Κατά το (προεκλογικό) καλοκαίρι του 2019 από τον 3ο όροφο των νεοδημοκρατικών γραφείων στην οδό Πειραιώς ο Κυριάκος Μητσοτάκης έκανε μυστικά σχέδια επί χάρτου για την επόμενη (κυβερνητική) ημέρα. Ηδη στα πρώτα 24ωρα του Ιουλίου εκείνης της χρονιάς, πριν από την εκλογική αναμέτρηση και προσβλέποντας νίκη της ΝΔ, ο ίδιος είχε «κλειδώσει» στο μπλοκάκι του το μισό Υπουργικό Συμβούλιο. Επίσης είχε γράψει διάφορα ονόματα από τη γαλάζια οικογένεια και τον ιδιωτικό τομέα προς πιθανή αξιοποίηση στην κυβέρνηση ή στον κρατικό μηχανισμό, αλλά και συγκεκριμένες κινήσεις για τις πρώτες 100 ημέρες. Από το ίδιο γραφείο ο Μητσοτάκης στρώνει αντίστοιχα το έδαφος για την προσδοκώμενη «νέα» κυβερνητική θητεία του, θέλοντας η «άνετη αυτοδυναμία» της ΝΔ, εφόσον την πετύχει στις 25 Ιουνίου, να τον βρει εκ νέου έτοιμο. Ταυτόχρονα έξω από το αρχηγικό γραφείο σε πολιτικά πηγαδάκια φουντώνει η σεναριολογία – περισσότερο αυτή αποτελεί… ευσεβείς πόθους, συνειρμούς και στοιχήματα προς ενόχληση των επιτελών της ΝΔ – για τις νέες σημειώσεις στο μπλοκάκι του Μητσοτάκη. Σε κάθε περίπτωση οι αποφάσεις του δεν μπορούν παρά να είναι άμεσα συναρτώμενες και με το αποτέλεσμα της κάλπης, ενώ ο ίδιος έχει προαναγγείλει ότι η επόμενη κυβέρνησή του θα είναι «αλλιώς», κάτι που επιδέχεται πολλαπλή ερμηνεία. Στενοί συνεργάτες του ξορκίζουν την πρόωρη ονοματολογία για την επόμενη κυβέρνηση, υπενθυμίζοντας με νόημα την παιγνιώδη προειδοποίηση του Μητσοτάκη ότι γνωρίζει όλους τους «ράφτες» της Αθήνας. Και προς τα στελέχη της ΝΔ, πρώην κυβερνητικούς και μη, μεταφέρουν ευθέως την αυστηρή εντολή του αρχηγού «αξιολογείστε όλοι, τρέξτε για το κόμμα, όπως τρέξατε για τους εαυτούς σας» (για τον σταυρό, δηλαδή).
Τα 5 κριτήρια
Αυτό είναι ένα από τα πέντε κριτήρια της εσωτερικής αξιολόγησης που σκοπεύει να κάνει στο τέλος της εκλογικής αναμέτρησης ο Μητσοτάκης. Συνεργάτες του επιβεβαιώνουν άλλωστε ότι η εικόνα της ΝΔ αναλύεται νομό νομό, επηρεάζοντας και την επικείμενη «βαθμολογία» των προσώπων. Το δεύτερο κριτήριο στις αποφάσεις του Μητσοτάκη αφορά την κομματική «επετηρίδα», ή ακριβέστερα την απουσία της ιεραρχίας στο μοίρασμα ρόλων της επόμενης ημέρας, υπό την προϋπόθεση ακόμα μιας καθαρής νίκης της ΝΔ που θα τον κάνει να νιώσει – κατά τα λεγόμενά του – πιο «αποδεσμευμένος». Τρίτο κριτήριο είναι η ενίσχυση της γυναικείας εκπροσώπησης σε θέσεις ευθύνης, κατά το πρότυπο συγκρότησης του ψηφοδελτίου Επικρατείας, το οποίο αναμένεται να αποτελέσει ξεχωριστή δεξαμενή αξιοποίησης προσώπων. Το τέταρτο αφορά το σύστημα «ρολόι» στους υπουργικούς θώκους – το rotation, όπως έχει πει, δείχνοντας άρα ελάχιστες πιθανότητες συνέχισης κάποιου στελέχους στο υπουργείο που είχε την πρώτη τετραετία. Και το πέμπτο προέρχεται από την πεποίθησή του ότι η ΝΔ έχει δυνατότητες αξιοποίησης ιδεών και προσώπων από άλλους πολιτικούς χώρους, με ό,τι συνεπάγεται αυτή η στρατηγική επιλογή διεύρυνσης για νέες επιλογές εξωκοινοβουλευτικών και τεχνοκρατών από το περιβάλλον των απευθείας συνομιλητών του Μητσοτάκη.
