Απόφαση-σταθμό για όσους έχουν πάρει στεγαστικά δάνεια στην Πολωνία σε ελβετικό φράγκο αναμένεται να εκδώσει τον επόμενο μήνα το κορυφαίο δικαστήριο της Ευρωπαϊκής Ενωσης. Ηδη, οι πρώτες γνωματεύσεις φαίνεται ότι είναι θετικές για τους δανειολήπτες εις βάρος των τραπεζών που έχουν χορηγήσει τα εν λόγω δάνεια.

Στην Πολωνία, όπως και στην Ελλάδα και σε άλλες χώρες της Ευρώπης, πολλοί δανειολήπτες είχαν λάβει στεγαστικά σε ελβετικό φράγκο όταν τα επιτόκια ήταν χαμηλά και όταν η ισοτιμία με τα εθνικά νομίσματα ήταν πολύ πιο ευνοϊκή. Στη συνέχεια όμως τα δεδομένα άλλαξαν με αποτέλεσμα οι δανειολήπτες αυτοί να κληθούν να πληρώνουν υπέρογκες δόσεις και πολλοί από αυτούς να προσφύγουν στη Δικαιοσύνη, με τις δικαστικές διαμάχες να κρατάνε πολλά χρόνια.

Στην Ελλάδα, η μεγάλη αύξηση στη χορήγηση στεγαστικών (κυρίως) δανείων σε ελβετικό φράγκο παρατηρήθηκε την περίοδο 2006-2009, όταν περίπου 70.000 δανειολήπτες έλαβαν δάνεια συνολικού ύψους 7 δισ. ευρώ. Το 2007, η ισοτιμία ήταν 1 ευρώ προς 1,61 ελβετικά φράγκα, ενώ το επιτόκιο στο 2,5% (libor 3μήνου), έναντι 3,9% (euribor 3μήνου) που ήταν του ευρώ. Ομως, με το ξέσπασμα της χρηματοπιστωτικής κρίσης το 2008, η ισοτιμία του ευρώ άρχισε να υποχωρεί φτάνοντας στο 1,18. Αυτό πρακτικά σημαίνει ότι ένα δάνειο 100.000 φράγκων το 2007 (ή 66.600 ευρώ), το 2008 είχε φτάσει στα 87.750 ευρώ. Καθώς η κρίση συνεχιζόταν, το 2011, η Ελβετία για να προστατέψει την οικονομία της πάγωσε την ισοτιμία του ευρώ με το φράγκο στα 1,20 ελβετικά φράγκα μέχρι τα τέλη του 2014. Με την απελευθέρωση της ισοτιμίας, το φράγκο εκτινάχθηκε κατά 30%, με αντίστοιχη αυξητική επίπτωση στο οφειλόμενο ποσό. Ετσι, ακόμα και για τα δάνεια που αποπληρώνονταν κανονικά, το κεφάλαιο συνεχώς αυξανόταν.

Με την αύξηση των υπολοίπων κυρίως λόγω ισοτιμίας, τα δάνεια σε φράγκο έφτασαν στο υψηλότερο επίπεδο τον Ιούνιο του 2015 (σχεδόν 10 δισ. ευρώ). Στη συνέχεια, σειρά διευθετήσεων, αποπληρωμών, αναχρηματοδοτήσεων σε ευρώ και, κυρίως, πωλήσεις κόκκινων δανείων, περιόρισαν τις οφειλές από δάνεια σε φράγκο στις τράπεζες στα 3,3 δισ. ευρώ. Υπολογίζεται ότι με τα δάνεια αυτά, από τις αρχές του 2000, συνδέονται πάνω από 200.000 δανειολήπτες και εγγυητές.

Στις 15 Ιουνίου

H επίσημη απόφαση του Ευρωδικαστηρίου με έδρα το Λουξεμβούργο για τα δάνεια σε ξένο νόμισμα θα ανακοινωθεί στις 15 Ιουνίου, σύμφωνα με το Bloomberg.

Η καθορισμένη ημερομηνία για την έκδοση απόφασης «μπορεί να αποτελεί έκπληξη καθώς η ετυμηγορία αναμενόταν πιο κοντά στο φθινόπωρο», σύμφωνα με αναλυτές της MBank, που επικαλείται το διεθνές ειδησεογραφικό πρακτορείο.

Εάν η επίσημη απόφαση του Ευρωδικαστηρίου ακολουθήσει την ίδια προσέγγιση με την τελευταία γνωμάτευση, τότε μεγάλοι νικητές θα είναι δανειολήπτες και χαμένες οι τράπεζες οι οποίες θα κληθούν να επιμεριστούν επιπλέον κόστος. Οι τράπεζες στην Πολωνία έχουν δεχθεί πολλές αγωγές για τα στεγαστικά δάνεια σε ελβετικό φράγκο.

Στην περίπτωση που κερδίσουν οι δανειολήπτες το κόστος για τις τράπεζες της Πολωνίας θα μπορούσε να φτάσει έως τα 7 δισεκατομμύρια ζλότι (ή 1,6 δισεκατομμύρια δολάρια). Ωστόσο η τελική απόφαση μπορεί να είναι λιγότερο θετική υπέρ των καταναλωτών, ανέφερε από την πλευρά του το τραπεζικό λόμπι ZBP της Πολωνίας, που βλέπει ήδη τις τιμές των μετοχών των χρηματοπιστωτικών ιδρυμάτων της χώρας να πιέζονται.

Το θέμα έχει πάρει τόσο μεγάλες διαστάσεις που σύμβουλος του πρωθυπουργού είπε τον περασμένο μήνα ότι η Πολωνία θα πρέπει να εξετάσει το ενδεχόμενο γενικής μετατροπής στο εθνικό νόμισμα, το ζλότι, όλων των στεγαστικών δανείων που έχουν χορηγηθεί σε ελβετικά φράγκα ως μέρος σχεδίου έκτακτης ανάγκης ώστε να επιλυθεί αυτή η χρόνια διαμάχη μεταξύ χρηματοπιστωτικών ιδρυμάτων και δανειοληπτών.