Ανάλογα με τα μέσα και τις πηγές που επιλέγει ο καθένας για την ενημέρωσή του, οι πυρκαγιές οφείλονται στην κλιματική αλλαγή, μεμονωμένους εμπρησμούς με δόλο ή εξ αμελείας, συνήθη προβλήματα υποδομών, Ρομά, μετανάστες, «πασίγνωστα απολυταρχικά καθεστώτα» (διατύπωση έγκριτου πανεπιστημιακού), υβριδικό πόλεμο.
Σε κάποια δημοσιεύματα «κυβερνητικές πηγές» ή της ΕΥΠ αναφέρουν οργανωμένα σχέδια που άλλες πηγές της ΕΥΠ τα διαψεύδουν. Κάπου διαβάσαμε ότι οι φωτιές στον Εβρο ξεκίνησαν «σε γνωστά περάσματα μεταναστών» ενώ, αλλού, πηγές της ΕΛ.ΑΣ. το διαψεύδουν.
Αξίζει να σημειωθεί ότι, ως σήμερα, κάθε φορά που διατυπώνονταν σενάρια «αποσταθεροποίησης», «ασύμμετρων απειλών» κ.λπ., δεν αποδείχθηκαν ποτέ. Η συνωμοσιολογία, βέβαια, έπαιζε στα πρωτοσέλιδα. Η κατάληξη των ερευνών που τη διέψευδε δεν γινόταν είδηση.
Ολα αυτά, όμως, παράγουν κοινωνικά αποτελέσματα. Με αποκορύφωμα υποψήφιο δημοτικό σύμβουλο που «συνέλαβε» μετανάστες. Η αλβανική καταγωγή του ενθουσίασε όσους έσπευσαν να υποβαθμίσουν το γεγονός, αγνοώντας πως ούτε ο σκληρός εσωτερικευμένος ρατσισμός ούτε η φυλετική διάσταση είναι (δυστυχώς) πρωτοφανή φαινόμενα.
Ευτυχώς συνελήφθη. Ωστόσο, με βάση την κατάθεσή του, κόντρα στο «ένοχος ένοχον ου ποιεί», συνελήφθησαν οι μετανάστες που συνέλεξε, δηλώνοντας πως ήταν μόνος και άοπλος απέναντι σε 13 οπλισμένους με μαχαίρια. Η ιστορία προκαλεί προβληματισμό, αλλά ας ευχηθούμε να έχουν όλοι μια δίκαιη δίκη.
Η δικαιολόγηση όμως του ρατσιστικού φαινομένου κι οι αναφορές σε «αυτοδικία» (που προϋποθέτει αδίκημα) είναι ανησυχητικές. Ο ίδιος ο κυβερνητικός εκπρόσωπος, ερωτηθείς για το πώς σχολιάζει «φαινόμενα πογκρόμ κι αυτοδικίας», είπε ότι σε κάθε κρίση «έχουμε τους εμπόρους ελπίδας, αυτούς οι οποίοι προσπαθούν να εκμεταλλευτούν με τον πιο χυδαίο τρόπο κι είναι αυτοί οι οποίοι ωθούν τους πολίτες σε παράνομες πράξεις». Εδειξε, δηλαδή, ως ηθικούς αυτουργούς των πράξεων όσων κυνηγάνε μετανάστες κάποιους (ποιους;) που τους πουλούν «ελπίδα» (ποια;).
Ομως, το αφήγημα των ύποπτων ξένων το είδαμε να διακινείται από κύκλους και πηγές υποστηρικτικές στην κυβέρνηση. Κι αν δεχτούμε ότι ίσως ισχύει, δεχόμαστε ότι είναι πιθανό οργανωμένες ομάδες να διέσχισαν τα σύνορά μας, μετακινήθηκαν σε «γνωστά περάσματα» κι ότι συγχρονισμένα άναψαν φωτιές που έφτασαν να προκαλέσουν ρεκόρ καμένων εκτάσεων. Αρα – αν το δεχτούμε – δεν πρέπει να ελέγξουμε την κυβέρνηση για το κλασικό πρόβλημα του ελλιπούς σχεδιασμού στην πρόληψη. Αλλά οφείλουμε να την ελέγξουμε για εγκληματική ανικανότητα διασφάλισης της εθνικής μας ασφαλείας. Αλήθεια, αυτό επιθυμούν;