Ο πρόεδρος της Ουκρανίας Βολοντίμιρ Ζελένσκι επέλεξε ένα στέλεχος των Τατάρων της Κριμαίας ως νέο υπουργό Αμυνας της χώρας, αλλάζοντας την ηγεσία του κρίσιμου υπουργείου εν μέσω σκανδάλων διαφθοράς την ώρα που τα ουκρανικά στρατεύματα αγωνίζονται να προχωρήσουν προς τη χερσόνησο της Κριμαίας που προσαρτήθηκε από τη Ρωσία το 2014.

Ο νέος υπουργός Ρουστέμ Ουμέροφ, μέχρι τώρα επικεφαλής του ταμείου κρατικής περιουσίας της Ουκρανίας και ειδικός προεδρικός απεσταλμένος, έπαιξε βασικό ρόλο σε ορισμένες από τις πιο ευαίσθητες διπλωματικές διαπραγματεύσεις της Ουκρανίας από τότε που η Ρωσία ξεκίνησε την ευρείας κλίμακας εισβολή τον Φεβρουάριο του 2022.

Ο Ουμέροφ, ο οποίος αναμένεται να επικυρωθεί από το κοινοβούλιο τις επόμενες ημέρες, θα γίνει ο πιο υψηλόβαθμος Τατάρος της Κριμαίας στα ανώτερα κλιμάκια της ουκρανικής κυβέρνησης, δείγμα της δέσμευσης του Κιέβου να ανακαταλάβει τη χερσόνησο.

Οι Τατάροι διοικούσαν την Κριμαία έως ότου η ρωσίδα αυτοκράτειρα Αικατερίνη Β’ προσάρτησε τη χερσόνησο το 1783 και διέλυσε το κράτος τους, το οποίο ήταν συνδεδεμένο με την Οθωμανική Αυτοκρατορία. Ο Ιωσήφ Στάλιν μετέφερε όλους τους Τατάρους της Κριμαίας στην Κεντρική Ασία και τη Βόρεια Ρωσία το 1944. Στους επιζώντες και τους απογόνους τους επετράπη να επιστρέψουν στην Κριμαία μόλις στα τέλη της δεκαετίας του 1980. Επί του παρόντος αποτελούν περίπου το 1/9 του πληθυσμού της Κριμαίας.

Δεν αιτιολόγησε την καρατόμηση

Ο πρώην υπουργός Ολέκσι Ρεζνικόφ συμμετείχε ενεργά στην άσκηση πίεσης στους δυτικούς εταίρους της Ουκρανίας για περισσότερες στρατιωτικές προμήθειες και πιστώνεται πως βοήθησε να διασφαλιστεί ότι η χώρα έλαβε όλο και πιο εξελιγμένα οπλικά συστήματα καθώς σταμάτησε τη ρωσική εισβολή και άρχισε να ανακτά χαμένη γη.

Ο Ζελένσκι σε μήνυμα του δεν αιτιολόγησε την απόλυση του Ρεζνικόφ. «Πιστεύω ότι το υπουργείο χρειάζεται νέες προσεγγίσεις και άλλες μορφές αλληλεπίδρασης τόσο με τον στρατό όσο και με την κοινωνία γενικότερα» είπε. Το υπουργείο Αμυνας ενεπλάκη σε έντονες διαμάχες τους τελευταίους μήνες, καθώς ουκρανικά μέσα ενημέρωσης ανακάλυψαν ότι αξιωματούχοι αγόραζαν τρόφιμα και, αργότερα, χειμερινές στολές σε διογκωμένες τιμές. Δεν υπάρχουν στοιχεία που να αποδεικνύουν ότι ο Ρεζνικόφ συμμετείχε σε διαφθορά ή ότι εκτρέπονται στρατιωτικές προμήθειες της Δύσης.

Ο ουκρανικός στρατός συγκλονίστηκε επίσης από σκάνδαλα διαφθοράς στα περιφερειακά γραφεία στρατολόγησης, όπου πολλά ανώτερα στελέχη έχουν τεθεί υπό κράτηση με την κατηγορία ότι μπορούσαν να αποφύγουν τη στρατολόγηση και την υπηρεσία στην πρώτη γραμμή όσοι επιδίδονταν σε δωροδοκίες. Με τις απώλειες να αυξάνονται στο μέτωπο της Ζαπορίζια, η διαφθορά σε θέματα στρατολόγησης αλλά και χρήσης των οπλικών συστημάτων που δίνονται από τη Δύση έχει γίνει φλέγον πολιτικό ζήτημα, τόσο στο εσωτερικό όσο και στο εξωτερικό.

Συμπτώματα δηλητηρίασης

Ο νέος υπουργός Αμυνας, ο Ρουστέμ Ουμέροφ, ο οποίος είχε διατελέσει βουλευτής για κόμμα της αντιπολίτευσης πριν τον πόλεμο, έγινε σημαντικό μέλος της ουκρανικής διαπραγματευτικής ομάδας και είχε ταξιδέψει για ειρηνευτικές συνομιλίες στη Λευκορωσία. Αυτός και ο ρώσος ολιγάρχης Ρόμαν Αμπραμόβιτς, ο οποίος επισκέφτηκε το Κίεβο καθώς προσπαθούσε να μεσολαβήσει σε μια συμφωνία, είχαν αναπτύξει μυστηριώδη συμπτώματα που συνάδουν με δηλητηρίαση εκείνη την εποχή, αλλά έκτοτε έχουν αναρρώσει. Διορισμένος ως ειδικός απεσταλμένος του Ζελένσκι, ο Ουμέροφ έχει καλλιεργήσει στενούς δεσμούς στον μουσουλμανικό κόσμο, ιδιαίτερα με τον τούρκο πρόεδρο Ρετζέπ Ταγίπ Ερντογάν και με τον σαουδάραβα διάδοχο πρίγκιπα Μοχάμεντ μπιν Σαλμάν, με τον οποίο συναντήθηκε μόλις πριν από μια εβδομάδα. Οι διαπραγματεύσεις με την Τουρκία ήταν καθοριστικές για την εξασφάλιση, πέρυσι, συμφωνίας με τη Ρωσία για την έναρξη εξαγωγής ουκρανικών σιτηρών. Ο Ουμέροφ έπαιξε επίσης σημαντικό ρόλο στη συμφωνία του Σεπτεμβρίου 2022 και οδήγησε σε ανταλλαγή εκατοντάδων αιχμαλώτων, συμπεριλαμβανομένων των διοικητών των ουκρανικών δυνάμεων που είχαν αιχμαλωτιστεί στη Μαριούπολη.