Γαλάζια στελέχη, προσπαθώντας να «πιάσουν» τις σκέψεις του αρχηγού, στέκονται τόσο στις καλές επιδόσεις προσώπων που ρίχτηκαν για πρώτη φορά στην εκλογική μάχη και αποτέλεσαν προσωπικές επιλογές του Μητσοτάκη όσο και στα έμπειρα στελέχη που στις δύσκολες στιγμές της τετραετίας έβγαιναν στην πρώτη γραμμή υπεράσπισης της ΝΔ. Τα γαλάζια στοιχήματα για την επόμενη ημέρα περιλαμβάνουν κυρίως πλήθος γυναικών, βουλευτών με ενισχυμένο ρόλο ειδικά στην τρέχουσα προεκλογική περίοδο, προσώπων που κέρδισαν μια θέση στο Επικρατείας έχοντας γνώση σε συγκεκριμένες ατζέντες που αποτελούν προτεραιότητες Μητσοτάκη για την επόμενη τετραετία, όπως το χαρτοφυλάκιο της Υγείας.
Η δομική αναδιοργάνωση
Ανεξαρτήτως προσώπων, το βάρος της προετοιμασίας πέφτει στη δομική αναδιοργάνωση που προεξοφλείται στην κυβερνητική λειτουργία με βάση τα χαρτοφυλάκια αιχμής, καθώς και στην προώθηση των πρώτων «μεγάλων αλλαγών». Το προαναγγελθέν σπάσιμο στα δύο του υπουργείου Εργασίας και Κοινωνικών Υποθέσεων, ώστε να προκύψει αυτοτελής δομή με αρμοδιότητες κοινωνικής, δημογραφικής και στεγαστικής πολιτικής, δεν αναμένεται ως η μοναδική παρέμβαση. Γίνονται, κατά πληροφορίες, κι άλλες σκέψεις αναμόρφωσης του «επιτελικού»: με προτάσεις για συγχωνεύσεις δομών και δημιουργία νέων, ειδικά για ζητήματα τεχνολογίας, καινοτομίας – έρευνας, υποδομών, περιβάλλοντος, πολιτικής προστασίας, καθώς και για ενίσχυση στην εποπτεία – συντονισμό θεμάτων που αφορούν κρίσιμα κονδύλια, όπως πόροι του Ταμείου Ανάκαμψης, το ΕΣΠΑ κ.λπ. Σε ό,τι αφορά τις θεσμικές αλλαγές, η θέση του Μητσοτάκη είναι σταθερή στο ότι αυτές θα πρέπει να έρχονται πάντα στην πρώτη φάση διακυβέρνησης: είτε αφορούν εκλογική νομοθεσία (με έτοιμο το σχέδιο για τη λίστα στις ευρωεκλογές) είτε σχετίζονται με μεταρρυθμιστικά πρότζεκτ ιδίως στους τομείς της Δικαιοσύνης και της Υγείας. Πάντως τα δύο πρώτα νομοσχέδια που θα φέρει η κυβέρνησή του, εφόσον επανεκλεγεί, θα αφορούν το επιτελικό κράτος (συμπεριλαμβανομένης της δημιουργίας υπουργείου Δημογραφικής και Στεγαστικής Πολιτικής) και την οικονομία (φορολογική πολιτική).