Η παραλλαγή Covid αυτού του φθινοπώρου μπορεί να είναι πραγματικά διαφορετική. Η BA.2.86 – που ονομάστηκε «Ρirola» από μια ομάδα επιστημόνων στα μέσα κοινωνικής δικτύωσης οι οποίοι δίνουν ονομασίες σε αξιόλογες παραλλαγές – έχει εντοπιστεί μόνο σε περίπου δώδεκα άτομα, αλλά έχει εμφανιστεί σε όλες τις γωνιές του κόσμου.

Το ανησυχητικό για αυτήν την παραλλαγή, εξηγούν επιστήμονες στη «Wall Street Journal», είναι ότι περιέχει περισσότερες από 30 μεταλλάξεις στην πρωτεΐνη ακίδας, η οποία βοηθά τον ιό να εισέλθει στα κύτταρα και να προκαλέσει μόλυνση. Αυτό σημαίνει ότι μπορεί να είναι σε θέση να αποφύγει τα τρέχοντα εμβόλια και τις προηγούμενες λοιμώξεις πιο εύκολα και πιθανότατα δεν αντιμετωπίζεται από το φθινοπωρινό ενισχυτικό εμβόλιο που αναμένεται να εγκριθεί σύντομα.

«Είναι δραστικά διαφορετική» από τις κυρίαρχες παραλλαγές που κυκλοφορούν τώρα, λέει η Κέιτλιν Τζετέλινα, επιστημονική σύμβουλος στο Κέντρο Ελέγχου και Πρόληψης Νοσημάτων. Δεν είναι σαφές εάν η παραλλαγή θα οδηγήσει σε διαφορετικά ή πιο σοβαρά συμπτώματα.

Τι γνωρίζουμε για την BA.2.86;

Θετικά κρούσματα BA.2.86 έχουν αναφερθεί στις ΗΠΑ, τη Δανία, το Ισραήλ, τη Νότια Αφρική, την Πορτογαλία και το Ηνωμένο Βασίλειο. Τα κρούσματα περιλαμβάνουν άτομα που δεν έχουν ταξιδέψει πρόσφατα, υποδηλώνοντας ότι υπάρχει μετάδοση μέσα στην κοινότητα. Εχει επίσης ανιχνευθεί στα λύματα στις ΗΠΑ καθώς και στην Ελβετία και την Ταϊλάνδη. Αυτό που είναι άγνωστο είναι πόσο μεταδοτική είναι η παραλλαγή και αν θα εξαπλωθεί ευρέως ή θα εξαπλωθεί όπως πολλές άλλες παραλλαγές. Ενα άλλο σημαντικό, εκκρεμές ερώτημα είναι εάν προκαλεί πιο σοβαρή νόσηση.

Η Τζετέλινα υποθέτει ότι εάν η παραλλαγή εξαπλωθεί ευρέως, θα μπορέσει να ξεφύγει από τα αντισώματα που έχουμε από τα εμβόλια και τις προηγούμενες λοιμώξεις, καθιστώντας ευκολότερη τη μόλυνση, αλλά μπορεί να μην είναι τόσο επιτυχημένη με τη δεύτερη γραμμή άμυνας του ανοσοποιητικού μας συστήματος, τα Τ-κύτταρα, τα οποία μας προστατεύουν από σοβαρές ασθένειες.

Οι επιστήμονες θεωρούν ότι θεραπείες όπως το αντιιικό Paxlovid θα εξακολουθούν να παραμένουν αποτελεσματικές ακόμα και με έναν τόσο έντονα μεταλλαγμένο ιό, επειδή στοχεύουν ένα διαφορετικό μέρος του ιού, όχι την ακίδα. Τα γρήγορα τεστ αντιγόνου, που χρησιμοποιούνται συχνά για τον έλεγχο της Covid-19 στο σπίτι, θα πρέπει επίσης να μπορούν να ανιχνεύσουν τη νέα παραλλαγή, ανακοίνωσε την περασμένη εβδομάδα το Κέντρο Ελέγχου και Πρόληψης Ασθενειών (CDC) στις ΗΠΑ.

