Μετά την ψήφο των Ελλήνων του εξωτερικού χωρίς περιορισμούς, η κυβέρνηση ανοίγει και το θέμα της επιστολικής ψήφου. «Εμείς αντιμετωπίζουμε θετικά και την προοπτική της επιστολικής ψήφου, όταν είμαστε τεχνικά έτοιμοι και η διαδικασία θα πρέπει να μπορεί να διεξαχθεί άψογα» διευκρίνισε ο Κυριάκος Μητσοτάκης επικαλούμενος την πρακτική που εφαρμόζεται σε άλλες ευρωπαϊκές χώρες, όπως στην Ισπανία, που προ ημερών ψήφισαν δυόμισι εκατομμύρια πολίτες με επιστολική ψήφο.

Οπως εξήγησε ο Πρωθυπουργός, «εμείς είμαστε έτοιμοι να κάνουμε αυτή τη συζήτηση για να δούμε αν μπορούμε να κάνουμε και το επόμενο βήμα». Ομως ο χρόνος μέχρι τις ευρωεκλογές (Ιούνιος 2024) δεν αρκεί.

Το βήμα αυτό απαιτεί εξαιρετικά καλή προετοιμασία ώστε να αποφευχθούν τυχόν παρατράγουδα, τα οποία θα μπορούσαν να οδηγήσουν ακόμα και σε αλλοίωση του εκλογικού αποτελέσματος. «Αν διαπιστώσουμε ότι υπάρχει διάθεση από κόμματα και μπορούμε να φτάσουμε στις 200 ψήφους, είμαστε έτοιμοι σε τεχνικό επίπεδο αυτή τη συζήτηση να την ξεκινήσουμε και, γιατί όχι, πριν από τις επόμενες εθνικές εκλογές να την ολοκληρώσουμε» αποσαφήνισε ο Μητσοτάκης, ανοίγοντας ένα νέο κεφάλαιο συζήτησης που αφορά τις θεσμικές παρεμβάσεις στην εκλογική διαδικασία.

Σε αυτές εμπίπτει η άρση των περιορισμών για την άσκηση του εκλογικού δικαιώματος των Ελλήνων του εξωτερικού που είναι εγγεγραμμένοι στους εκλογικούς καταλόγους από τον τόπο διαμονής τους.

Ρύθμιση η οποία ψηφίζεται σήμερα με ονομαστική ψηφοφορία με αυξημένη πλειοψηφία άνω των 2/3 του όλου αριθμού των βουλευτών, καθώς, παρά τις «κωλοτούμπες» που καταγράφηκαν (οι «Σπαρτιάτες», ενώ είχαν δηλώσει στην αρμόδια επιτροπή ότι θα υπερψηφίσουν, τελικά χθες άλλαξαν θέση δηλώνοντας ότι επιλέγουν το «παρών», όπως και η Ελληνική Λύση, η οποία το 2021 είχε ψηφίσει την ίδια ρύθμιση) αναμένεται να συγκεντρώσει ευρεία πλειοψηφία 208 βουλευτών (ΝΔ, ΠΑΣΟΚ, Νίκη, Πλεύση Ελευθερίας). Κάτι που σημαίνει ότι μπορεί να ισχύσει από τις προσεχείς ευρωεκλογές.

Χιλιάδες νέοι ψηφοφόροι

Το πόσοι θα είναι τελικά εκείνοι που μπορούν να κάνουν χρήση του δικαιώματος του εκλέγειν χωρίς περιορισμούς θα διακριβωθεί από την εγγραφή στους ειδικούς εκλογικούς καταλόγους. Πρόκειται για «εκατοντάδες χιλιάδες» αποδήμους (ο αριθμός τους κυμαίνεται από 600.000 έως 900.000, σύμφωνα με αρμόδιους κυβερνητικούς παράγοντες), ενώ για κάποιους, όπως το ΚΚΕ, ενδέχεται να φτάσουν, λόγω της δυνατότητας απόκτησης της ελληνικής ιθαγένειας με βάση το δίκαιο του αίματος, τα δυο με τρία εκατομμύρια.

Ο… γνωστός ΣΥΡΙΖΑ

Ο ΣΥΡΙΖΑ επέλεξε να κινηθεί στην πεπατημένη του 2021 επανακαταθέτοντας την τροπολογία που είχε καταθέσει και τότε (προβλέπει τέσσερις έδρες βουλευτών Επικρατείας σε ισάριθμες περιφέρειες του εξωτερικού) με το σκεπτικό, όπως διατυπώθηκε από τον Σωκράτη Φάμελλο, ότι έτσι διασφαλίζεται η εκπροσώπηση της ομογένειας χωρίς να εμπλέκεται «στην εγχώρια κομματική εκμετάλλευση» («Σας ενδιαφέρει μόνο να καταγράψετε νούμερα, δεν σας ενδιαφέρει να συμμετέχουν εδώ οι ομογενείς» είπε).

Αντιδρώντας ο Πρωθυπουργός τόνισε ότι η πρόταση να εκλέγονται τέσσερις βουλευτές από λίστα αλλά χωρίς να προσμετράται η ψήφος τους στο συνολικό αποτέλεσμα, άρα να μην εκλέγουν πρωθυπουργό, είναι «κουτσουρεμένη» και «ευθέως αντισυνταγματική» με την έννοια ότι δεν διασφαλίζει αυτό που βρίσκεται στον πυρήνα της νομοθετικής πρωτοβουλίας, τη δίκαιη και ισότιμη μεταχείριση και την τήρηση της καθολικότητας της ψήφου.

Οι νέες ισορροπίες

Η «κόντρα» στο πρώτο κυβερνητικό (και με ιδιαίτερο συμβολισμό) νομοσχέδιο έδωσε μια πρώτη αίσθηση των νέων ισορροπιών, με τον Μητσοτάκη να μιλά για «παράταξη που παραμένει αδιόρθωτη και όμηρος ενός κακού παρελθόντος» και τον Φάμελλο να δηλώνει ότι «δεν είμαστε κομμάτι κανενός βολικού δικομματισμού».

Μάλιστα ο Μητσοτάκης δεν δίστασε να αντιπαραβάλει στη στάση του ΣΥΡΙΖΑ εκείνη της Ζωής Κωνσταντοπούλου («Είδατε πώς τα φέρνει η ζωή;» διερωτήθηκε), η οποία παρά τις επιμέρους επιφυλάξεις της στηρίζει το νομοσχέδιο (για «αυτονόητο δικαίωμα να συμμετέχουν στη δημοκρατική διαδικασία χωρίς τους όρους που στραγγάλισαν τη συμμετοχή τους» έκανε λόγο η επικεφαλής της Πλεύσης Ελευθερίας).

Το ΠΑΣΟΚ επιβεβαίωσε τη θετική του ψήφο «γιατί σε αυτό το σημαντικό ζήτημα στεκόμαστε αξιακά και όχι ψηφοθηρικά» όπως τόνισε ο Νίκος Ανδρουλάκης, σημειώνοντας ότι παρά «τις εύλογες ανησυχίες μας επιδεικνύουμε αίσθημα συναίνεσης, με τη σκέψη μας στους Ελληνες του εξωτερικού», ενώ το ΚΚΕ διά του Δημήτρη Κουτσούμπα επέμεινε στις σοβαρές διαφωνίες του κατηγορώντας την κυβέρνηση ότι «αυτό που πάτε να κάνετε είναι μια μεγάλων διαστάσεων αλλοίωση του εκλογικού σώματος».