«Στη Μύκονο υπάρχουν ετησίως περίπου 20 παρεμβάσεις των αρχαιολογικών υπηρεσιών σε εκσκαφές για ανέγερση ακινήτων όπου εντοπίζονται αρχαιότητες και ασκούνται πιέσεις για επίσπευση των ερευνών που διαρκούν 3-10 μήνες, από τους υπαλλήλους των υπηρεσιών του υπουργείου Πολιτισμού. Ωστόσο ακόμη μεγαλύτερες τριβές υπάρχουν για περίπου 15-20 παρεμβάσεις της ίδιας υπηρεσίας για περιορισμό παραβάσεων κυρίως από εστιατόρια, μπαρ κ.λπ. σε πέντε-έξι παραλιακές ζώνες του νησιού με αρχαιολογικό ενδιαφέρον αλλά και σε οικοδομήματα στη Χώρα της Μυκόνου που θεωρείται επίσης τέτοιου είδους προστατευόμενη αρχαιολογικά περιοχή. Γι’ αυτόν τον λόγο είναι σε εξέλιξη και δύο-τρεις δικαστικές διαδικασίες. Οι προστριβές αυτές εντείνονται αυτή την περίοδο κατά την οποία υπάρχει η τελική προετοιμασία για το άνοιγμα των καταστημάτων υγειονομικού ενδιαφέροντος στο νησί.

Η άνανδρη επίθεση λοιπόν, προ μερικών ημερών, σε βάρος αρχαιολόγου που εποπτεύει τη Μύκονο πρέπει να συνδέεται με “μπλόκο” της υπηρεσίας του σε κάποια οικοδομική εργασία και ήδη υπάρχουν ορισμένες σχετικές ενδείξεις. Το ανησυχητικό είναι ότι τα ολοένα αυξανόμενα ελληνικά και ξένα επιχειρηματικά συμφέροντα που αναπτύσσονται στο νησί, τα οποία ορισμένες φορές δεν ορρωδούν προ ουδενός, οδηγούν και σε εγκληματικές επιθέσεις σε βάρος κρατικών λειτουργών ή ιδιωτών που στέκονται εμπόδια στις μεθοδεύσεις τους. Και τα οποία έφτασαν στο σημείο να χτυπούν μέχρι και υπευθύνους για την προστασία των αρχαιοτήτων. Μάλιστα αυτό το συμβάν καταγράφεται λίγους μήνες μετά την επίθεση σε βάρος ξενοδόχου στη Μύκονο ο οποίος επίσης αντιδρούσε σε τέτοιου είδους παραβάσεις. Και όπου στη συγκεκριμένη επίθεση φαίνεται ο κύριος δράστης να είχε προσκληθεί από την Αθήνα…».

Σε αυτή την αναφορά προχώρησε, μιλώντας στα «ΝΕΑ», υψηλόβαθμος αξιωματικός της ΕΛ.ΑΣ. που γνωρίζει τα δεδομένα των πολεοδομικών και αρχαιολογικών παραβάσεων στον χώρο στο «Νησί των Ανέμων» και τους σχετικούς κρατικούς ελέγχους, ύστερα από τον άγριο ξυλοδαρμό το βράδυ της περασμένης Τρίτης κοντά στον σταθμό του ΚΑΤ στην Κηφισιά του υπαλλήλου της Εφορείας Αρχαιοτήτων Κυκλάδων Μανώλη Ψαρρού. Ενα ή δύο άτομα ηλικίας περίπου 30-35 ετών χτύπησαν με γροθιές στο κεφάλι και στο σώμα τον άτυχο υπάλληλο, ο οποίος από τη σφοδρότητα των χτυπημάτων λιποθύμησε και νοσηλεύεται στο νοσοκομείο Ευαγγελισμός. Το θύμα της επίθεσης είναι αρχαιολόγος και υπάλληλος της Εφορείας Αρχαιοτήτων Κυκλάδων που έχει έδρα την Αθήνα, και συγκεκριμένα την Πλάκα.

Προστασία μνημείων

Στην εν λόγω Εφορεία υπηρετούν περίπου 20 υπάλληλοι, από τους οποίους δύο-τρεις – ανάμεσά τους και ο Μ. Ψαρρός – έχουν τη ευθύνη για την προστασία των πολιτιστικών μνημείων στη Μύκονο και μεταβαίνουν συχνά στο νησί. Στις σημαντικότερες αρχαιότητες στο νησί συγκαταλέγονται ο νεολιθικός οικισμός της Φτελιάς, μυκηναϊκός θολωτός τάφος στα Αγγελικά, τα οικιστικά λείψανα στα Διβούνια. Επίσης στη χερσόνησο Δίμαστο αρχαιολόγοι έχουν ενδείξεις της πιθανής ύπαρξης άλλης μιας προϊστορικής πόλης, ενώ κύριο ενδιαφέρον των υπαλλήλων του υπουργείου Πολιτισμού είναι η προστασία των περίπου 90 παλιών εκκλησιών του νησιού. Με βασικό ζητούμενο να μην ανεγείρονται οικήματα που μπορεί να  «κλείνουν» τα μνημεία και να περιορίζουν τη θέα προς αυτούς τους χώρους και με βάση το άρθρο 10 του νόμου 4858/2021 που αναφέρεται «σε ενδεχόμενη επιβολή ειδικών όρων δόμησης και χρήσης με σκοπό την προστασία των μνημείων».

Αντιδράσεις

Σύμφωνα με αρχαιολόγους με τους οποίους επικοινώνησαν  «ΤΑ ΝΕΑ», «για επιτάχυνση των εκσκαφών μας ή των παραχώσεων σε νεοανεγειρόμενες οικοδομές ασκούνται πιέσεις και υπάρχουν οχλήσεις και από πολιτικά πρόσωπα. Παρόμοιες τριβές και ίσως πιο ισχυρές, υπάρχουν και για οικοδομικές υπερβάσεις σε χώρους αρχαιολογικού ενδιαφέροντος σε πέντε-έξι παραλίες του νησιού αλλά και στη ζώνη της χώρας της Μυκόνου όπου υπάρχουν δύο-τρεις πρόσφατες κατασκευές σε κεντρικό σημείο».

Σημειώνεται ότι ο Σύλλογος Ελλήνων Αρχαιολόγων με αφορμή τον ξυλοδαρμό του συναδέλφου τους εξέδωσε ανακοίνωση.