Η συνεδρίαση του Εκτελεστικού Γραφείου του ΣΥΡΙΖΑ σήμερα το απόγευμα στην Κουμουνδούρου ήταν προγραμματισμένη έτσι κι αλλιώς στο πλαίσιο της εντατικής προεκλογικής προετοιμασίας. Η σημασία της, ωστόσο, είναι πλέον εντελώς διαφορετική: εκεί ο Αλέξης Τσίπρας αναμένεται να ζητήσει την παραπομπή του Παύλου Πολάκη στην Επιτροπή Δεοντολογίας της αξιωματικής αντιπολίτευσης, όπου θα τεθεί το ζήτημα της διαγραφής του από το κόμμα. Μέσα σε ένα δεκαπενθήμερο ο πρώην αναπληρωτής υπουργός Υγείας συμπεριφέρθηκε δύο φορές στο όριο – και αν κάποτε αυτό ήταν ανεκτό (έως και επιθυμητό) από τη συριζαϊκή ηγεσία, όλα δείχνουν πως πλέον τα περιθώρια έχουν στενέψει επικίνδυνα. Στην πραγματικότητα, ο Τσίπρας, αφού επί καιρό χρησιμοποίησε για τη «βρώμικη δουλειά» τον Πολάκη, τώρα τον «εκπαραθυρώνει» από τον ΣΥΡΙΖΑ, επιδιώκοντας να απομακρυνθεί ο ίδιος από την τοξικότητά του.

Ενα άγριο παρασκήνιο συνοδεύει όσα διαδραματίζονται από προχθές στην Κουμουνδούρου. Η υπομονή στην κομματική έδρα δεν εξαντλήθηκε μόνο επειδή, σε μια σχεδόν τραμπούκικη ανάρτηση, ο Πολάκης ουσιαστικά επικηρύσσει δημοσιογράφους και δικαστικούς διαμηνύοντας πως «τη δεύτερη φορά θα είναι αλλιώς», αλλά γιατί η ανάρτηση αυτή θεωρήθηκε ευθεία αμφισβήτηση των επιλογών του ΣΥΡΙΖΑ, όπως αυτές διατυπώθηκαν και σε πρόσφατη συνέντευξη του Αλέξη Τσίπρα. Δεν είναι τυχαίο πως η πρώτη φράση που διέρρευσε από την Κουμουνδούρου ήταν πως ο Τσίπρας «δεν εκβιάζεται από κανέναν».

Από τον ΣΥΡΙΖΑ τόνιζαν πως ο αγώνας κατά της διαφθοράς της κυβέρνησης «είναι αγώνας συλλογικός και δεν μπορεί να γίνεται με όρους σταυροφορίας ενός ατόμου, αλλά με σχέδιο, σοβαρότητα και θεσμική υπευθυνότητα».

Θεωρήθηκε πως, λίγο πριν από την έναρξη της προεκλογικής περιόδου, ο Πολάκης «έριξε νερό στον μύλο του Μητσοτάκη», δίνοντας αφορμή τα φώτα να στραφούν εκ νέου στην αξιωματική αντιπολίτευση – η οποία είχε ήδη να αντιμετωπίσει επικοινωνιακά την ομόφωνη καταδίκη του Νίκου Παππά από το Ειδικό Δικαστήριο. Η αποδοκιμασία στο ύφος και στις δημόσιες τοποθετήσεις του Πολάκη φάνηκε από την απόφαση Τσίπρα να τον καθαιρέσει αμέσως από επικεφαλής του τομέα Διαφάνειας του ΣΥΡΙΖΑ, αφήνοντας τα υπόλοιπα να αποφασιστούν στις κομματικές διαδικασίες. Η φράση «έθεσε εαυτόν εκτός εκλογικής μάχης» δείχνει βέβαια και την κατεύθυνση για τη μη συμμετοχή του Πολάκη στα ψηφοδέλτια.

