Το αναφαίρετο δικαίωμα της Κυπριακής Δημοκρατίας ως ανεξάρτητο και διεθνώς αναγνωρισμένο κράτος να υπερασπιστεί την εδαφική της ακεραιότητα και να διασφαλίσει την άμυνά της έναντι οποιασδήποτε ξένης απειλής υπογραμμίζει ο κύπριος υπουργός Αμυνας, Μιχάλης Γιωργάλλας. Μιλώντας στα «ΝΕΑ Σαββατοκύριακο», τονίζει ότι «η ιστορική απόφαση των ΗΠΑ για άρση του εμπάργκο πώλησης όπλων στην Κυπριακή Δημοκρατία έχει ιδιαίτερη σημασία τόσο σε πολιτικό όσο και σε στρατιωτικό επίπεδο, αφού δείχνει τον αναβαθμισμένο ρόλο που μπορεί να διαδραματίσει η Κύπρος στην περιοχή της Ανατολικής Μεσογείου», ενώ την ίδια στιγμή δίνει πρόσβαση στην αμερικανική αμυντική αγορά. Ακόμη διαμηνύει, με αιχμή τις τουρκικές μεθοδεύσεις στα Βαρώσια, ότι η Κύπρος «δεν μπορεί και δεν πρόκειται να συμβιβαστεί στις καταφανείς και αδιαμφισβήτητες προσπάθειες της Τουρκίας να επιβάλει εμμέσως τη σιωπηρή διχοτόμηση».
Βρεθήκατε στην Αθήνα για δεύτερη φορά από την ανάληψη των καθηκόντων σας, με αφορμή την DEFEA. Πόσο σημαντική είναι η συνεργασία Αθήνας – Λευκωσίας και κατά πόσο επηρεάζεται από τις εκλογές, είτε στην Κύπρο είτε στην Ελλάδα;
Η συνεργασία μας με την Ελλάδα και εν προκειμένω με το υπουργείο Εθνικής Αμυνας και τις ελληνικές Ενοπλες Δυνάμεις βρίσκονται στο ψηλότερο δυνατό σημείο. Γενικότερα οι σχέσεις Κύπρου και Ελλάδας μπορούν να χαρακτηριστούν άρρηκτες και θεωρώ ότι δεν επηρεάζονται από εκλογές είτε στην Κύπρο είτε στην Ελλάδα. Χαρακτηριστικό παράδειγμα αυτού αποτελεί η πρόσφατη απόφασή μας για τη δημιουργία ενός μόνιμου διαύλου διαβούλευσης, επικοινωνίας και συντονισμού ανάμεσα στα δύο υπουργεία Αμυνας.
Στη διεθνή έκθεση άμυνας και ασφάλειας DEFEA, η Κύπρος συμμετείχε με εθνικό περίπτερο, με κυπριακές εταιρείες που είναι μέρος του οικοσυστήματος αμυντικής βιομηχανίας που αναπτύσσεται στην Κύπρο. Εκεί επιβεβαιώθηκε, για ακόμα μία φορά, και η στενή μας βιομηχανική συνεργασία με την Ελλάδα, η οποία εκτείνεται στο πεδίο της έρευνας, καινοτομίας και επιχειρηματικότητας, και αποσκοπεί στην ανάπτυξη αμυντικών προϊόντων και εκμετάλλευση ευρωπαϊκών προγραμμάτων ανάπτυξης δυνατοτήτων. Αυτή τη στιγμή, υπάρχει συνεργασία μεταξύ εταιρειών από Κύπρο και Ελλάδα για ευρωπαϊκά προγράμματα ανάπτυξης δυνατοτήτων ύψους 80 εκατομμυρίων ευρώ.
Η Κύπρος προχωρά σε αλλαγές όσον αφορά την άμυνα της χώρας και τους εξοπλισμούς, ενώ βλέπουμε διαφοροποίηση και της στάσης των ΗΠΑ. Σαφής είναι και η ενόχληση της Τουρκίας. Πόσο σημαντική είναι η νέα εποχή για τη Λευκωσία και ποιοι σχεδιασμοί δρομολογούνται;
Η Κύπρος ως ανεξάρτητο, διεθνώς αναγνωρισμένο κράτος έχει το αναφαίρετο δικαίωμα υπεράσπισης της εδαφικής της ακεραιότητας και διασφάλισης της άμυνάς της, έναντι οποιασδήποτε ξένης απειλής. Γι’ αυτόν ακριβώς τον λόγο στοχεύουμε στην αναβάθμιση της επιχειρησιακής ικανότητας της Εθνικής Φρουράς και των αποτρεπτικών της δυνατοτήτων, μέσω ενός φιλόδοξου εξοπλιστικού προγράμματος και διατήρησης του υψηλού επιπέδου επένδυσης στον τομέα της άμυνας.
Το δικαίωμα αυτό στην άμυνα καθίσταται επιτακτική ανάγκη και υποχρέωση για όσο χρονικό διάστημα υφίσταται η κατοχή της πατρίδας μας, και η διαρκής απειλή για νέα τετελεσμένα επί του εδάφους της. Πέραν τούτου, η αναβάθμιση των στρατιωτικών δυνατοτήτων επεκτείνεται και στον τομέα αντιμετώπισης υβριδικών και άλλων απειλών, που αναδύονται καθημερινά, λόγω της ραγδαίας τεχνολογικής ανάπτυξης.
