Τα υλικά για τον μύθο του Νέου Κόσμου

Το 1835 – 1840 ο Αλεξί ντε Τοκβίλ εξέδωσε τη «Δημοκρατία στην Αμερική», το δοκίμιο πολιτικής επιστήμης με θέση κομβική στην ιστορία του ευρωπαϊκού φιλελευθερισμού. Ο γάλλος αριστοκράτης, που προερχόταν από τη φιλελεύθερη πτέρυγα, είχε επιστρέψει από το ταξίδι του στις ΗΠΑ, το οποίο ξεκίνησε τον Μάιο του 1831 με τον φίλο του Γκιστάβ ντε Μπομόν. Στο διάστημα έως τον Φεβρουάριο της ίδιας χρονιάς πέρασαν από το Νιούπορτ του Ρόουντ Αϊλαντ, τη Νέα Υόρκη, το Μπάφαλο στα σύνορα με τον Καναδά, την Πενσιλβάνια, το Οχάιο, το Μίσιγκαν και το Γουισκόνσιν, το Κεντάκι, το Τενεσί και τη Λουιζιάνα. Σκοπός ήταν η μελέτη του αμερικανικού σωφρονιστικού συστήματος. Τελικά στο κλασικό βιβλίο του ο Τοκβίλ χώρεσε, εκτός άλλων, την ανάλυση για το νομοθετικό και διοικητικό σύστημα των ΗΠΑ, την επιρροή των θεσμών στη συμπεριφορά των πολιτών, τις ιδιαιτερότητες της αμερικανικής εμπειρίας σχετικά με τη δουλεία. Πριν από τη «Δημοκρατία στην Αμερική», ωστόσο, ο Τοκβίλ καταγράφει τις πρώτες εντυπώσεις του από τις διαδρομές αυτές στο ποταμόπλοιο «Σουπίριορ» το οποίο μεταφέρει τους δύο φίλους – μαζί με άλλους 200 επιβάτες – προς τις Μεγάλες Λίμνες. Το χρονικό αυτό, που πήρε τον τίτλο «Δύο εβδομάδες στο τελευταίο σύνορο» παρέμενε αδημοσίευτο όσο ζούσε ο συγγραφέας του (μέχρι το 1849, δηλαδή). Στα ελληνικά αναμένεται μέσα στον Οκτώβριο από τις εκδόσεις «Στερέωμα», σε μετάφραση Εφης Κορομηλά. Το κατατοπιστικό και απαραίτητο για την ανάγνωση επίμετρο υπογράφει ο Δημήτρης Π. Σωτηρόπουλος, καθηγητής Σύγχρονης Πολιτικής Ιστορίας στο Πανεπιστήμιο Πελοποννήσου και αντιπρόεδρος του Παρατηρητηρίου για τη Διδασκαλία της Ιστορίας στο Συμβούλιο της Ευρώπης. Από εκεί το «Β» δημοσιεύει ένα απόσπασμα.