Την αποκαλούμενη «διπλωματία των σιτηρών» ενεργοποίησε για μια ακόμη φορά χθες ο Βλαντίμιρ Πούτιν, στην προσπάθειά του να διασφαλίσει συμμάχους στον πόλεμο της Ουκρανίας και στην αντιπαράθεσή του με τη Δύση.

Κι αυτό σε μια στιγμή που όλα δείχνουν ότι η συμφωνία η οποία επέτρεψε την εξαγωγή σιτηρών από τα λιμάνια της Μαύρης Θάλασσας και εγκαταλείφθηκε πρόσφατα από τη Μόσχα δεν πρόκειται να ανανεωθεί σύντομα – με τον διοικητή, μάλιστα, της κεντρικής τράπεζας της Ουκρανίας να εκτιμά πως θα παραμείνει ανενεργή μέχρις ότου τελειώσει ο πόλεμος.

Ετσι, κατά τη συνάντηση που είχε χθες στην Αγία Πετρούπολη με ηγέτες της Αφρικής (στην οποία έκανε την εμφάνισή του και ο Γεβγκένι Πριγκόζιν) και παρά το γεγονός ότι οι παρευρισκόμενοι επικεφαλής κρατών και κυβερνήσεων ήταν πολύ λιγότεροι σε σύγκριση με την αντίστοιχη σύνοδο του 2019 – 21 σε σύνολο 54 χωρών, περίπου οι μισοί από ό,τι πριν από τέσσερα χρόνια -, ο πρόεδρος της Ρωσίας έφτασε να υποσχεθεί ακόμη και τη δωρεάν προμήθεια χιλιάδων τόνων σιτηρών.

Κάτι που, σύμφωνα με τη Δύση, ισοδυναμεί πρακτικά με απόπειρα εξαγοράς της στήριξης ή, έστω, της ανοχής τους – ειδικά ορισμένων εξ’ αυτών, όπως του προέδρου της Ζιμπάμπουε, στον οποίο δώρησε και ένα… ελικόπτερο!

«Είμαστε έτοιμοι να παράσχουμε στην Μπουρκίνα Φάσο, τη Ζιμπάμπουε, το Μάλι, τη Σομαλία, την Κεντροαφρικανική Δημοκρατία και την Ερυθραία 25.000-50.000 τόνους δωρεάν σιτηρών στην καθεμιά τους επόμενους 3-4 μήνες» δήλωσε ο Πούτιν στη σύνοδο, για να προσθέσει ότι εγγυάται «τη δωρεάν διανομή αυτών των προϊόντων στους καταναλωτές».

Παράλληλα, επανέλαβε τον ισχυρισμό ότι πάνω από το 70% των ουκρανικών σιτηρών που εξήχθη βάσει της συμφωνίας που είχε συναφθεί κατέληξε σε χώρες με υψηλό εισόδημα ή με εισόδημα άνω του μέσου όρου, συμπεριλαμβανομένων και ορισμένων που βρίσκονται στην ΕΕ, ενώ φτωχές χώρες όπως το Σουδάν «εξαπατήθηκαν» και δέχθηκαν λιγότερο από το 3% των συνολικών φορτίων τα οποία εξήχθησαν.

Ο ίδιος επανέλαβε, επίσης, ότι οι – «υποκριτικές», όπως τις χαρακτήρισε – κυρώσεις της Δύσης απέτρεψαν τη Ρωσία από το να διανείμει και δωρεάν λιπάσματα στις φτωχές χώρες.

Από την πλευρά του και παρά το ότι αρκετοί από τους ηγέτες που βρέθηκαν στη σύνοδο της Αγίας Πετρούπολης δέχθηκαν με ικανοποίηση την «προσφορά» του Πούτιν, ο επικεφαλής της Αφρικανικής Ενωσης και πρόεδρος των Κομόρων Νήσων, Αζαλί Ασουμανί, επιχείρησε να τηρήσει μια ισορροπημένη στάση. «Δεν θα πω εάν η Ρωσία έχει δίκιο ή άδικο. Ενεργεί για τους δικούς της λόγους. Ομως, πρέπει να την ακούσουμε, έτσι ώστε να προχωρήσουμε μπροστά» τόνισε.

«Σκιές» στις σχέσεις ΕΕ – Κιέβου

Οσον αφορά την ΕΕ, δίπλα στη «σκιά» που έχει προκαλέσει στις σχέσεις της με το Κίεβο η απειλή της Πολωνίας και άλλων εταίρων να μπλοκάρουν τις εισαγωγές ουκρανικών σιτηρών, φαίνεται να έχει προστεθεί άλλη μία. Συγκεκριμένα, το αίτημα που έχει καταθέσει στις Βρυξέλλες το υπουργείο Γεωργίας της Ουκρανίας, με επιστολή του στις 21 Ιουλίου, ζητώντας τη χρηματοδότηση του επιπλέον κόστους που προκύπτει για τη μεταφορά των σιτηρών μετά το νέο ρωσικό εμπάργκο, «κολλάει» στο γεγονός ότι – σύμφωνα με δημοσιογραφικές πληροφορίες – δεν υπάρχουν αυτή τη στιγμή διαθέσιμα κονδύλια στον κοινοτικό προϋπολογισμό.

Υπενθυμίζεται πως η Ουκρανία είναι από τους μεγαλύτερους παραγωγούς και εξαγωγείς σιτηρών παγκοσμίως και ο αποκλεισμός της Μαύρης Θάλασσας την αναγκάζει να στραφεί σε άλλες οδούς, κυρίως μέσω Ευρώπης, είτε χερσαίες είτε μέσω του Δούναβη. Σύμφωνα με το Κίεβο, το επιπλέον κόστος ανέρχεται σε περίπου 30-40 ευρώ ανά τόνο, ενώ το ΔΝΤ κάνει λόγο για αύξηση της τάξης του 10%-15% στις διεθνείς τιμές των σιτηρών εξαιτίας της κατάστασης που έχει δημιουργηθεί μετά την απόφαση της Ρωσίας.

Στις αυξήσεις αναφέρθηκε και ο γ.γ. του ΟΗΕ Αντόνιο Γκουτέρες, στέλνοντας παράλληλα μήνυμα στο Κρεμλίνο ότι «οι δωρεές προς μερικές χώρες δεν πρόκειται να αναιρέσουν τις δραματικές επιπτώσεις που υπάρχουν για όλους, παντού» από τις ελλείψεις και τις αυξήσεις στις τιμές. Ανάλογη δήλωση έκανε και ο εκπρόσωπος του Λευκού Οίκου, κατηγορώντας τη Ρωσία για τις μεγάλες αυξήσεις τιμών διεθνώς.