπόρεσε να επιτευχθεί συναίνεση κατά τις συνομιλίες μεταξύ του συμβούλου εξωτερικής πολιτικής του Σολτς, Γιενς Πλέτνερ, και του εκπροσώπου του προέδρου Ερντογάν, Ιμπραήμ Καλίν, σχετικά με το περιεχόμενο και το χρονοδιάγραμμα της επίσκεψης. Η φημολογία ότι επίκειται και στη συνέχεια ακυρώθηκε επίσκεψη Ερντογάν στο Βερολίνο είναι ενδεικτική και του κακού κλίματος που υπάρχει μεταξύ Βερολίνου και Αγκυρας.
Η νέα ηγεσία του Βερολίνου αποστασιοποιείται από την τακτική των ίσων αποστάσεων μεταξύ Αθήνας και Αγκυρας. Ο Σολτς είχε επισκεφθεί την Αγκυρα στις 14 Μαρτίου, τρεις μήνες μετά την ανάδειξή του σε καγκελάριο της Γερμανίας, η τελευταία συνάντησή του με τον Ερντογάν ήταν στις 20 Σεπτεμβρίου στη Νέα Υόρκη στο περιθώριο της Γενικής Συνέλευσης του ΟΗΕ. Ωστόσο, όταν επισκέφθηκε στις 27 Οκτωβρίου την Αθήνα, απέφυγε να επισκεφθεί στη συνέχεια την Αγκυρα, όπως ήταν η συνήθης «πεπατημένη» των ταξιδιών καγκελάριου και υπουργού Εξωτερικών της Γερμανίας. Το ίδιο είχε πράξει και η Πράσινη υπουργός Αναλένα Μπέρμποκ μετά την επίσκεψή της το καλοκαίρι στην Αθήνα. Και οι δύο καταδίκασαν απερίφραστα, με ασυνήθιστη για τα δεδομένα γερμανικής κυβέρνησης καθαρότητα, την αμφισβήτηση της εδαφικής ακεραιότητας και κυριαρχίας της Ελλάδας στα νησιά του ανατολικού Αιγαίου.
Προφανώς και δεν εκλείπουν οι λόγοι, οικονομικοί και γεωστρατηγικοί, που διαμόρφωσαν τους ιστορικούς δεσμούς της Γερμανίας με την Τουρκία. Αλλά μετά την εισβολή της Ρωσίας στην Ουκρανία, η προστασία των συνόρων είναι κόκκινη γραμμή για τον Σοσιαλδημοκράτη καγκελάριο Σολτς και την Πράσινη Μπέρμποκ, για την οποία το κράτος δικαίου και τα ανθρώπινα δικαιώματα είναι αναβαθμισμένα κριτήρια στον καθορισμό της εξωτερικής πολιτικής της Γερμανίας. Αυτά ακριβώς που καταπατά καθημερινά ο Ερντογάν.