Ετσι όπως πορευόμαστε, θα καταφέρουμε πάλι να μετατρέψουμε μια εκλογική αναμέτρηση σε δημόσιο θέαμα με πρωταγωνιστή τον έγκλειστο του Δομοκού. Μακάρι βεβαίως να διαψευστούν όσοι προβλέπουν ότι στις επικείμενες δημοτικές εκλογές της Αθήνας η Χρυσή Αυγή θα φέρει ένα εντυπωσιακό αποτέλεσμα! Εάν η πρόβλεψη αυτή επαληθευτεί, τότε ακέραιη την ευθύνη φέρουν οι δυνάμεις της δημοκρατικής αντιπολίτευσης που δεν συμφώνησαν σε κοινό υποψήφιο δήμαρχο· με κύριο υπεύθυνο το ΠΑΣΟΚ που εξαρχής απέκλεισε κατηγορηματικά το ενδεχόμενο κοινής δημοκρατικής υποψηφιότητας. Σήμερα όμως, ειδικά στην περίπτωση του Δήμου Αθηναίων, η στρατηγική της πάση θυσία ανάδειξης του ΠΑΣΟΚ στην κύρια αντιπολιτευτική δύναμη περιέχει ένα δυσανάλογα μεγάλο ρίσκο: να τραυματίσει ευρύτερα το πολιτικό σύστημα, εάν η διασπορά της δημοκρατικής ψήφου ενισχύσει αισθητά την παρουσία της Χρυσής Αυγής στο δημοτικό συμβούλιο του πρώτου δήμου της χώρας.
Η Αθήνα έχει επιλεγεί από τους χρυσαυγίτες ως το προνομιακό για αυτούς πεδίο αναμέτρησης. Επιμένουν στη στρατηγική που εγκαινίασαν στις δημοτικές εκλογές του Νοεμβρίου 2010, όταν κατάφεραν για πρώτη φορά να εκπροσωπηθούν σε δημοτικό συμβούλιο της χώρας, με τον τότε αρχηγό τους Νίκο Μιχαλολιάκο. Λίγοι πάντως επισήμαναν τότε το πρωτοφανές εκλογικό άλμα της Χρυσής Αυγής στην Αθήνα· κατάφερε μέσα σε έναν χρόνο να δεκαπλασιάσει τις δυνάμεις της. Από το 0,51% των βουλευτικών εκλογών του Οκτωβρίου 2009 εκτοξεύτηκε στο 5,29%. Προτού δηλαδή μπει στη Βουλή, η Χρυσή Αυγή είχε καταγάγει θρίαμβο στην Αθήνα, γιατί κάποια στιγμή έκανε τη στρατηγική επιλογή να εστιάσει τις δυνάμεις της στην πρωτεύουσα, μεθοδεύοντας ακόμη και μαζικές μεταδημοτεύσεις από άλλους δήμους της χώρας, όπως είμαι βέβαιος ότι συμβαίνει και σήμερα. Η συνέχεια είναι γνωστή. Στις επόμενες δημοτικές εκλογές, αυτές του 2014, η Χρυσή Αυγή τριπλασίασε τις δυνάμεις της. Με τον Κασιδιάρη επικεφαλής, η «Χρυσή Αυγή για την Αθήνα» απέσπασε το 16,12% των ψήφων! Ακόμη και στις εκλογές του 2019, με την ηγεσία της στις φυλακές, η ίδια παράταξη κατάφερε να καταλάβει την τέταρτη θέση με 10,54%.
Από την εμπειρία μου στη δημαρχία της Αθήνας πιστεύω πως η Χρυσή Αυγή πρέπει να αντιμετωπιστεί σε τρία επίπεδα:
Πρώτον, να απομονωθεί στο δημοτικό συμβούλιο. Ουδέποτε ανοίξαμε οποιουδήποτε είδους συζήτηση με τον Κασιδιάρη. Οταν μάλιστα ο ίδιος έπαιρνε τον λόγο, αποχωρούσα από την αίθουσα και σταδιακά έκαναν το ίδιο και οι επικεφαλής άλλων δημοκρατικών παρατάξεων. Η στάση αυτή είχε ως συνέπεια ο Κασιδιάρης να εκτοξεύει το ρατσιστικό και αντιδημοκρατικό μίσος του επί ένα δεκάλεπτο, στη συνέχεια όμως να αποχωρεί ελλείψει συνομιλητών. Με τους ανθρώπους αυτούς δεν συζητάς! Ο διάλογος μαζί τους δεν είναι δυνατός ούτε σε επίπεδο ύφους ούτε σε επίπεδο περιεχομένου.
