Πληγή για τα δημόσια ταμεία αλλά και για την επιβίωση των επιχειρήσεωναποτελείη γιγάντωση του λαθρεμπορίου στα τσιγάρα και στα ποτά. Οι υψηλοί φόροι στις δύο αυτές κατηγορίες προϊόντων… ανοίγουν την όρεξη για παράνομη διακίνηση, η οποία εκτός των εσόδων που χάνονταικάθε χρόνο από τα δημόσια ταμεία, αλλά και τα ταμεία των επιχειρήσεων, εγκυμονεί κινδύνους για τη δημόσια υγεία. Παρά τογεγονός ότισυνεχώς πραγματοποιούνται έλεγχοι και εντοπίζονταιαρκετές ποσότητες λαθραίων και παράνομων προϊόντων τοπρόβλημα συνεχίζει και σαν τη Λερναία Υδρα ένα κεφάλι κόβεται καιδύο νέα ξεφυτρώνουν.

Το 2022 διενεργήθηκαν 39.476 έλεγχοι από τις διωκτικές Αρχέςαπότους οποίους διαπιστώθηκαν 3.236 παραβάσεις και κατασχέθηκαν 844 εκατ. τεμάχια τσιγάρα και 321 τόνοι καπνού.Ενώ μόνοαπό την ΑΑΔΕτο 2022εντοπίστηκαν και κατασχέθηκαν συνολικά 60,1 εκατ. τεμάχια τσιγάρα, με αναλογούντες φόρους και δασμούς 12.513.401 ευρώ.Στο πρώτο τρίμηνο του 2023, ηΕΛ.ΑΣ. προχώρησε στην εξάρθρωση εγκληματικής οργάνωσης παρασκευής και διακίνησης λαθραίων καπνικών προϊόντων και σεκατάσχεση 11,5 εκατ. τεμαχίων τσιγάρων και 20 τόνων επεξεργασμένου καπνού, μεαναλογούντες φόρους στα 2,5 εκατ. ευρώ. Βασική αιτία του λαθρεμπορίου αποτελεί η υπερφορολόγηση των νόμιμων καπνικών προϊόντων (τσιγάρα, είδη βιομηχανοποιημένων καπνών, όπως πούρα και καπνός), που σε συνδυασμό με την οικονομική κρίση έχει ωθήσειτα τελευταία χρόνια τους καπνιστές σε φθηνότερα υποκατάστατα των νόμιμων τσιγάρων. Ερευνα της KPMG ανέφερε μάλιστα ότι το 2021 καταναλώθηκανστην ΕΕ 3,4 δισ. παράνομα τσιγάρα, αριθμός που αντιστοιχούσε στο 24% της συνολικής κατανάλωσης.

Tα ποτά

Ανάλογη είναι η εικόνα και στην αγορά των αλκοολούχων ποτών. Ενδεικτικά, το 2022 σε συνολικά 36.874 ελέγχους από τις διωκτικές Αρχές διαπιστώθηκαν 1.945 παραβάσεις και κατασχέθηκαν 554.362 λίτρα παράνομων διακινούμενων αλκοολούχων προϊόντων. Εντοπίστηκαν και κατασχέθηκαν από την ΕΛ.ΑΣ., με τη συνδρομή της ΑΑΔΕ, το τελευταίο τρίμηνο του 2022, 19.200 λίτρα αιθυλικής αλκοόλης, με αναλογούντες φόρους και δασμούς 589.000 ευρώ.

Σύμφωνα με τους ανθρώπους της αγοράς οι υψηλοί φόροι και στα αλκοολούχα τροφοδοτούν το παράνομο εμπόριο. Μάλιστα, μελέτη του ΙΟΒΕ εκτιμά ότι μέχρι και 28,6 εκατ. ευρώ θα μπορούσε να συνεισφέρει στα δημόσια ταμεία η μείωση κατά 20% του παράνομου εμπορίου αλκοολούχων σε ετήσια βάση.

Οπως επισημαίνουν οι επιχειρηματίες του κλάδου, οι αυξήσεις των φόρων που έγιναν τα προηγούμενα χρόνια μετατόπισαν μερίδια της αγοράς των αλκοολούχων ποτών και οι επιχειρήσεις του κλάδου είδαν την κατανάλωση να μειώνεται από το 2010 έως σήμερα κατά 51%.

Η μελέτη του ΙΟΒΕ που έγινε τον περασμένο Ιούλιο αναφέρει ότι με τα στοιχεία από τον Παγκόσμιο Οργανισμό Υγείας το λαθρεμπόριο κυμαίνεται περίπου στο 11% της συνολικής αγοράς. Το ποσοστό αυτό μεταφράζεται σε περίπου 410 χιλ. εννιάλιτρα κιβώτια, δηλαδή περίπου 5,1 εκατ. φιάλες, οι οποίες διακινούνται χωρίς την είσπραξη ΕΦΚ, ενώ οι απώλειες που δημιουργούνται αφορούν και τη μη είσπραξη ΦΠΑ.