Η σταγόνα που ξεχείλισε το ποτήρι

Ενδεχομένως η «κόκκινη κάρτα» στον Πολάκη να μην ήταν το ίδιο εύκολη ή αυτονόητη εάν δεν είχε προηγηθεί μια σειρά επεισοδίων που έφερναν σε δύσκολη θέση την Κουμουνδούρου. Το τελευταίο, που σχεδόν αποτέλεσε τη σταγόνα που ξεχείλισε το ποτήρι, ήταν το διαδικτυακό «αντάρτικο» για το γεγονός πως ο Μιχάλης Χαιρετάκης δεν συμπεριλήφθηκε στην ανακοίνωση του ψηφοδελτίου των Χανίων. Η απειλή πως ούτε ο ίδιος θα συμμετάσχει χωρίς τον Χαιρετάκη «μαζεύτηκε» σχεδόν αμέσως όταν έγινε σαφές πως η Κουμουνδούρου είναι διατεθειμένη να πάρει το ρίσκο μιας ενδεχόμενης ρήξης με τον Πολάκη. Η επόμενη ανάρτηση, με στόχο δημοσιογράφους και δικαστικούς, ήρθε μια μέρα μετά τη δημοσίευση της συνέντευξης Τσίπρα σε ένα «συστημικό» μέσο («Πρώτο Θέμα»), όπου ο πρόεδρος του ΣΥΡΙΖΑ περιέγραφε τη «δεύτερη φορά Αριστερά» με όρους εμπειρίας διακυβέρνησης και λογοδοσίας – γνωρίζοντας αφενός πως οι απειλές απομακρύνουν ένα πιο μετριοπαθές προοδευτικό ακροατήριο και αφετέρου πως εξυπηρετούν το νεοδημοκρατικό αφήγημα για τον κίνδυνο επανόδου του ΣΥΡΙΖΑ.

Οι απειλές για «εκκαθαρίσεις» που εκτόξευσε ο Πολάκης ερμηνεύτηκαν και ως «απάντηση» σε αυτή τη γραμμή περί κομματικής ωριμότητας και ως αμφισβήτηση του δρόμου που χαράσσεται στην εξέλιξη του ΣΥΡΙΖΑ. «Οι πολιτικές δηλώσεις του Παύλου Πολάκη (…) είναι απολύτως αντίθετες με τις ομόφωνα εγκεκριμένες προγραμματικές μας εξαγγελίες για τη λειτουργία του κράτους, της Δικαιοσύνης και των θεσμών» ανέφερε χαρακτηριστικά η ανακοίνωση των Ραγκούση – Ξανθόπουλου, με αφορμή την εισαγγελική παρέμβαση για την ανάρτηση του πρώην αναπληρωτή υπουργού Υγείας. Παρότι ο ίδιος ο Πολάκης λέει δημόσια πως θα απαντήσει στα όργανα, κάτι τέτοιο δεν είναι δεδομένο σε αυτή τη φάση – οι διαδικασίες που θα κρίνουν το μέλλον του στο κόμμα φαίνεται πως θα προηγηθούν της συνεδρίασης της Πολιτικής Γραμματείας ή της Κεντρικής Επιτροπής.

Μια ενδεχόμενη αποπομπή Πολάκη θα μπορούσε δυνητικά να αποτελέσει ένα σημαντικό σημείο καμπής για την αξιωματική αντιπολίτευση, το οποίο θα μοιάζει με ρήξη από το παρελθόν που παραπέμπει στο πρώτο εξάμηνο του 2015 και υφολογικά στα αντιμνημονιακά χρόνια του κόμματος – δεδομένο που θα μπορούσε να της επιτρέψει να προσεγγίσει ένα ακροατήριο που δύσκολα θα το έκανε διαφορετικά. Αυτό ωστόσο προϋποθέτει και μια γενικότερη αντίληψη για τους θεσμούς, η οποία δεν επιβεβαιώνεται από το τείχος υπεράσπισης που στήθηκε από τον ΣΥΡΙΖΑ για τον Νίκο Παππά, μετά την ομόφωνη καταδίκη του στο Ειδικό Δικαστήριο. Στη δική του περίπτωση, η δίωξη χαρακτηρίζεται «πολιτική» και ο Παππάς παραμένει στα ψηφοδέλτια του κόμματος. Παράλληλα, παρότι η αντίθεση με την ανάρτηση Πολάκη έχει πάρει τη θεσμική κομματική οδό, το κόμμα επισήμως αντέδρασε στην εισαγγελική παρέμβαση για τα γραφόμενα του πρώην αναπληρωτή υπουργού Υγείας, τονίζοντας πως «πολιτικές απόψεις, όσο και αν κανείς διαφωνεί μαζί τους, δεν μπορεί να αποτελούν αντικείμενο εισαγγελικής παρέμβασης, πόσω μάλλον επιλεκτικής» – κι αυτό ενώ η στοχοποίηση από μεριάς Πολάκη ήταν προσωποποιημένη, με κολάζ φωτογραφιών.