Μεταμοντέρνα συνομιλία με την παράδοση

Δεν είναι καθόλου τυχαίο που ο Ορχάν Παμούκ, το μοναδικό Νομπέλ της Τουρκίας, αποτελεί ως τώρα το πιο αντιπροσωπευτικό μεταμοντέρνο Νομπέλ. Aν δεχτούμε την αρχή πως η λογοτεχνία αποτελεί τη φωνή της κοινωνίας, τίποτε δεν θα μπορούσε να αναπαραστήσει καλύτερα τον μοντερνισμό και τον μετα-μοντερνισμό από τη σύγχρονη κοινωνία της Τουρκίας. Μια απλή ματιά στην καθημερινότητα των δρόμων της Αγκυρας ή της Κωνσταντινούπολης είναι αρκετή για να επιβεβαιώσει αυτή την άποψη. Απ΄ τη μια μεριά οι φτωχογειτονιές και τα πρόσωπα που ανήκουν στην ανατολική κουλτούρα, οι φωνές των ιμάμηδων πάνω απ΄ τα βραχνιασμένα μεγάφωνα, τα μνημεία με τις επιγραφές στην παλιά τούρκικη γραφή. Απ’ την άλλη, μόλις λίγα μέτρα και λίγες ματιές μακριά, τα ψηλά κτίρια μιας σύγχρονης μεγαλούπολης, οι φιγούρες των σύγχρονων τούρκων επαγγελματιών με τα κουστούμια και τα γερμανικά αυτοκίνητα.  Σε κάθε σχολείο πάνω απ΄ τον μαυροπίνακα η φωτογραφία του Κεμάλ, αλλά λίγο πιο κει οι δεκάδες γυναίκες που σκεπάζουν τα μαλλιά τους με τη μαντίλα. Τίποτε δεν θα μπορούσε να είναι πιο έντονα μοντερνιστικό απ΄ αυτή τη μίξη και ο Παμούκ κατάφερε να κλείσει όλες τις διαφορετικές φωνές μέσα στα έργα του – και γι’ αυτήν την πολιτιστική και γλωσσική μίξη τελικά βραβεύθηκε με το Νομπέλ Λογοτεχνίας το 2006.