Ηλεκτρονικό μάτι στα εισοδήματα που αποκτούν όσοι εκμισθώνουν ακίνητα ή πωλούν αγαθά (ρούχα, παπούτσια, καλλυντικά, αυτοκίνητα κ.ά.) και προσωπικές υπηρεσίες μέσω ψηφιακών πλατφορμών (Airbnb, Booking.com, Amazon, ebay, AboutYou κ.ά.) αποκτούν οι φορολογικές διοικήσεις των χωρών της ΕΕ καθώς με την Οδηγία 2021/514 οι ψηφιακές πλατφόρμες υποχρεούνται πλέον να αποστέλλουν στις φορολογικές Αρχές όλα τα δεδομένα για μισθώσεις και πωλήσεις ακινήτων, πωλήσεις αγαθών και παροχή προσωπικών υπηρεσιών.

H Ελλάδα, αν και ενσωματώνει την Οδηγία στο εθνικό δίκαιο, είναι από τις λίγες χώρες που η φορολογική διοίκηση έχει ήδη συνάψει συμφωνίες με πλατφόρμες βραχυχρόνιων μισθώσεων και delivery για αποστολή στοιχείων με τον φοροελεγκτικό μηχανισμό να χρησιμοποιεί τα δεδομένα για τον εντοπισμό κρυφών εισοδημάτων. Δεκάδες εστιατόρια πιάστηκαν να έχουν «ξεχάσει» να κόψουν αποδείξεις για παραγγελίες που παραδόθηκαν μέσω ψηφιακών πλατφορμών delivery ενώ πολλοί ιδιοκτήτες εντοπίστηκαν να μην έχουν δηλώσει στην ΑΑΔΕ τα ακίνητα που εκμισθώνουν μέσω Airbnb κρύβοντας έτσι τα εισοδήματα που εισπράττουν από τις βραχυχρόνιες μισθώσεις.

Από τις εταιρείες delivery (Wolt και ΒΟΧ) η ΑΑΔΕ λαμβάνει ανά τρίμηνο τα στοιχεία των συναλλαγών που έχουν με τις συνεργαζόμενες επιχειρήσεις ενώ οι τρεις μεγαλύτερες πλατφόρμες βραχυχρόνιων μισθώσεων Αirbnb, Booking.com και VBRO στέλνουν τα στοιχεία για όσους εκμισθώνουν ακίνητα κάθε χρόνο. Στα χέρια της ΑΑΔΕ βρίσκονται ήδη τα δεδομένα για το 2021 και αναμένονται και τα στοιχεία για το 2022 προκειμένου να ξεκινήσουν οι διασταυρώσεις με τα εισοδήματα που θα εμφανίσουν οι φορολογούμενοι στις φετινές φορολογικές δηλώσεις. Σύμφωνα με πληροφορίες, αυτή τη στιγμή όλα τα ακίνητα που εμφανίζονται στις τρεις πλατφόρμες βραχυχρόνιας μίσθωσης διαθέτουν Αριθμό Μητρώου Ακινήτου, δηλαδή οι ιδιοκτήτες τους έσπευσαν να τα δηλώσουν στο Μητρώο της ΑΑΔΕ.

Με την ενσωμάτωση της Οδηγίας στο εθνικό δίκαιο η χώρα μας αποκτά πρόσβαση σε ακόμη περισσότερες πληροφορίες για όσους δραστηριοποιούνται μέσω μεγάλων ψηφιακών πλατφορμών. Για παράδειγμα η Αmazon θα μπορεί να αποστέλλει τα στοιχεία των ελληνικών επιχειρήσεων που συνεργάζονται με την πλατφόρμα.

Μάλιστα, όπως ορίζεται στην Οδηγία οι πλατφόρμες που αρνούνται να συμμορφωθούν και δεν θα αποστέλλουν στοιχεία θα βρίσκονται αντιμέτωπες με κυρώσεις ακόμη και με παύση της λειτουργίας τους εντός της ΕΕ.

Συνεργασία

Το υπουργείο Εθνικής Οικονομίας και Οικονομικών και η ΑΑΔΕ σχεδιάζουν να συνεργαστούν και με άλλες ψηφιακές πλατφόρμες που λειτουργούν στην Ελλάδα για να αποκτήσουν στοιχεία για τις συναλλαγές που πραγματοποιούνται και να διασταυρωθούν με τα εισοδήματα που δηλώνονται στην Εφορία.

Ετσι, εκτός δηλαδή από τις εταιρείες delivery, εξετάζεται η συνεργασία με μεγάλες ψηφιακές πλατφόρμες πώλησης αγαθών και υπηρεσιών όπως για παράδειγμα το Skroutz, o Douleutaras κ.ά. για να αποστέλλουν στην ΑΑΔΕ στοιχεία των πελατών τους.

Σε ευρωπαϊκό επίπεδο οι φορολογικές Αρχές θα αρχίσουν να ανταλλάσσουν στοιχεία που δηλώνουν οι ψηφιακές πλατφόρμες. Σύμφωνα με την Οδηγία 2021/514:

Οι πλατφόρμες διαβιβάζουν τα στοιχεία (ονοματεπώνυμο – επωνυμία, ΑΦΜ, διεύθυνση, αριθμός τραπεζικού λογαριασμού κ.ά.) του πωλητή, το ύψος του εισοδήματος που απέκτησε ο πωλητής, τις προμήθειες που κατέβαλε κ.ά. στη φορολογική Αρχή όπου έχει την έδρα του ο πωλητής.

Τα στοιχεία διαβιβάζονται ηλεκτρονικά μέσω του υφιστάμενου κοινού δικτύου επικοινωνιών (CCN), που έχει αναπτύξει η Ενωση. Αν πρόκειται για μισθώσεις ακινήτων, διαβιβάζονται επιπλέον οι ημέρες που διήρκεσαν αυτές, οι υπηρεσίες που παρασχέθηκαν και η διεύθυνση του ακινήτου. Με βάση τα στοιχεία αυτά θα μπορούν να γίνονται διασταυρώσεις των εισοδημάτων που δήλωσαν οι πωλητές με εκείνα που καταγράφηκαν στις πλατφόρμες.

Οι έλεγχοι δεν περιορίζονται στις διασυνοριακές πωλήσεις, αλλά αφορούν και τις υπηρεσίες που παρέχονται από αγοραστές και πωλητές που είναι κάτοικοι της ίδιας χώρας και πραγματοποίησαν μια συναλλαγή μέσω ψηφιακής πλατφόρμας.

Η καταγραφή των στοιχείων πωλητών, που ήταν ενεργοί την 1η Ιανουαρίου 2023, θα πρέπει να ολοκληρωθεί ως την 31η Δεκεμβρίου 2024.

Με στόχο την πρόληψη της φορολογικής απάτης, της φοροδιαφυγής και της φοροαποφυγής θα μπορούσε να θεσπιστεί η απαίτηση για τους φορείς εκμετάλλευσης πλατφορμών να δηλώνουν το εισόδημα που έχει αποκτηθεί μέσω ψηφιακών πλατφορμών σε πρώιμο στάδιο, πριν οι φορολογικές Αρχές των κρατών – μελών πραγματοποιήσουν τις ετήσιες φορολογικές εκτιμήσεις τους.