Το μέλλον της παγκόσμιας ναυτιλίας – τουλάχιστον για τα επόμενα χρόνια – περνά μέσα από την αξιοποίηση νέων μεταβατικών καυσίμων, με φόντο την ενεργειακή μετάβαση, την πράσινη οικονομία, αλλά και τις γεωπολιτικές προκλήσεις με τις οποίες βρίσκεται αντιμέτωπος ο πλανήτης.

Στο πλαίσιο αυτό, ο «φάκελος» περιβάλλον στη ναυτιλία και κυρίως τα θέματα εναλλακτικών καυσίμων, οι νέες εμπορικές διαδρομές και οι οικονομικές προοπτικές του κλάδου ήταν τα ζητήματα που απασχόλησαν περισσότερο τη συζήτηση που πραγματοποιήθηκε στο πλαίσιο του Tradewinds Shipowners Forum Athens 2023, που διεξήχθη στην Εθνική Πινακοθήκη.

Ιδιαίτερα αποκαλυπτικές ήταν οι απόψεις του προέδρου του Διεθνούς Ναυτιλιακού Επιμελητηρίου (ICS) Εμανουέλε Γκριμάλντι σχετικά με τις προοπτικές της ναυτιλίας εν μέσω της διαρκούς αυξανόμενης εστίασης στα κριτήρια βιώσιμης ανάπτυξης και εταιρικής διακυβέρνησης ESG. Οπως είπε ο ιταλός πλοιοκτήτης, το κομμάτι του περιβάλλοντος αποτελεί άλλον έναν τομέα στον οποίο οι συνομιλίες θα πρέπει να υπερισχύουν των μονομερών μέτρων. Αναφερόμενος στο σύστημα εμπορίας δικαιωμάτων εκπομπών (ΣΕΔΕ) της ΕΕ, το οποίο θα περιλαμβάνει σύντομα τη ναυτιλία, ο Γκριμάλντι ανέφερε χαρακτηριστικά πως «θα είναι πολύ λάθος εάν αντιμετωπίσουμε μόνο το 7% των εκπομπών. Η Ευρώπη θα πρέπει να φροντίσει να διαπραγματευτεί με διπλωματικό τρόπο ώστε να φτάσουμε σε μια παγκόσμια λύση».

Την ίδια ώρα, στο ιδιαίτερα ενδιαφέρον πάνελ με τίτλο «Η προοπτική των πλοιοκτητών: Πλοήγηση σε ασταθείς και αβέβαιες αγορές», τέθηκαν μια σειρά από προκλήσεις της εποχής, όπως ο πληθωρισμός. Στην τοποθέτησή του, ο πρόεδρος και διευθύνων σύμβουλος της Safe Bulkers Πόλυς Χατζηιωάννου αναφέρθηκε σε αυτό τον «βραχνά», επισημαίνοντας πως επίμονες αυξανόμενες τιμές και τα επιτόκια παγκοσμίως απειλούν τις οικονομικές προοπτικές στον πλανήτη και θα μπορούσαν να δημιουργήσουν προβλήματα στη ναυτιλία.

Από την πλευρά του, ο διευθύνων σύμβουλος της Capital Product Partners LP Γεράσιμος Καλογηράτος στάθηκε στο ιδιαίτερα μεταβαλλόμενο γεωπολιτικό κλίμα, το οποίο σημαίνει ότι πρέπει κανείς να έχει διαφοροποιημένες πηγές ενέργειας. Με φόντο παραγγελίες των δύο πρώτων παγκοσμίως πολύ μεγάλων νεότευκτων πλοίων αμμωνίας (VLAC), αλλά και των καινοτόμων πλοίων μεταφοράς υγροποιημένου CO2 (LCO2), ο Καλογηράτος εστίασε στην επένδυση της Capital  στην πράσινη μετάβαση και την πράσινη επανάσταση, υπογραμμίζοντας τα δύο σκέλη αυτής της στρατηγικής. Οπως ανέφερε, «το ένα είναι η επιλογή ενός καυσίμου που θα μειώσει το αποτύπωμα άνθρακα στα πλοία της Capital και το δεύτερο είναι να μπορεί να εξυπηρετήσει το νέο εμπόριο που θα γεννηθεί από την παγκόσμια ενεργειακή μετάβαση».

Γι’ αυτό τον λόγο η Capital επέλεξε LCO₂ carriers και VLAC carriers. Σύμφωνα με τον Καλογηράτο, τα πλοία μεταφοράς αμμωνίας θα μπορούσαν να μεταφέρουν αμμωνία ως καύσιμο για τα πλοία, αλλά επιπρόσθετα η πράσινη αμμωνία θα μπορούσε να χρησιμοποιηθεί με πολλούς άλλους τρόπους. «Για παράδειγμα, στην Ασία, όπου το σχέδιο είναι η καύση άνθρακα και πράσινης αμμωνίας για την παραγωγή ηλεκτρικής ενέργειας».

Επιπρόσθετα ο ίδιος πρόσθεσε ότι «θα υπάρξει ένας δρόμος για πολλά διαφορετικά καύσιμα και θα είναι συγκεκριμένα πλοία και εμπορικές οδοί».

Δυσοίωνες προβλέψεις

Από τη δική του σκοπιά ο διευθύνων σύμβουλος της Danaos Γιάννης Κούστας τόνισε πως ναι μεν η γενική προσφορά και ζήτηση είναι ευνοϊκή, αλλά πρόσθεσε πως δεν αναμένει κάποια άνθηση βραχυπρόθεσμα, επειδή η Κίνα θα χρειαστεί πολύ χρόνο για να ανακάμψει».

Παράλληλα, ο Κούστας υπερασπίστηκε την απόφασή του να επεκταθεί στα bulkers. «Εχουμε επενδύσει αρκετά σε containerships και αποφασίσαμε ότι είναι καιρός να διαφοροποιήσουμε την πηγή εσόδων μας», είπε, προσθέτοντας ότι κάποιος δημιουργεί έναν στόλο σε μια αγορά που πέφτει, όχι σε μια ανερχόμενη αγορά.

Πυρηνική ενέργεια

Μιλώντας στο ίδιο πάνελ, ο διευθύνων σύμβουλος του Global Transport Group της JP Morgan Asset Management, Andy Dacy, εξέφρασε την άποψη ότι τα στελέχη της ναυτιλίας θα πρέπει να έχουν ανοιχτό μυαλό για πιο ριζικές λύσεις σε ό,τι αφορά την απαλλαγή από τις ανθρακούχες εκπομπές. «Με αυτό που μπορώ λίγο να ενθουσιαστώ είναι το τι μπορεί να σημαίνει η πυρηνική ενέργεια για τη ναυτιλία», είπε ο ίδιος.

Επιπλέον, έφερε ως παράδειγμα και άλλες κινήσεις που θα μπορούσαν να γίνουν παγκοσμίως, προκειμένου να ελαττωθούν οι ρύποι, σημειώνοντας πως «εάν άνθρωποι κατανάλωναν λιγότερο βοδινό κρέας θα ήταν σαν να έβγαιναν από την εξίσωση κάποια ρυπογόνα πλοία».