Οι τελευταίες διαπραγματεύσεις για το κλίμα έχουν διεξαχθεί σε φορτισμένο κλίμα, για να το πούμε ευγενικά. Πέραν των συνήθων αντεγκλήσεων για τη χρηματοδότηση, η επιλογή του Σουλτάν Αλ Τζαμπέρ – διευθύνοντα σύμβουλου της Εθνικής Πετρελαϊκής Εταιρείας του Αμπού Ντάμπι – ως προέδρου της επερχόμενης Διάσκεψης του ΟΗΕ για την Κλιματική Αλλαγή (COP28) στα Ηνωμένα Αραβικά Εμιράτα έχει πυροδοτήσει μεγάλη αντιπαράθεση.
Αν θέλει όμως ο κόσμος να κάνει πραγματική πρόοδο έναντι της κλιματικής αλλαγής, χρειάζεται εμπλοκή τόσο της βιομηχανίας πετρελαίου και φυσικού αερίου όσο και της περιοχής του Κόλπου. Από αυτή την έννοια, η COP28 θα μπορούσε να αλλάξει πραγματικά τα δεδομένα – αν ο υπόλοιπος κόσμος καταφέρει να αφήσει στην άκρη τις δογματικές αντιλήψεις και να επικεντρωθεί στην εξεύρεση κοινού εδάφους.
Παρότι η ΕΕ έχει καθιερωθεί ως πρότυπο στον τομέα της πράσινης μετάβασης, υπερεκτιμά τον βαθμό στον οποίο απηχεί η πράσινη φιλοσοφία της στον υπόλοιπο κόσμο. Αυτό ισχύει ιδιαίτερα για τις χώρες μη μέλη του ΟΟΣΑ, που εξοργίζονται με την ιδέα ότι πρέπει να κάνουν ένα απευθείας άλμα από την ενεργειακή ένδεια σε μία πλήρως ανανεώσιμη και απαλλαγμένη από άνθρακα κατανάλωση.
Οι χώρες αυτές συνεισέφεραν λίγο στην κλιματική κρίση και τώρα αντιμετωπίζουν την τεράστια πρόκληση του να προσφέρουν οικονομικές ευκαιρίες σε ταχύτατα αναπτυσσόμενους πληθυσμούς. Δύσκολα μπορεί να περιμένει κανείς να δώσουν προτεραιότητα στη βιωσιμότητα έναντι της ανάπτυξης. Εκεί όπου συνεισφέρουν πράγματι στην πράσινη μετάβαση, θα έπρεπε να λαμβάνουν γενναιόδωρη χρηματοδότηση από τον πλούσιο κόσμο.
Απαραίτητη είναι επίσης και μία πιο ρεαλιστική προσέγγιση στον τομέα του πετρελαίου και του φυσικού αερίου. Καταρχήν, δεν μπορούμε να παραβλέψουμε το γεγονός ότι, προς το παρόν, παραμένει απαραίτητος για την ενεργειακή πρόσβαση και ασφάλεια. Οπως σημειώνει σε πρόσφατη έκθεσή της η Διεθνής Υπηρεσία Ενέργειας (IEA), μόνο οι συνεχιζόμενες επενδύσεις στη βιομηχανία πετρελαίου και φυσικού αερίου μπορούν να διασφαλίσουν πως ο εφοδιασμός του κόσμου δεν θα μειωθεί ταχύτερα από τη ζήτηση. Η ΙΕΑ όμως σημειώνει επίσης πως η βιομηχανία οφείλει να επενδύσει για τη μείωση της έντασης εκπομπών των επιχειρήσεών της. Στην πραγματικότητα, η μείωση αυτή – για παράδειγμα, επεκτείνοντας τη χρήση χαμηλών εκπομπών υδρογόνου στα διυλιστήρια – είναι μία από τις πιο αποτελεσματικές προσεγγίσεις για τη μείωση των παγκόσμιων εκπομπών.
Ο κόσμος δεν έχει την πολυτέλεια να προτάξει την ιδεολογία έναντι του πραγματισμού. Για να σημειωθεί πραγματική πρόοδος στην COP28, πρέπει να πάψουμε να τσακωνόμαστε και να αρχίσουμε να αναγνωρίζουμε τι μπορούν να φέρουν διάφοροι παράγοντες στο τραπέζι.
H Ανα Παλάθιο, πρώην υπουργός Εξωτερικών της Ισπανίας,
είναι λέκτορας στο Πανεπιστήμιο Τζόρτζταουν.