Ο φονικός σεισμός στην Τουρκία καθώς και το σιδηροδρομικό ατύχημα στην Ελλάδα έγιναν η αφορμή να σπάσει το φράγμα της σιωπής ανάμεσα σε Αθήνα και Αγκυρα και να λειτουργήσουν ξανά οι τηλεφωνικές γραμμές.
Με την αλληλεγγύη να αλλάζει το κλίμα στις δύο πλευρές του Αιγαίου και να υποχρεώνει τις κυβερνήσεις να προχωρήσουν σε πρωτοβουλίες διαλόγου, έστω και αν η αρχή γίνεται με θέματα που χαρακτηρίζονται «χαμηλής πολιτικής», όπως τα οικονομικά. Σε αυτό το πλαίσιο της «θετικής ατζέντας», όπως αποκαλείται, που δεν οξύνει τα πνεύματα – και δη σε προεκλογική περίοδο – σχεδιάζεται, σύμφωνα με πληροφορίες, να γίνει η πρώτη συνάντηση ίσως το τρίτο δεκαήμερο του Μαρτίου. Με την ημερομηνία που έχει πέσει στο τραπέζι και φαίνεται να παραμένει υπό συζήτηση να είναι η 22η Μαρτίου.
Τη θετική ατζέντα χειρίζεται ο υφυπουργός Εξωτερικών, Κώστας Φραγκογιάννης, ενώ στο τουρκικό ΥΠΕΞ τα ηνία αναλαμβάνει ο νέος ΥΦΥΠΕΞ και διπλωμάτης, Μπουράκ Ακτσαπάρ, καθώς ο Σεντάτ Ονάλ ανέλαβε μόνιμος αντιπρόσωπος της Τουρκίας στον ΟΗΕ. Επισήμως ο προγραμματισμός του ραντεβού που – εφόσον πραγματοποιηθεί – θα γίνει στην Αγκυρα, δεν επιβεβαιώνεται, αλλά η συνάντηση Φραγκογιάννη με τον τούρκο ΥΠΕΞ, στην Ντόχα, την Κυριακή, στο περιθώριο της Διάσκεψης για τις Λιγότερο Αναπτυγμένες Χώρες του ΟΗΕ, στην Ντόχα, είχε αντικείμενο τη θετική ατζέντα και το πώς θα μπορούσε να επανεκκινήσει ο διάλογος. Ενδεικτικό της τάσης είναι πληροφορίες που θέλουν τον Τσαβούσογλου να εξετάζει το ενδεχόμενο – αν όχι να είναι παρών καθ’ όλη τη διάρκεια των συνομιλιών – να είναι στην Αγκυρα και να παραστεί στην έναρξη της συνάντησης, ανάλογα και με τις υποχρεώσεις των δύο πλευρών.
Η τελευταία συνάντηση για τη θετική ατζέντα, που εμπεριέχει ζητήματα οικονομίας και εμπορίου, είχε γίνει έναν χρόνο πριν στην Αθήνα, πριν από τον 64ο γύρο των διερευνητικών, ενώ το σχήμα «πάγωσε» το καλοκαίρι λόγω της ακραίας κλιμάκωσης της έντασης. Στην τελευταία συνάντηση τον Φεβρουάριο του 2022 οι δύο πλευρές είχαν σημειώσει πρόοδο στην έναρξη διαπραγματεύσεων για την υπογραφή Μνημονίου Συνεργασίας μεταξύ του «Enterprise Greece» και «Invest in Turkey», στην αμοιβαία αναγνώριση των πιστοποιητικών εμβολιασμού κατά της COVID-19, στην πρόοδο της Κοινής Επιτροπής για τον Τουρισμό καθώς και για την επανενεργοποίηση της Μεικτής Οικονομικής Επιτροπής, τον Ιανουάριο του 2022.
Με τις «ευλογίες» των ΗΠΑ
Επισημαίνεται ότι η επανέναρξη του διαλόγου Αθήνας – Αγκυρας ήταν και μία από τις απαιτήσεις της Ουάσιγκτον, που εξέφρασε με ιδιαίτερη έμφαση κατά την επίσκεψή του στην Ελλάδα ο αμερικανός ΥΠΕΞ, Αντονι Μπλίνκεν, φωτίζοντας τις «ευκαιρίες» που μπορεί να δώσει η μετάβαση από τα προβλήματα στις λύσεις.
Η απόφαση της Αγκυρας να εκδώσει στην Αθήνα τον πατέρα του 28χρονου Νίκου Ναλμπάντη, που σκοτώθηκε στο σιδηροδρομικό δυστύχημα στα Τέμπη, ο οποίος είναι κρατούμενος στις τουρκικές φυλακές, να εκτίσει το υπόλοιπο της ποινής του στην Ελλάδα, είναι κάτι που δεν έχει προηγούμενο στην ιστορία των ελληνοτουρκικών σχέσεων. Η απόφαση από την τουρκική πλευρά πάρθηκε υπό το βάρος της τραγωδίας που έχει προκαλέσει το δυστύχημα, καθώς η Αθήνα είχε απευθύνει αίτημα να του επιτραπεί να παραστεί στην κηδεία του γιου του. Η έκδοση τελικά του κρατούμενου στην Ελλάδα ήταν και το αντικείμενο της τηλεφωνικής επικοινωνίας που είχαν τη Δευτέρα το βράδυ ο Νίκος Δένδιας με τον Μεβλούτ Τσαβούσογλου, με τον ΥΠΕΞ να επικοινωνεί και με την οικογένεια προκειμένου να την ενημερώσει σχετικά.
Να σημειωθεί ότι Δένδιας και Τσαβούσογλου είχαν ανταλλάξει μηνύματα και την Κυριακή, ημέρα την οποία ο ΥΠΕΞ βρέθηκε στην Κωνσταντινούπολη προκειμένου να παραστεί στη λειτουργία για την Κυριακή της Ορθοδοξίας στο Οικουμενικό Πατριαρχείο. Χθες ο Νίκος Δένδιας είχε τηλεφωνική επικοινωνία και με τον αιγύπτιο ομόλογό του, Σάμεχ Σούκρι, κατά την οποία έγινε ιδιαίτερη αναφορά στην εφαρμογή της συμφωνίας οριοθέτησης θαλασσίων ζωνών Ελλάδας – Αιγύπτου, αλλά και τις εξελίξεις στην περιοχή.