Η αλλαγή σελίδας στα ελληνοτουρκικά έφερε ένα μορατόριουμ, έκλεισε τις πόρτες των απειλών και άνοιξε τους διαύλους επικοινωνίας μεταξύ Αθήνας και Αγκυρας. Η συνάντηση του Κυριάκου Μητσοτάκη με τον Ρετζέπ Ταγίπ Ερντογάν στο περιθώριο της Συνόδου Κορυφής στο Βίλνιους τον Ιούλιο ήταν η πρώτη από τις τρεις συναντήσεις που προγραμματίζονται να γίνουν σε διάστημα το πολύ έξι μηνών, με τις σχέσεις Ελλάδας – Τουρκίας να δείχνουν να αναζητούν τη χαμένη τους κανονικότητα, μετά από τρία και πλέον χρόνια έντασης και ακραίας ρητορικής. Μητσοτάκης – Ερντογάν θα τα ξαναπούν στο περιθώριο της ΓΣ του ΟΗΕ στη Νέα Υόρκη στο τρίτο δεκαήμερο του Σεπτεμβρίου, αλλά και στο Ανώτατο Συμβούλιο Συνεργασίας, στη Θεσσαλονίκη.

Μετά το ραντεβού των δύο ηγετών και πριν απ’ το Ανώτατο Συμβούλιο Συνεργασίας προγραμματίζεται στις 13 Οκτωβρίου – σύμφωνα με πληροφορίες των «ΝΕΩΝ» – ραντεβού του υφυπουργού Εξωτερικών για την Οικονομική Διπλωματία, Κώστα Φραγκογιάννη και του τούρκου ομόλογου του Μπουράκ Ακτσαπάρ, στην Αθήνα. Επισημαίνεται ότι η προηγούμενη συνάντηση είχε πραγματοποιηθεί στην Αγκυρα στις 22 Μαρτίου και αποτελούσε την πρώτη κίνηση για να ανοίξουν οι δίαυλοι στον άξονα Ελλάδας – Τουρκίας, μετά και τον μεγάλο καταστροφικό σεισμό στη γείτονα.

Αποκατάσταση εμπιστοσύνης

Στόχος καταρχήν η αποκατάσταση της εμπιστοσύνης με τη λεγόμενη «θετική ατζέντα» που αφορά ζητήματα «χαμηλής πολιτικής», στους τομείς της οικονομίας, των υποδομών και των μεταφορών, αλλά και της συνεργασίας σε πεδία όπως η αντιμετώπιση καταστροφών και της κλιματικής αλλαγής είναι αυτά που θεωρείται ότι μπορούν να αποτελέσουν τη βάση για την οικοδόμηση ενός σταθερού διαλόγου. Ενός διαλόγου που θα οικοδομήσει στον διπλωματικό χώρο που δημιούργησαν η αλληλεγγύη που επιδείχθηκε από τις δύο χώρες τόσο μετά τους καταστροφικούς σεισμούς στην Τουρκία όσο και τις πυρκαγιές στην Ελλάδα. Στο χρονοδιάγραμμα των επαφών θα μπουν και τα Μέτρα Οικοδόμησης Εμπιστοσύνης, τα οποία διεξάγονται από τα υπουργεία Άμυνας των δύο χωρών, ακόμα και αν επί του παρόντος δεν υπάρχει κλειδωμένη ημερομηνία. Το Ανώτατο Συμβούλιο Συνεργασίας προγραμματίζεται να πραγματοποιηθεί προς τον Νοέμβριο, μέχρι και τέλος του χρόνου, με τον Ερντογάν και σειρά τούρκων υπουργών να επισκέπτονται αυτή τη φορά την Ελλάδα.

Τον Σεπτέμβριο στην Αγκυρα

Στις 5 Σεπτεμβρίου έχει ήδη προγραμματισθεί να συναντηθούν στην Αγκυρα, ο υπουργός Εξωτερικών Γιώργος Γεραπετρίτης με τον τούρκο ομόλογό του Χακάν Φιντάν προκειμένου να καταρτίσουν την ατζέντα της συνάντησης Μητσοτάκη – Ερντογάν στη Νέα Υόρκη, όπου θα βρίσκονται επίσης οι ΥΠΕΞ και οι υπουργοί Αμυνας των δύο χωρών.

Στόχος της Αθήνας, όπως έχει επανειλημμένα αναφέρει και ο Πρωθυπουργός, είναι η συμφωνία για κοινή προσφυγή στο Διεθνές Δικαστήριο της Χάγης για τη μία διαφορά που αναγνωρίζει η Ελλάδα για ΑΟΖ και υφαλοκρηπίδα και σε αυτόν προσανατολίζονται και οι επαφές, με τους διπλωμάτες ωστόσο να υπογραμμίζουν ότι η διαδρομή θα είναι μακρά και δύσκολη. Ο Κυριάκος Μητσοτάκης έχει αναγνωρίσει ότι για να υπάρξουν λύσεις θα πρέπει να γίνουν αμοιβαίες «υποχωρήσεις», σημειώνοντας ωστόσο τις κόκκινες γραμμές της Αθήνας και ξεκαθαρίζοντας ότι αυτές δεν θα αφορούν θέματα εθνικής κυριαρχίας. Την ίδια στιγμή η Αγκυρα επίσης εμμένει στις θέσεις της όσον αφορά – μεταξύ άλλων – τη «Γαλάζια Πατρίδα», το τουρκολιβυκό μνημόνιο, ενώ επιχειρεί και νέα τετελεσμένα στην Κύπρο, με τα επεισόδια στην Πύλα που στράφηκαν κατά των δυνάμεων των Ηνωμένων Εθνών να προβληματίζουν ιδιαιτέρως αν οι εξελίξεις στο Κυπριακό θα μπορούσαν να επηρεάσουν το κλίμα και στα ελληνοτουρκικά.

Πάντως, ο διπλωματικός σύμβουλος του Ερντογάν, Ακίφ Τσαγατάι Κιλίτς, επανέλαβε ότι η Τουρκία θέλει διάλογο με την Ελλάδα χωρίς… μεσάζοντες. Σημείωσε ότι οι δύο χώρες έχουν σοβαρές διαφορές σε Αιγαίο, νησιά, Ανατολική Μεσόγειο και Κύπρο, αλλά αυτά δεν μπορούν να λυθούν με παρέμβαση της ΕΕ, αντίθετα εάν η προσέγγιση είναι σε διμερές επίπεδο μπορεί να υπάρξει πρόοδος.