Οι δεδομένες απώλειες για τη ΝΔ, η σημαντική αύξηση των αναποφάσιστων και μια αξιοσημείωτη τάση ενίσχυσης «αντισυστημικών» δυνάμεων είναι οι κυρίαρχες μεταβολές στο εκλογικό σκηνικό, μετά την τραγωδία των Τεμπών, όπως τουλάχιστον το αποτυπώνει το δημοσκοπικό κλίμα των ημερών. Σε λιγότερο από μία εβδομάδα μετά το φρικτό δυστύχημα άρχισαν δειλά να τρέχουν οι πρώτες πανελλαδικές μετρήσεις, οι οποίες προοιωνίζονται σαφή μηνύματα στο πολιτικό σύστημα, πρωτίστως προς την κυβέρνηση, όσο κι αν πολιτικοί αναλυτές και δημοσκόποι συμφωνούν ότι είναι νωρίς για να μιλούν για παγιωμένη εικόνα.

Οπως σχολιάζουν, ο τρόπος και το εύρος των μεταβολών στο εκλογικό σώμα θα αποκρυσταλλωθούν σταδιακά, αφενός σε μεγαλύτερη χρονική απόσταση από την τραγωδία, αφετέρου με βάση την πολιτική και τη συναισθηματική διαχείριση που θα επιλέξουν τα κομματικά επιτελεία σε κυβέρνηση και αντιπολίτευση. Ολες οι εξελίξεις θα τεθούν επί τάπητος στο σημερινό Υπουργικό Συμβούλιο, το πρώτο υπό τον Μητσοτάκη μετά τη νύχτα της 28ης Φεβρουαρίου, με μοναδικό θέμα τον σιδηρόδρομο. Στο τραπέζι του Μαξίμου και του οικονομικού επιτελείου είναι ένα πακέτο μέτρων στήριξης για τις οικογένειες των θυμάτων, ενώ ετοιμάζεται επίσης παρέμβαση στην ποινική νομοθεσία ώστε να αυστηροποιηθεί το πλαίσιο για την παρακώλυση συγκοινωνιών όσον αφορά τον σιδηρόδρομο.

Πάντως, οι πληροφορίες για τις τάσεις που διαμορφώνονται μέσα από τις πρώτες δημοσκοπικές καταγραφές, αναδεικνύουν προς το παρόν την εικόνα μιας σημαντικά «τραυματισμένης» κυβέρνησης, αφού οι απώλειες στα ποσοστά της θολώνουν τον στόχο της αυτοδυναμίας κι επιπλέον οι ερευνητές βλέπουν διαρροές – «μουδιασμένων» – ψηφοφόρων της προς την αδιευκρίνιστη ζώνη. Αυτή η δεξαμενή του «Δεν ξέρω/Δεν απαντώ», η οποία ήταν έτσι κι αλλιώς στο επίκεντρο της προσοχής των κομμάτων επηρεάζοντας τη στρατηγική τους, φαίνεται ως η μόνη τόσο ενισχυμένη με πολίτες που εκφράζουν… αποστάσεις από το κυβερνών κόμμα, τηρώντας στάση αναμονής για τις εξελίξεις. Εξού και συγκλίνουσες πληροφορίες λένε ότι το ξεκάθαρο πλήγμα στην κυβερνητική εικόνα και στα ποσοστά προσωπικά του Κυριάκου Μητσοτάκη δεν φαίνεται να μεταφράζεται προσώρας σε ισχυρή ενδυνάμωση είτε για τα ποσοστά του Αλέξη Τσίπρα είτε για εκείνα του Νίκου Ανδρουλάκη.

Νέος ορίζοντας

Στη βάση αυτή, στο Μαξίμου θα αρχίσουν άμεσα να βάζουν σε εφαρμογή ένα νέο σχέδιο αντίδρασης, παρατείνοντας και τον εκλογικό ορίζοντα, καθώς δεν καταγράφουν ολική ανατροπή συσχετισμών. Εμπειρος αναλυτής διακρίνει καθαρά κινητικότητα κυρίως στα αριστερά, παρά στα δεξιά, του πολιτικού φάσματος με προοπτική ενίσχυσης των μικρότερων κομμάτων, ανάμεσά τους το ΚΚΕ και το ΜέΡΑ25.

Για τη χάραξη συνολικής στρατηγικής από τα κομματικά επιτελεία, τα οποία αναθεωρούν κινήσεις τους, επικοινωνιακές και ουσιαστικές, υπό τη βαριά σκιά των ανθρώπινων απωλειών στις ράγες, δεν αρκούν οι λεγόμενοι μεγάλοι δείκτες – πρόθεση ψήφου, καταλληλότητα Πρωθυπουργού κ.λπ. Αντίθετα, η προσοχή πέφτει στα ψιλά γράμματα των γκάλοπ και σε στοιχεία από στοχευμένες, κυλιόμενες μετρήσεις που δίνουν συνεχώς απαντήσεις για σκέψεις και προσδοκίες των πολιτών. Ο «αντισυστημικός» φόβος δεν αφορά εξάλλου μόνο τη ΝΔ αλλά επιπλέον τον ΣΥΡΙΖΑ και το ΠΑΣΟΚ, εξού και οι δικές τους προσπάθειες για προσεκτική διαχείριση. Το Μαξίμου θα επιμείνει σε χαμηλούς τόνους αντιπαράθεσης, σε παραδοχή των καθυστερήσεων επί διακυβέρνησης ΝΔ μαζί με τη διατύπωση «συγγνώμης» και την προβολή κατανόησης της κοινωνικής αντίδρασης.

Και αυτό γιατί ξορκίζει τον κίνδυνο πυροδότησης ευρύτερης απαξίωσης του πολιτικού συστήματος. Η ανάγνωση των γαλάζιων είναι διπλή: αφενός η εν γένει έκφραση διαμαρτυρίας ανά την Ελλάδα δεν θα υποχωρήσει άμεσα, καθώς λαμβάνει πιο μαζικά χαρακτηριστικά, αφετέρου «δεν είναι της παρούσης» οποιαδήποτε κομματική αντιπαράθεση με «κραυγές», οι οποίες, σύμφωνα και με τις προειδοποιήσεις αναλυτών, απειλούν ευθέως με ενίσχυση των άκρων. Είναι χαρακτηριστικές μερικές από τις εισαγωγικές φράσεις του υπουργού Επικρατείας Γιώργου Γεραπετρίτη στη δίωρη συνέντευξη Τύπου για τις πρώτες κυβερνητικές παρεμβάσεις στον σιδηρόδρομο, καθώς και η δέσμευσή του να προκαλέσει συζήτηση στη Βουλή ώστε «να βρούμε κοινό τόπο», όπως είπε, για την απόδοση ευθυνών και για το «μέλλον» των συγκοινωνιών. «Δεν είμαι εδώ για πολιτική αντιπαράθεση, δεν θα κάνω συμψηφισμούς», σημείωσε.  Αντίστοιχα στην Κουμουνδούρου αναγνωρίζουν ότι μερίδα των πολιτών κριτικάρει συνολικά σχηματισμούς και πρόσωπα που έχουν κυβερνήσει.