Πώς πήρε το όνομά της;

Ο Παγκόσμιος Οργανισμός Υγείας (ΠΟΥ) πλέον αποδίδει ελληνικά γράμματα μόνο σε παραλλαγές που προκαλούν ανησυχία. Το όνομα Pirola προτάθηκε από επιστήμονες οι οποίοι έφτιαξαν μια σύνθετη λέξη από το Πι και το Ρο, που ακολουθούν το Ομικρον στο ελληνικό αλφάβητο. Επίσης είναι το όνομα «ενός αστεροειδούς που βρίσκεται δίπλα στον Δία».

Γιατί αξίζει να παρακολουθήσουμε αυτή την παραλλαγή της Covid;

Ο Τζέσι Μπλουμ, ιολόγος και καθηγητής στο Κέντρο Καρκίνου Φρεντ Χάτσινσον στο Σιάτλ, εξηγεί ότι το εξελικτικό άλμα του BA.2.86 είναι παρόμοιο με εκείνο της αρχικής παραλλαγής Ομικρον, που ξέσπασε τον χειμώνα του 2021 με αποτέλεσμα την αύξηση των μολύνσεων. Αλλά τόσο ο ίδιος όσο και άλλοι επιστήμονες, συμπεριλαμβανομένου του CDC, σημειώνουν ότι το τοπίο της Covid-19 είναι διαφορετικό τώρα, καθώς σχεδόν όλοι έχουν κάποια ανοσία στον ιό είτε από προηγούμενη μόλυνση είτε από εμβόλια.

Οι επιστήμονες δεν γνωρίζουν από πού προήλθε η παραλλαγή. Επειδή περιέχει τόσο πολλές μεταλλάξεις, εικάζουν ότι αναπτύχθηκε επί μήνες σε κάποιο ανοσοκατεσταλμένο άτομο με χρόνια λοίμωξη. «Πιθανώς να εξελίσσεται εδώ και αρκετό καιρό», λέει ο Ράιαν Γκρέγκορι, εξελικτικός βιολόγος και καθηγητής στο Πανεπιστήμιο του Guelph στο Οντάριο. Προσθέτει πως δεν είναι ξεκάθαρο αν εξαπλώνεται ως παραλλαγή με τον τρόπο που έκανε η Ομικρον. Καθώς έχει μειωθεί η παρακολούθηση των κρουσμάτων,  η νέα παραλλαγή θα μπορούσε να είναι κοινή σε μια τοποθεσία χωρίς να γίνεται αντιληπτή, καταλήγει.

Ακόμα κι αν η παραλλαγή Pirola δεν εξαπλωθεί ευρέως, είναι μια σημαντική υπενθύμιση ότι πολύ διαφορετικά στελέχη μπορούν να εμφανιστούν από το πουθενά, τονίζει ο Τζάστιν Λέσλερ, καθηγητής επιδημιολογίας στο Πανεπιστήμιο της Βόρειας Καρολίνας. Το γεγονός ότι οι τοποθεσίες όπου έχει εντοπιστεί η παραλλαγή δεν έχουν παρουσιάσει μεγάλες αυξήσεις σε κρούσματα αποτελεί ελπιδοφόρο σημάδι ότι το στέλεχος μπορεί να μην πολλαπλασιάζεται γρήγορα. «Αυτό όμως δεν σημαίνει ότι δεν μπορεί να μεταλλαχθεί ώστε να μπορεί να εξαπλωθεί γρήγορα κάποια στιγμή», σημειώνει.

Δεν λείπουν, βέβαια, και οι ειδικοί στη δημόσια υγεία που προτείνουν να περιμένουμε. «Δεν θέλουμε να κρούουμε τον κώδωνα του κινδύνου για μια παραλλαγή που είναι εξίσου πιθανό να εξαφανιστεί όσο και να μας ανησυχήσει», λέει ο Ντέιβιντ Ντάουντι, καθηγητής επιδημιολογίας στο Johns Hopkins. «Αν το κάναμε αυτό για κάθε παραλλαγή θα κρούαμε τον κώδωνα του κινδύνου κάθε μέρα».