«Δεν σκέφτομαι ποτέ το μέλλον. Ερχεται αρκετά σύντομα». Ο ΣΥΡΙΖΑ δεν μπορεί να τσιτάρει Αϊνστάιν. Δεν μπορεί γιατί αρκετοί σύντροφοι δεν έχουν πια την πολυτέλεια να περιμένουν το αύριο του κόμματος ως υπόσχεση.
Από την επομένη της εκλογής αρχηγού από τη βάση η αξιωματική αντιπολίτευση εμφανίστηκε τριχοτομημένη.
Οσοι ακολούθησαν τον νικητή φωνάζουν με κάθε τρόπο πως ξεκίνησε η πορεία της επιστροφής στη λίγκα των μεγάλων κομμάτων – όταν δεν δείχνουν την εξώπορτα της Κουμουνδούρου στους διαφωνούντες μαζί τους.
Οι υπόλοιποι έχουν μοιραστεί.
Οι μεν έκαναν ένα βήμα πίσω, προσπαθώντας να μην μπουν στα πλάνα στα οποία κυριαρχεί το κασσελακικό χαμόγελο και τα συνθήματα. Οι δε αμφισβητούν ανοιχτά τις πολιτικές ικανότητες του μεταπολιτικού προέδρου τους.
Οι εσωκομματικές κόντρες – οι οποίες όχι άδικα φαίνονται στα μάτια των τρίτων παρατηρητών σκληρότερες από εκείνες της προεκλογικής περιόδου – βάζουν λοιπόν ευθέως το ερώτημα «πού πάει ο ΣΥΡΙΖΑ;». Εντός κι εκτός των συνόρων του κυκλοφορούν διαφορετικά σενάρια για το ποιο θα είναι το μέλλον του και πόσο σύντομα θα έρθει.
ΜΠΡΟΣΤΑ ΣΤΗ ΔΙΑΣΠΑΣΗ.
Στο πρώτο απ’ αυτά η διάσπαση εμφανίζεται αναπόφευκτη. Εκείνο το οποίο παραμένει ανοιχτό είναι η ημερομηνία της. Η πλειονότητα της κοινής γνώμης μοιάζει πεπεισμένη πως θα εκδηλωθούν διασπαστικές τάσεις στο κόμμα – το 68,5% των ερωτηθέντων από την Opinion Poll δηλώνει «ναι» και «μάλλον ναι».
Η πρώτη μεγάλη μάχη της νέας προεδρικής πτέρυγας και της εσωκομματικής αντιπολίτευσης αναμένεται να δοθεί στο προγραμματισμένο για τον Νοέμβριο συνέδριο – αν, φυσικά, δεν αναβληθεί. Εκεί, λένε οι κονεσέρ, «σε ένα σκληρά κομματικό περιβάλλον», ο επικεφαλής θα κληθεί να παρουσιάσει τις προτάσεις του για την ιδεολογική φυσιογνωμία του ΣΥΡΙΖΑ.
Σύμφωνα με μια ανάλυση, τότε θα γίνει ξεκάθαρη η απόσταση που χωρίζει τα δύο στρατόπεδα κι ενδέχεται να αποχωρήσουν ως μπλοκ όποιοι δεν συμφωνούν με την πορεία που επιθυμεί να χαράξει ο Στέφανος Κασσελάκης.
Κάποιοι απ΄ αυτούς που ποντάρουν στη διάσπαση, βέβαια, βλέπουν σαν πιθανότερη χρονική στιγμή της την περίοδο που θα ακολουθήσει ένα άσχημο αποτέλεσμα στις ευρωεκλογές του Ιουνίου.
Ψύχραιμοι πολιτικοί αναλυτές θεωρούν την ευρωκάλπη ορόσημο.
Αν στη συγκεκριμένη αναμέτρηση ο ΣΥΡΙΖΑ πάει καλά – καλά, κατά την εκτίμηση έμπειρου δημοσκόπου, σημαίνει να πιάσει «25% και το ποσοστό της ΝΔ να έχει 3 μπροστά» –, αναζωογονείται. Σε μια τέτοια περίπτωση θα αποδειχθεί δύσκολο για τους αντιρρησίες να σπάσουν το πιο διάσημο αριστερό ταμπού, μια κι ο νεοεκλεγείς αρχηγός θα καρπωθεί την πρώτη αύξηση των συριζαϊκών ποσοστών εδώ και πολλά χρόνια.