Η ιστορική απόφαση των ΗΠΑ για άρση του εμπάργκο πώλησης όπλων στην Κυπριακή Δημοκρατία έχει διττή σημασία, γιατί αφενός, σε πολιτικό επίπεδο αναδεικνύει το υψηλό επίπεδο εμπιστοσύνης με το οποίο μας αντιμετωπίζουν οι ΗΠΑ, και τον αναβαθμισμένο ρόλο που μπορεί να διαδραματίσει η Κύπρος στην περιοχή της Ανατολικής Μεσογείου. Αφετέρου, σε στρατιωτικό επίπεδο η δυνατότητα επιλογής της αμερικανικής αμυντικής βιομηχανίας είναι κάτι που από μόνο του μας δίδει πρόσβαση σε νέες, διευρυμένες επιλογές. Σε ευρύτερο πλαίσιο, η εταιρική συνεργασία μας με τις ΗΠΑ στους τομείς της άμυνας και ασφάλειας θα συνεχίσει να αναπτύσσεται με αμοιβαίως επωφελή τρόπο, όπως η πρόσφατη σύμπραξή μας με την Εθνοφρουρά της Νέας Υερσέης, με την ένταξή μας στο State Partnership Programme (SPP).
Πώς εκτιμάτε τα αποτελέσματα των τουρκικών εκλογών και τι περιμένετε από την Αγκυρα;
Ο Πρόεδρος Χριστοδουλίδης, σε πρόσφατες δηλώσεις του, έθεσε το πέρας της εκλογικής διαδικασίας στην Τουρκία ως το χρονικό όριο για να συζητηθεί το ενδεχόμενο επανέναρξης των συνομιλιών. Ασφαλώς, χωρίς ακόμα να έχει ολοκληρωθεί η διαδικασία των εκλογών, ουδείς μπορεί να εξάγει ασφαλή συμπεράσματα σχετικά με τις προθέσεις της νέας τουρκικής κυβέρνησης. Εκτιμήσεις γίνονται, αλλά δεν μπορούμε με εικασίες και προβλέψεις να είμαστε απόλυτοι και να προδιαγράψουμε την πορεία.
Ωστόσο, για να είμαστε ειλικρινείς, η κυπριακή κυβέρνηση δεν προσδοκά στην αλλαγή προσέγγισης της Τουρκίας σε ό,τι αφορά το Κυπριακό. Ενδεχομένως, όμως, να υπάρξουν εξελίξεις αναφορικά με μια νέα προσπάθεια επαναπροσέγγισης και ενίσχυσης των σχέσεων της Αγκυρας με την Ευρωπαϊκή Ενωση και τον διεθνή παράγοντα, η οποία θα λειτουργήσει καθοριστικά και στην προσπάθεια επανέναρξης των συνομιλιών. Εμείς με τη σειρά μας, έχουμε καταστήσει σαφές στους εταίρους μας και στον ΟΗΕ, ότι επιδιώκουμε την επίτευξη συγκλίσεων και τη δημιουργία κλίματος συναντίληψης, ούτως ώστε να αντιμετωπιστούν οι δυσκολίες, να αρθεί το αδιέξοδο και να δημιουργηθούν οι κατάλληλες προϋποθέσεις και συνθήκες για επιστροφή στις συνομιλίες.
Βλέπουμε την Τουρκία να προσπαθεί νέα τετελεσμένα στο Βαρώσι και με αγοραπωλησίες περιουσιών. Ποια μέτρα παίρνει η κυβέρνηση και τι κλίμα βλέπετε να διαμορφώνεται στο Κυπριακό μέσα και από αυτές τις κινήσεις;
Το υφιστάμενο status quo, ως αποτέλεσμα της τουρκικής εισβολής και της συνεχιζόμενης για 49 χρόνια κατοχής, αλλά και η υιοθέτηση μιας αναθεωρητικής πολιτικής από πλευράς Αγκυρας συντελούν στην πρόκληση νέων τετελεσμένων στο ήδη πολυδιάστατο και πολύπλοκο κυπριακό πρόβλημα. Η κυπριακή κυβέρνηση δεν μπορεί και δεν πρόκειται να συμβιβαστεί στις καταφανείς και αδιαμφισβήτητες προσπάθειες της Τουρκίας να επιβάλει εμμέσως τη σιωπηρή διχοτόμηση, με τελευταίο παράδειγμα το προκύψαν ζήτημα πώλησης περιουσιών Ελληνοκυπρίων στα κατεχόμενα και εν προκειμένω στο Βαρώσι. Οπως γνωρίζετε αναφορικά με το θέμα της Αμμοχώστου έχουν υιοθετηθεί ψηφίσματα του Συμβουλίου Ασφαλείας των Ηνωμένων Εθνών, ιδίως τα ψηφίσματα 550 (1984) και 789 (1992), σύμφωνα με τα οποία θεωρούνται απαράδεκτες οι προσπάθειες εποικισμού οποιουδήποτε μέρους της Αμμοχώστου από ανθρώπους άλλους από τους κατοίκους της.
Οφείλουμε, με αφοσίωση και πιστά προσηλωμένοι στο στόχο μας, να αξιοποιήσουμε κάθε ευκαιρία τόσο για περαιτέρω ενημέρωση των εταίρων μας, όσο και για ανάληψη δράσεων που θα επιτύχουν άρση του αδιεξόδου, επίτευξη επανεκκίνησης της διαπραγμάτευσης, και κατάληξη σε μια δίκαιη και λειτουργική λύση του κυπριακού που θα εδράζεται στα ανθρώπινα δικαιώματα, τις αρχές και αξίες της ΕΕ και που θα εξασφαλίζει ότι οι Ελληνοκύπριοι, οι Τουρκοκύπριοι και όλοι οι Κύπριοι θα συμβιώνουν ελεύθερα υπό καθεστώς ισονομίας και ισοπολιτείας σε όλη την επικράτεια της Κύπρου.