Αποφασισμένο να συνεχίσει το ιδιαίτερα φιλόδοξο – και για κάποιους δαπανηρό – εξοπλιστικό πρόγραμμα της χώρας καλύπτοντας ανάγκες που δηλώθηκαν ως εμφατικά πιεστικές κατά την περίοδο της ακραίας έντασης στις σχέσεις Αθήνας – Αγκυρας εμφανίζεται το ελληνικό Πεντάγωνο. Ακόμα και αν οι τόνοι ανάμεσα σε Ελλάδα και Τουρκία έχουν πέσει και στο Αιγαίο επικρατεί ηρεμία. Οπως δήλωσε στα «ΝΕΑ» ο υπουργός Εθνικής Αμυνας Νίκος Παναγιωτόπουλος, στην επίσκεψή του στην Τουρκία κατέστησε «ιδιαίτερα σαφές, ότι εργάζομαι για να ενισχυθεί η άμυνα της χώρας μου, όπως και ο Χουλουσί Ακάρ για τη δική του και αυτή η προσπάθεια συνεχίζεται, δεν σταματάει». Για τον Παναγιωτόπουλο, άλλωστε, «η ενίσχυση της αποτρεπτικής ισχύος και άρα του γεωπολιτικού αποτυπώματος ενισχύει τη διεθνή θέση της Ελλάδας και αυτό έχει αντίκτυπο και στις διμερείς σχέσεις. Αρα δεν εγκαταλείπουμε την προσπάθεια». Ακόμα και αν υπάρχει η πρόθεση ωστόσο οι εκλογές αναμένεται να βάλουν μία άνω τελεία – τουλάχιστον – στα εξοπλιστικά, παρά την οποιαδήποτε φιλοδοξία.
Το πρόγραμμα
Σε αυτό το πλαίσιο σήμερα το υπουργείο Εθνικής Αμυνας φέρνει στην Επιτροπή Εθνικής Αμυνας και Εξωτερικών Υποθέσεων το ζήτημα της ενεργοποίησης του προγράμματος περί «Αναβάθμισης δυνατοτήτων φρεγατών MEKO του Πολεμικού Ναυτικού» που αφορά τον εκσυγχρονισμό των τεσσάρων φρεγατών. Η απόφαση οι εργασίες να δοθούν στη γερμανική κατασκευάστρια εταιρεία είναι ειλημμένη και μετά τη σημερινή συνεδρίαση της Επιτροπής αναμένεται να ανοίξει ο δρόμος για τη δρομολόγηση εξελίξεων, έστω και με καθυστέρηση. Με δεδομένο ότι το πρόγραμμα αυτό… πασχίζει να έρθει σε φάση υλοποίησης εδώ και καιρό. Μετά τη σημερινή ενημέρωση της Βουλής θα πρέπει να ξεκινήσει ένας τεχνικός διάλογος για την εξειδίκευση των όρων υλοποίησης αυτού του προγράμματος που σύμφωνα και με το ΥΠΕΘΑ θα χρειαστεί αρκετό χρόνο να φτάσει σε κάποιο τελικό πόρισμα και να προχωρήσει στην υλοποίηση, με το διάστημα αυτό να υπολογίζεται σε τουλάχιστον έναν χρόνο. Στη σημερινή συνεδρίαση της Επιτροπής θα μπει και το ζήτημα της ενεργοποίησης του προγράμματος για την προμήθεια συστημάτων συσσωρευτών για τα υποβρύχια τύπου 209 και 214 του Πολεμικού Ναυτικού.
Το επίσημο αίτημα
Την προηγούμενη Παρασκευή υπεγράφη από τον Παναγιωτόπουλο και η εντολή για το επίσημο αίτημα εκδήλωσης ενδιαφέροντος (Letter of Request) της Ελλάδας για τα πολυσυζητημένα ελικόπτερα Black Hawk, UH-60M, προς αντικατάσταση των Huey. H επιστολή αφορά 24 ελικόπτερα συν 11 ως προαίρεση (option) με το Πεντάγωνο να θέλει να εξασφαλίσει κυρίως τη θέση της Ελλάδας στο πολυετές πρόγραμμα 10 (Multi Year X) πρόγραμμα κλειδώνοντας τιμή και χρόνους παράδοσης, που εκτιμάται ότι μπορεί να ξεκινήσουν από το 2025 και το πρόγραμμα να ολοκληρωθεί – εφόσον υπάρξει συμφωνία – το 2027. Η διαδικασία είναι ανάλογη με αυτή για την απόκτηση των F-35 με την Αθήνα να περιμένει για την έναρξη της διαπραγμάτευσης την υπογραφή της απαιτούμενης Επιστολής Προσφοράς προς Αποδοχή (Letter of Offer & Acceptance). Η συμφωνία θα είναι στο πλαίσιο του προγράμματος FMS (Foreign Military Service) στρατιωτικών πωλήσεων εξωτερικού μεταξύ των κυβερνήσεων των δύο χωρών, ενώ στο τραπέζι είναι και το ενδεχόμενο να υπάρξει ευνοϊκή χρηματοδότηση μέσω της διαδικασίας FMF (Foreign Military Funding) που αφορά συνδυασμό δανείων και επιχορήγησης. Εξελίξεις δεν αναμένονται πριν από το τέλος του χρόνου. Με την LoR να μην είναι πάντως δεσμευτική. Ανοιχτό είναι το ενδεχόμενο η Αθήνα να ζητήσει ακόμα 14 ελικόπτερα που θα αφορούν την Πολεμική Αεροπορία ανεβάζοντας τον αριθμό στα 49. Ερωτηματικό σε κάθε περίπτωση παραμένει κατά πόσο τελικά θα καταστεί δυνατό να εξασφαλιστούν τα κονδύλια άνω του ενός δισεκατομμυρίου δολαρίων για την απόκτησή τους.
Το στοίχημα
Στοίχημα για την κυβέρνηση ωστόσο παραμένει να φτάσει στην Αθήνα πριν από τις εκλογές και η Επιστολή Προσφοράς προς Αποδοχή (Letter of Offer & Acceptance) από τις ΗΠΑ για τα F-35, με αρμόδιες πηγές να υπογραμμίζουν ότι αυτό είναι ζήτημα του Κογκρέσου και όχι της Lockheed Martin. Οι ίδιες πηγές υποστήριζαν ότι κατ’ εκτίμησή τους το θέμα θα τρέξει χαρακτηρίζοντας την απάντηση ενδεχομένως και ζήτημα «ημερών».
Στο τελευταίο ΚΥΣΕΑ στις 29 Μαρτίου ανακοινώθηκε ότι εγκρίθηκε και η προμήθεια συστημάτων SPIKE- NLOS. Ενα πρόγραμμα που επίσης χρόνιζε και η Αθήνα έφτασε στο παρά πέντε να χάσει τις προθεσμίες για την απόκτησή τους στην τιμή και το χρονοδιάγραμμα που είχε συμφωνήσει.
Μετά τις εκλογές μετατίθενται πλέον οι αποφάσεις για την απόκτηση των νέων κορβετών από το Πολεμικό Ναυτικό. Να σημειωθεί ότι το Πολεμικό Ναυτικό έχει αξιολογήσει τις δύο επικρατέστερες προτάσεις, τη γαλλική και την ιταλική, σημειώνοντας ότι και τα δύο πλοία ικανοποιούν τις απαιτήσεις του και η απόφαση εναπόκειται στην πολιτική ηγεσία. Με τον υπουργό Αμυνας να έχει δηλώσει επανειλημμένα πως αυτή θα κριθεί στις «υπολεπτομέρειες».