Λιγότερο από επτά εβδομάδες απομένουν για τη διεξαγωγή των αυτοδιοικητικών εκλογών και τα επιτελεία των υποψηφίων εργάζονται πυρετωδώς, προκειμένου να δώσουν τη… μεγάλη μάχη στις 8 Οκτωβρίου.

Οι εκλογές που θα αναδείξουν τις «μικρές κυβερνήσεις» σε δήμους και περιφέρειες, πρόκειται να διεξαχθούν με σημαντικές αλλαγές, συγκριτικά με τη διαδικασία και τα όσα ίσχυσαν στις δημοτικές και περιφερειακές εκλογές του 2019. Μάλιστα, αυτές οι αλλαγές, οι οποίες στηρίζονται στον Νόμο 4804/2021 που ψηφίστηκε τον Ιούνιο του 2021, έχουν καθοριστεί με δύο εγκυκλίους, τις οποίες εξέδωσε στις αρχές του μήνα ο αναπληρωτής υπουργός Εσωτερικών Θοδωρής Λιβάνιος.

Ποσοστό άνω του 43%

Σύμφωνα, λοιπόν, με τις εγκυκλίους, στις επικείμενες εκλογές επανέρχεται το πλειοψηφικό εκλογικό σύστημα ανάδειξης των αιρετών οργάνων των δήμων, μετά την εφαρμογή κατά τις προηγούμενες αυτοδιοικητικές εκλογές της 26ης Μαΐου 2019 του εκλογικού συστήματος της απλής αναλογικής. Σύστημα που είχε προκαλέσει σε πολλές περιπτώσεις… χάος, καθώς υπήρχαν δήμαρχοι και περιφερειάρχες οι οποίοι εκλέχθηκαν χωρίς να έχουν την πλειοψηφία στα δημοτικά και περιφερειακά συμβούλια αντίστοιχα, καθιστώντας ακόμη και τις πιο απλές αποφάσεις μεγάλο… πονοκέφαλο.

Ετσι, επιτυχών συνδυασμός αναδεικνύεται, πλέον, αυτός ο οποίος στον πρώτο γύρο θα συγκεντρώσει ποσοστό άνω του 43% (43%+1 ψήφο) επί των εγκύρων ψηφοδελτίων κάθε δήμου ή περιφέρειας. Κι αν αυτό δεν καταστεί δυνατό, το αποτέλεσμα θα κριθεί στις επαναληπτικές εκλογές στις 15 Οκτωβρίου, μεταξύ των υποψήφιων δημάρχων ή περιφερειαρχών των δύο πρώτων συνδυασμών.

Αξίζει να σημειωθεί πως οι νέες αυτοδιοικητικές Αρχές θα εκλεγούν, σύμφωνα με τα πληθυσμιακά στοιχεία του μόνιμου πληθυσμού της απογραφής του 2021, όπως δηλαδή εμφανίζεται στους επίσημους πίνακες των αποτελεσμάτων της τελευταίας απογραφής πληθυσμού, οι οποίοι έχουν κυρωθεί και δημοσιευθεί στην Εφημερίδα της Κυβερνήσεως.

Η θητεία

Παράλληλα, βάσει του νόμου του 2021, η θητεία των αυτοδιοικητικών Αρχών που θα προκύψουν από τις εκλογές του Οκτώβρη επανέρχεται στα πέντε χρόνια, όπως ακριβώς ίσχυσε μεταξύ 2014 και 2019. Αυτό έχει ως αποτέλεσμα οι νέοι δήμαρχοι και περιφερειάρχες να αναλάβουν καθήκοντα την 1η Ιανουαρίου 2024 και να τα παραδώσουν στις 31 Δεκεμβρίου 2028.

Διευκρινίζεται, πάντως, πως για πρώτη φορά σε δημοτικές και περιφερειακές εκλογές οι συνδυασμοί θα καταθέσουν τις υποψηφιότητές τους ηλεκτρονικά, μέσω της «ηλεκτρονικής πύλης δήλωσης υποψηφιοτήτων», όπως ακριβώς έκαναν τα πολιτικά κόμματα στις πρόσφατες εθνικές εκλογές του Μαΐου και του Ιουνίου. Υπενθυμίζεται πως η συγκεκριμένη πύλη θα παραμείνει ανοιχτή μέχρι τις 31 Αυγούστου και ώρα 23.59, προκειμένου να συμπληρωθεί ο εκάστοτε συνδυασμός με νέους υποψήφιους δημοτικούς ή περιφερειακούς συμβούλους μέχρι τον ανώτερο επιτρεπόμενο αριθμό υποψηφίων.

Με την επικείμενη αυτοδιοικητική εκλογική αναμέτρηση μπαίνει μια… τάξη και στον αριθμό των μελών του δημοτικού και περιφερειακού συμβουλίου αντίστοιχα. Βασικός στόχος είναι τα συμβούλια να μπορέσουν να είναι πιο λειτουργικά και αποτελεσματικότερα. Είναι ενδεικτικό πως το 2019 είχαν εκλεγεί συνολικά 9.470 δημοτικοί σύμβουλοι στους 332 δήμους της χώρας και 703 περιφερειακοί σύμβουλοι. Η επόμενη θητεία θα μπει με μείωση αριθμού, καθώς σε ό,τι αφορά τους δήμους οι σύμβουλοι θα είναι 8.481 ενώ στις περιφέρειες 611.

Υποψήφιοι

Την ίδια στιγμή, αυξημένος θα είναι ο μέγιστος αριθμός των υποψηφίων που μπορούν να συμπεριληφθούν στον συνδυασμό υποψήφιου δημάρχου ή περιφερειάρχη. Βάσει των εγκυκλίων, το ποσοστό από το 50% του αριθμού των εδρών κάθε εκλογικής περιφέρειας ανεβαίνει στο 150% κι αντίστοιχη είναι και η αύξηση για τους υποψήφιους συμβούλους των δημοτικών κοινοτήτων.

Τέλος, καταργείται η ξεχωριστή κάλπη που είχε στηθεί στις εκλογές του 2019 – για μία και μοναδική φορά – για την εκλογή κοινοτικών συμβουλίων. Πλέον, οι υποψήφιοι πρόεδροι και σύμβουλοι δημοτικών κοινοτήτων εντάσσονται στους συνδυασμούς των υποψήφιων δημάρχων, όπως ακριβώς ίσχυε και πριν από το 2019. Αυτό πρακτικά σημαίνει πως οι δημοτικές κοινότητες με μόνιμο πληθυσμό έως 200 κατοίκους θα εκλέγουν μονομελές όργανο, τον πρόεδρο της κοινότητας. Αντίστοιχα, δημοτικές κοινότητες με πληθυσμό από 201 έως και 2.000 κατοίκους θα εκλέγουν τριμελές συμβούλιο, με βάση τα αποτελέσματα των εκλογών σε τοπικό επίπεδο. Ενώ σε δημοτικές κοινότητες με πληθυσμό μεγαλύτερο των 2.000 κατοίκων, την πλειοψηφία στο συμβούλιο δημοτικής κοινότητας θα έχει ο συνδυασμός του εκλεγμένου δημάρχου.