Νόμιμους τίτλους ιδιοκτησίας με καταβολή ποσών που μπορεί να περιορίζονται ακόμα και στο 20% της αντικειμενικής αξίας και σε έως 60 άτοκες δόσεις που ξεκινούν από 100 ευρώ τον μήνα, μπορούν να αποκτήσουν χιλιάδες ιδιώτες με ακίνητα τα οποία διεκδικούνται ως καταπατημένα από το Δημόσιο.
Η διαδικασία απόκτησης οριστικών τίτλων κυριότητας αναμένεται να «τρέξει» στο τελευταίο τρίμηνο του έτους μέσω ηλεκτρονικής πλατφόρμας στην οποία θα υποβάλλονται οι αιτήσεις και τα δικαιολογητικά από τους πολίτες, ενώ δημιουργείται ψηφιακός φάκελος για κάθε δημόσιο ακίνητο για το οποίο κατατίθεται αίτηση για την εξαγορά του.
Με το νομοσχέδιο για τα καταπατημένα δημόσια ακίνητα το οποίο βρίσκεται σε δημόσια διαβούλευση (έως 2 Φεβρουαρίου) το υπουργείο Οικονομικών επιχειρεί να λύσει ένα χρόνιο πρόβλημα καθώς το φαινόμενο της καταπάτησης δημόσιας περιουσίας είναι τόσο παλιό όσο η δημόσια περιουσία. Πάνω από εννέα στα δέκα δημόσια ακίνητα έχουν καταπατηθεί καθώς σε σύνολο 97.029 καταγεγραμμένων δημόσιων και ανταλλάξιμων κτημάτων έχουν καταπατηθεί τα 89.928, δηλαδή ποσοστό 92%. Στα καταπατημένα δημόσια κτήματα έχουν ανεγερθεί κατοικίες, ακόμη και πολυκατοικίες, εργοστάσια, αποθήκες, αγροτικά ακίνητα, εργαστήρια και κτίρια για οποιαδήποτε επαγγελματική χρήση που είτε ιδιοκατοικούνται είτε εκμισθώνονται σε τρίτους.
Το τίμημα
Τιμή εξαγοράς των καταπατημένων ακινήτων ορίζεται η αντικειμενική αξία, επί της οποίας εφαρμόζεται σειρά εκπτώσεων που μπορεί να φτάσουν ακόμα και το 80%. Σε περίπτωση εφάπαξ εξόφλησης, προβλέπεται έκπτωση 10%, ενώ για τμηματική καταβολή οι μηνιαίες δόσεις φτάνουν ακόμα και τις 60 (άτοκες) με ελάχιστο ποσό τα 100 ευρώ.
Προϋποθέσεις
Η εξαγορά καταπατημένων εκτάσεων του Δημοσίου αφορά περιπτώσεις:
1. Με κατοχή από ιδιώτη τουλάχιστον 30 χρόνια, αν υπάρχουν τίτλοι αγοράς ή ιδιοκτησίαςκαι κτίσματα προ του 1992.
2. Με κατοχή επί τουλάχιστον 40 χρόνια εφόσον υπάρχει κτίσμα (που αποτελεί και μοναδική κατοικία ή εμπορική εκμετάλλευση – π.χ. βιοτεχνία – του ιδιώτη) πριν από το 1982.
Ακίνητο που εξαγοράζεται
Ο ιδιώτης θα μπορεί να λάβει μέχρι ένα άρτιο οικόπεδο (για εντός σχεδίου) ή 10 στρέμματα γης (για εκτός σχεδίου). Προβλέπονται και περιπτώσεις που οι ιδιώτες θα μπορούν να λάβουν και ακόμα μεγαλύτερες εκτάσεις (π.χ. 20 στρέμματα ή τυχόν μικρό υπόλοιπο που απομένει ανεκμετάλλευτο). Μπορούν να εξαγοράσουν όμως και ακίνητα που περιλαμβάνουν (όχι παραπάνω όμως από το 20% της συνολικής επιφάνειας) εκτάσεις χαρακτηρισμένες ως δασικές ή Νatura, υπογράφοντας ταυτόχρονα και ρήτρα προστασίας τους. Αν επιχειρήσουν να χτίσουν ή παρέμβουν στις ευαίσθητες αυτές εκτάσεις, τότε η εξαγορά ακυρώνεται και αποβάλλονται από το ακίνητο.
Εξαιρέσεις
Από τη ρύθμιση εξαιρούνται δάση, αρχαιολογικοί χώροι, αιγιαλοί – παραλίες ή παρόχθιες και παραποτάμιες περιοχές που έχουν περιέλθει στην ΕΤΑΔ – Υπερταμείο. Εξαιρέσεις μπορεί να υπάρξουν και μετά υπόδειξη φορέων υπουργείων, για λόγους εθνικής ή δημόσιας ασφάλειας κ.λπ.
Κούρεμα τιμήματος
Στο τίμημα εξαγοράς προβλέπονται εκπτώσεις, με τη μέγιστη να μην μπορεί να υπερβαίνει το 80% της αντικειμενικής αξίας.
Η αίτηση
Με την υποβολή της αίτησης εξαγοράς καταβάλλεται παράβολο 300 ευρώ, το οποίο συμψηφίζεται με το τίμημα εξαγοράς.
Καταβολή τιμήματος
Μετά την υποβολή της αίτησης και στην περίπτωση που εγκριθεί από την αρμόδια επιτροπή εντός 5 ημερών εκδίδεται πιστοποιητικό αποδοχής το οποίο κοινοποιείται στον αιτούντα. Στο πιστοποιητικό αποδοχής περιλαμβάνονται η περιγραφή του εξαγοραζόμενου ακινήτου (εμβαδόν και όρια), τα στοιχεία του αιτούντος, το τίμημα εξαγοράς καθώς και το ποσό της εφάπαξ και τμηματικής καταβολής. Το τίμημα εξαγοράς εξοφλείται είτε εφάπαξ είτε τμηματικά σε 60 ισόποσες άτοκες μηνιαίες δόσεις. Το ποσό της κάθε δόσης δεν μπορεί να είναι μικρότερο των 100 ευρώ.