Πάλι είμαστε στο σημείο «μηδέν» σε ό,τι αφορά την καταπολέμηση της οπαδικής βίας. Τι εννοώ; Ο Πρωθυπουργός Κυριάκος Μητσοτάκης μετά τη στυγερή δολοφονία του 29χρονου φίλου της ΑΕΚ Μιχάλη Κατσουρή από κροάτες νεοναζί πρότεινε ορισμένα μέτρα εντελώς ανεπαρκή. Μάλιστα, κάποια από τα μέτρα τούτα είχαν ήδη ενσωματωθεί στον ν. 4908/2022, ο οποίος είχε ψηφιστεί μετά τη δολοφονία του 19χρονου Αλκη Καμπανού στη Θεσσαλονίκη από συγκεκριμένο δολοφονικό στρατό ελλήνων φιλάθλων. Με άλλα λόγια ο Πρωθυπουργός είπε ότι «σε εθνικό επίπεδο οι λέσχες των οργανωμένων οπαδών θα κλείσουν και κάθε ομάδα θα έχει έναν μόνο σύνδεσμο με έδρα την επίσημη ΠΑΕ».
Μάλλον κοροϊδεύουμε τους εαυτούς μας.
Γιατί; Γιατί με το άρθρο 7 του ν. 4908 του Ιουλίου του 2022 είχε ήδη αποφασιστεί η αναστολή των λεσχών αυτών ή των παραρτημάτων ή των γραφείων τους! Εγινε τίποτε μ’ αυτό το μέτρο ώστε να αποτραπεί η δολοφονία του Μιχάλη Κατσουρή; Απολύτως τίποτε! Επίσης, με το άρθρο 6 του ν. 4908/2022 είχε προβλεφθεί η καθιέρωση «ψηφιακού μητρώου Μελών Λεσχών Φιλάθλων», ώστε να ταυτοποιούνται πιο εύκολα οι βίαιοι φίλαθλοι (και να αποκλείονται).
Απέδωσε ή εφαρμόστηκε αυτό το μέτρο; Προφανώς όχι! Και κάνω αυτή την αναφορά, γιατί το πρώτο μέτρο το οποίο θα έπρεπε να εξαγγείλει ο Πρωθυπουργός έπειτα από δύο συνεχόμενες δολοφονίες ήταν μόνο ένα: ο άμεσος αποκλεισμός ελληνικών ποδοσφαιρικών ομάδων από τη συμμετοχή τους σε ευρωπαϊκές διοργανώσεις, όταν οπαδοί τους εμπλέκονται σε αξιόποινες πράξεις (λ.χ. ανθρωποκτονίες) ή σε βίαιες ή ρατσιστικές συμπεριφορές κ.λπ., ενόψει της τέλεσης ενός ποδοσφαιρικού αγώνα (και ανεξάρτητα από το εάν οι συμπεριφορές τούτες λαμβάνουν χώρα εντός ή εκτός γηπέδου). Ηταν το κεντρικό μέτρο το οποίο είχε υιοθετήσει η κυβέρνηση της Μάργκαρετ Θάτσερ το 1985 μετά τον θάνατο 39 ατόμων – λόγω οπαδικής βίας άγγλων χούλιγκαν – στο στάδιο Χέιζελ («as a result English clubs were banned from European football for five years»). Και γιατί επιμένω σ’ αυτό το μέτρο; Γιατί ο αποκλεισμός από τις ευρωπαϊκές διοργανώσεις σημαίνει πρακτικά τεράστια απώλεια οικονομικών εσόδων και μόνο εάν οι ελληνικές ποδοσφαιρικές ομάδες αντιμετωπίσουν τον κίνδυνο της οικονομικής καταστροφής θα αντιμετωπίσουν σοβαρά την οπαδική βία!
Ο Πρωθυπουργός δυστυχώς εξήγγειλε το μέτρο τούτο σε ένα εντελώς επικουρικό επίπεδο. Επίσης, ένα άλλο μέτρο το οποίο θα έπρεπε να οριοθετήσει ο Πρωθυπουργός πιο ευκρινώς είναι η σωματική έρευνα από την Ελληνική Αστυνομία των οργανωμένων οπαδών πριν αυτοί εισέλθουν μέσα στο γήπεδο (ώστε να αποτρέπεται η εισαγωγή όπλων κ.λπ.). Και μου προξενεί αλγεινή εντύπωση η σφοδρή αντίδραση των συνδικαλιστών της ΕΛ.ΑΣ.! Υπενθυμίζω ότι με βάση το ΠΔ 141/1991 οι αστυνομικοί στο πλαίσιο της προληπτικής λειτουργίας για την καταπολέμηση της εγκληματικότητας έχουν τη δικονομική δυνατότητα να διενεργούν σωματική έρευνα! Και το κάνουν συχνά (και μερικές φορές παράτυπα)! Τώρα λοιπόν γιατί αντιδρούν;
Βεβαίως, η οπαδική βία δεν αντιμετωπίζεται μόνο με νομικά μέτρα. Οπως έλεγε ο Λέων Τολστόι κανείς δεν βγάζει από μέσα του ξαφνικά «από τη μια μέρα στην άλλη ένα κτήνος» και πάει να δολοφονήσει έναν συνάνθρωπό του. Επομένως απαιτείται και μια διαπαιδαγώγηση των παιδιών στα σχολεία ή στους θεσμούς γενικότερα, ώστε ο αθλητισμός να βρει το πραγματικό υπαρξιακό του νόημα. Το συμπέρασμα; Τα μέτρα τα οποία εξήγγειλε ο Πρωθυπουργός ήταν εντελώς άτολμα!
Ο Γρηγόρης Καλφέλης είναι καθηγητής της Νομικής Σχολής του ΑΠΘ