Εφόσον, όμως, η αξιωματική αντιπολίτευση μείνει στάσιμη στην επίδοση των πρόσφατων εθνικών εκλογών, «θα αρχίσει η μουρμούρα», συμπληρώνει η παραπάνω πηγή – υπονοώντας ότι αυτή θα καταλήξει σε διαζύγιο.
ΕΞΟΔΟΙ ΚΑΙ ΔΙΑΓΡΑΦΕΣ.
Το δεύτερο σενάριο θέλει ως πιθανότερη εξέλιξη όχι μια μαζική φυγή στελεχών αλλά μεμονωμένες εξόδους – σαν εκείνες που ήδη έχουν ξεκινήσει, περισσότερο ηχηρές, ωστόσο. Οι θιασώτες του υποστηρίζουν ότι όσο περνά ο καιρός – κι αφού διεξαχθεί το συνέδριο – ο πρόεδρος δεν θα δείχνει τη σημερινή ανεκτικότητα στη σκληρή κριτική που του ασκείται. Ετσι, το ενδεχόμενο να μη διστάσει να προχωρήσει σε διαγραφές προκειμένου να χτίσει ένα κόμμα ομοιόμορφο και πειθαρχημένο δεν αποκλείεται.
ΝΕΟ ΚΟΜΜΑ ΜΕ ΠΑΛΙΑ ΥΛΙΚΑ.
Στο τρίτο, πάλι, οι «έμπειροι» σύντροφοι που πλαισιώνουν τον κερδισμένο της εσωκομματικής αναμέτρησης θα επικρατήσουν, επιβάλλοντας το ύφος τους στην αντιπολιτευτική τακτική. «Πρόκειται για ένα σενάριο αναπαλαίωσης όπου εκπρόσωποι του ηττημένου και απαξιωμένου ΣΥΡΙΖΑ θα συνυπάρχουν με την εικόνα του νέου αρχηγού επειδή στο κόμμα δεν υπάρχουν άλλα υλικά πέρα απ΄ τα παλιά», λέει γνωστός πολιτικός αναλυτής.
ΕΝΑ ΝΕΟ ΠΟΛΙΤΙΚΟ ΠΡΟΪΟΝ.
Υπάρχει, πάντως, και τέταρτο: ο Κασσελάκης θα κατορθώσει τελικά να μετατρέψει τον ήδη αρχηγοκεντρικό ΣΥΡΙΖΑ σε ένα δικό του προσωποκεντρικό κόμμα – θα λανσάρει, δηλαδή, ένα πολιτικό προϊόν προσαρμοσμένο στο στυλ του. Αν αυτό συμβεί, οι προφητείες που έχουν ακουστεί για το τέλος του αριστερού ΣΥΡΙΖΑ θα εκπληρωθούν. Για τον παραπάνω αναλυτή, οι προϋποθέσεις για μια τέτοια τροπή στη συριζαϊκή ιστορία δεν ανιχνεύονται προς το παρόν. «Προτού γίνει πραγματικά κασσελακικό το κόμμα, πρέπει να γεμίσουν τα δομικά κενά τα οποία παρατηρούνται. Πρέπει το πρόσωπο από μεταπολιτικό να εξελιχθεί σε πολιτικό, ώστε να μπορεί να χτιστεί γύρω του ο αναγκαίος για τη μετάλλαξη μηχανισμός».
Ο αριθμός των σεναρίων, βέβαια, επιβεβαιώνει εκείνους που επιμένουν ότι το αρχικό ερώτημα – πού πάει ο ΣΥΡΙΖΑ; – δεν έχει ούτε εύκολη ούτε προφανή απάντηση. Η απορία ίσως αρχίσει να λύνεται μετά το πρώτο αληθινά κρίσιμο τεστ, τις ευρωεκλογές του 2024. Σε εννιά μήνες θα μετρηθεί με τα πιο αξιόπιστα εργαλεία πώς γράφει στο εκλογικό σώμα η νέα ηγεσία της αξιωματικής αντιπολίτευσης – άρα, θα γίνουν απτά τα σημάδια του συριζαϊκού πεπρωμένου.