Δεύτερον, τους «ταράζεις στη νομιμότητα»· εφαρμόζεις το δημοκρατικό νομικό οπλοστάσιο για να τους απαγορεύσεις τα παντός είδους συσσίτια, διανομές τροφίμων κ.λπ. «μόνο για Ελληνες» σε δημόσιους χώρους, αλλά και για να τους στερήσεις προνόμια (γραφεία, εκλογικά κέντρα και άλλα) που εκ του Συντάγματος δεν επιτρέπεται να παραχωρούνται σε εγκληματικές οργανώσεις που εμφανίζονται παραπλανητικά ως δημοτικές παρατάξεις. Υπάρχουν σχετικές δικαστικές αποφάσεις που δικαίωσαν αντίστοιχες ενέργειες του Δήμου Αθηναίων αλλά και άλλων δήμων της χώρας.
Τρίτο και σημαντικότερο, πρέπει να δοθεί ιδιαίτερο βάρος στις γειτονιές της Αθήνας, ιδίως εκείνες όπου εμφανίζεται ενισχυμένη η παρουσία της Χρυσής Αυγής, γιατί εκεί κατά τεκμήριο είναι εντονότερες οι κοινωνικές ανισότητες, τα φαινόμενα γκετοποίησης και εγκληματικότητας και γενικότερης κοινωνικής υποβάθμισης. Η πολιτική του Δήμου στις περιοχές αυτές πρέπει να βασίζεται σε μια ολοκληρωμένη στρατηγική, δηλαδή να έχει εκπονηθεί ένα ολιστικό σχέδιο με εξασφαλισμένους πόρους. Αυτό προσπαθήσαμε να κάνουμε στη δεύτερη θητεία της δημαρχίας μου. Το 2018 ο Δήμος συνήψε, με άκρως ευνοϊκούς όρους, αναπτυξιακό δάνειο ύψους 55 εκατ. ευρώ με την Ευρωπαϊκή Τράπεζα Επενδύσεων, προκειμένου να προχωρήσει στο μεγαλύτερο πρόγραμμα απαλλοτριώσεων στην ιστορία του. Και αυτό βεβαίως έγινε με αιματηρές οικονομικές θυσίες στη δύσκολη εποχή των μνημονιακών περικοπών και αφού προηγουμένως είχαμε μειώσει το ύψος των δανειακών υποχρεώσεων στα 101 εκατ. ευρώ (-60%), καταβάλλοντας κάθε χρόνο δόσεις άνω των 20 εκατ. Το πρόγραμμα των απαλλοτριώσεων είχε έντονη κοινωνική στόχευση, λόγος για τον οποίο άλλωστε το αναπτυξιακό δάνειο συγκέντρωσε την απαιτούμενη ενισχυμένη πλειοψηφία των ⅔ των μελών του δημοτικού συμβουλίου. Για λόγους που αγνοώ, το πρόγραμμα αυτό δεν εφαρμόστηκε από την επόμενη δημοτική Αρχή.
Ηδη πάντως από την πρώτη θητεία (2011-2014) είχαμε δώσει ιδιαίτερη έμφαση στο 6ο Δημοτικό Διαμέρισμα, όπου με κέντρο τον Αγιο Παντελεήμονα είχε εστιάσει τη δράση της η Χρυσή Αυγή. Μεταξύ άλλων, ανακαινίσαμε δύο εμβληματικά κτίρια της Αθήνας, τη Βίλα Αμαλία (το ιστορικό Β’ Γυμνάσιο Αρρένων στη γωνία Αχαρνών και Χέυδεν) και τη Δημοτική Αγορά της Κυψέλης στη Φωκίωνος Νέγρη. Σημειωτέον πως και τα δύο κτίρια τελούσαν υπό κατάληψη, το δεύτερο επί δύο δεκαετίες. Το πρόβλημα των καταλήψεων – δημόσιων και ιδιωτικών κτιρίων – ήταν και αυτό ένα από τα μεγάλα προβλήματα της Αθήνας κατά τη διάρκεια της μνημονιακής περιόδου. Χρειάστηκε να δοθούν μεγάλες μάχες για να επανέλθουν στην εξουσία του Δήμου και τα δύο κτίρια.
Σήμερα, είναι δυστυχώς ορατό το ενδεχόμενο να νεκραναστηθεί η Χρυσή Αυγή στην πρωτεύουσα. Οι δυνάμεις της δημοκρατικής αντιπολίτευσης στον δήμο έχασαν την ευκαιρία να κατέβουν ενωμένες στην εκλογική αντιπαράθεση διεκδικώντας την ηγεμονία στη μάχη με τους χρυσαυγίτες. Δεν μας εκπλήσσει το γεγονός. Mας είχε προϊδεάσει σχετικά τα τελευταία χρόνια η ανεξήγητα υποτονική, ευκαιριακή και ατεκμηρίωτη παρουσία της αντιπολίτευσης στα δημοτικά συμβούλια. Ετσι δυστυχώς ελλοχεύει ο κίνδυνος η μεγάλη μάχη για τη δημοκρατία στην πρωτεύουσα να μετατραπεί σε μια αντιπαράθεση μεταξύ του νεοναζισμού και της lifestyle συντήρησης.
Ο Γιώργος Καμίνης είναι πρώην βουλευτής και πρώην δήμαρχος Αθηνών