Λογοτεχνία και θρησκεία: το έλλειμμα

Από τη μια πλευρά, οι μορφές των Πολ Κλοντέλ, Ζορζ Μπερνανός, Σαρλ Πεγκί, Φρανσουά Μοριάκ. Οι μεγάλοι συγγραφείς της γαλλικής λογοτεχνίας, το έργο των οποίων διαπερνά ο καθολικός στοχασμός, η αγωνία και οι αμφιβολίες για τη χριστιανική πίστη, οι «θρόμβοι αίματος» καθώς μένουν μόνοι στον προσωπικό κήπο της Γεθσημανής. Από την άλλη, ο Αλέξανδρος Παπαδιαμάντης και ο Τάκης Παπατσώνης, εκτός άλλων. Στα διηγήματα του πρώτου απεικονίζονται οι χριστιανοί του σκιαθίτικου παραδείσου που συμμετέχουν στις θρησκευτικές γιορτές. Στην ποίηση του δεύτερου κυριαρχεί επίσης το κατανυκτικό και μεταφυσικό στοιχείο. Ο ίδιος ο Παπατσώνης πάντως, παραμένει από τους σχετικά παραγνωρισμένους του Μεσοπολέμου, με μια ισχυρή υπόθεση εργασίας: ακριβώς η καθολική παιδεία του ήταν που λειτούργησε απαγορευτικά για την περαιτέρω ανάδειξή του, με δεδομένες τις πολιτισμικές συνθήκες στην Ελλάδα.