Ηγέτες από περισσότερες από 40 χώρες συναντήθηκαν χθες στη Γρανάδα της Ισπανίας για την τρίτη σύνοδο κορυφής της Ευρωπαϊκής Πολιτικής Κοινότητας – ένα φόρουμ που ιδρύθηκε πέρυσι μετά την εισβολή της Ρωσίας στην Ουκρανία για να ενισχύσει τη συνεργασία μεταξύ περισσότερων από 40 χωρών από τη Νορβηγία μέχρι την Αλβανία.
Ενώ η σύνοδος ήταν να επικεντρωθεί στην ΕΕ και στην πιθανή διεύρυνσή της, άλλα θέματα κάλυψαν την επικαιρότητα – οι δεκάδες χιλιάδες πρόσφυγες του Ναγκόρνο Καραμπάχ, η Ουκρανία και η εσωτερική πολιτική της Αμερικής – και ιδιαίτερα το μέλλον της βοήθειας προς το Κίεβο.
Την ίδια ώρα που οι ηγέτες συγκεντρώνονταν στη Γρανάδα, στη Μόσχα ο ρώσος πρόεδρος Βλαντίμιρ Πούτιν δήλωνε ότι «θα επιτύχουμε τους στόχους μας στην Ουκρανία», κατηγορώντας τους δυτικούς ηγέτες ότι «έχουν ξεχάσει πώς να συμβιβάζονται».
Ανακοίνωσε ότι η χώρα του δοκίμασε επιτυχώς έναν νέο ισχυρό πυρηνικό στρατηγικό πύραυλο, τον Burevestnik και αρνήθηκε να αποκλείσει την πιθανότητα να πραγματοποιήσει δοκιμές όπλων που περιλαμβάνουν πυρηνικές εκρήξεις για πρώτη φορά εδώ και τρεις δεκαετίες.
Οι υποστηρικτές της Ευρωπαϊκής Πολιτικής Κοινότητας υποστηρίζουν ότι υπάρχει μεγάλη ανάγκη για περισσότερο συντονισμό σχετικά με την ασφάλεια στην ήπειρο. Αλλά το ερώτημα είναι εάν ένας ακόμα θεσμός μπορεί να οδηγήσει πράγματι σε καλύτερο συντονισμό. Οπως δήλωσε ο επικεφαλής του Ευρωπαϊκού Λαϊκού Κόμματος Μάνφρεντ Βέμπερ στο Politico: «Πρέπει να βασιστούμε στις δομές μας που έχουμε, και αυτές είναι οι δομές της Ευρωπαϊκής Ενωσης».
Η Λεωφόρος των Θλιμμένων
Καθώς οι ηγέτες περνούσαν από το Paseode los Tristes, τη Λεωφόρο των Θλιμμένων (διότι από εκεί περνούσαν επί αιώνες οι νεκρικές πομπές προς το κοιμητήριο της Γρανάδας), γινόταν γνωστό ότι 51 άνθρωποι έχασαν τη ζωή τους στην περιοχή του Χάρκοβο της Βορειοανατολικής Ουκρανίας όταν ρωσικός πύραυλος έπεσε σε καφετέρια και παντοπωλείο την ώρα που τελείτο μνημόσυνο, γι’ αυτό και υπήρχαν πολλοί άμαχοι.
Ο υπουργός Εσωτερικών Ιχόρ Κλιμένκο είπε ότι πολλοί από τους 330 κατοίκους του χωριού Χρόζα ήταν παρόντες την ώρα του χτυπήματος, γι’ αυτό είναι τόσο μεγάλος ο αριθμός των θυμάτων. «Από κάθε οικογένεια, από κάθε νοικοκυριό, υπήρχαν άνθρωποι σε αυτήν την τελετή. Πρόκειται για τραγωδία», τόνισε.
Η επίθεση ήταν η πιο θανατηφόρα στην περιοχή του Χάρκοβο από την εισβολή της Ρωσίας πριν από 19 μήνες.
«Οι ρώσοι τρομοκράτες πραγματοποίησαν σκόπιμα την επίθεση κατά τη διάρκεια του μεσημεριανού γεύματος, για να εξασφαλίσουν μέγιστο αριθμό απωλειών», δήλωσε ο υπουργός Αμυνας Ρουστέμ Ουμέροφ. «Δεν υπήρχαν στρατιωτικοί στόχοι στην περιοχή.
Πρόκειται για ένα αποτρόπαιο έγκλημα που έχει σκοπό να τρομάξει τους Ουκρανούς». Στη Γρανάδα, ο ουκρανός πρόεδρος Βολοντίμιρ Ζελένσκι, συμμετέχοντας στη σύνοδο κορυφής, τόνισε ότι «η ρωσική τρομοκρατία πρέπει να σταματήσει.
Τώρα συζητάμε με τους ευρωπαίους ηγέτες, συγκεκριμένα για την ενίσχυση της αεροπορικής μας άμυνας, για την προστασία της χώρας μας από τον τρόμο».
Οι περισσότεροι ευρωπαίοι ηγέτες συσπειρώθηκαν γύρω από τον Ζελένσκι, εκφράζοντας προθέσεις για μακροπρόθεσμη υποστήριξη του Κιέβου, αφού ο πρόεδρος των ΗΠΑ Τζο Μπάιντεν εξέφρασε φόβους ότι οι εσωτερικές διαμάχες των Ρεπουμπλικανών στο Κογκρέσο θα μπορούσαν να βλάψουν την αμερικανική βοήθεια στο Κίεβο.
Η συγκέντρωση στη Γρανάδα έδωσε σε ηγέτες όπως ο γάλλος πρόεδρος Εμανουέλ Μακρόν, ο γερμανός καγκελάριος Ολαφ Σολτς και ο βρετανός πρωθυπουργός Ρίσι Σούνακ την ευκαιρία να επαναλάβουν τη δέσμευσή τους για την Ουκρανία.
Στη σύνοδο κορυφής συζητήθηκαν επίσης οι προσπάθειες της Ουκρανίας και άλλων χωρών για ένταξη στην ΕΕ, καθώς και ο τρόπος αντιμετώπισης των αυξανόμενων αφίξεων προσφύγων και μεταναστών από τη Μέση Ανατολή και την Αφρική – και οι δύο θεωρούνται υπαρξιακές προκλήσεις για το μπλοκ.
«Η μετάβαση από μια ΕΕ των 27 σε μια ΕΕ των 35 θα δημιουργήσει πολλές προκλήσεις στο εσωτερικό.
Θα ανοίξουμε στη Γρανάδα αυτή τη μεγάλη συζήτηση που θα μας οδηγήσει σε μια βαθιά μεταρρύθμιση της ΕΕ», δήλωσε ο ισπανός πρωθυπουργός Πέδρο Σάντσεθ, οικοδεσπότης της συγκέντρωσης.
Επίκεντρο οι κρίσεις
Οι συνομιλίες στο περιθώριο της χθεσινής συνάντησης επικεντρώθηκαν στις κρίσεις μεταξύ Αζερμπαϊτζάν και Αρμενίας και μεταξύ Σερβίας και Κοσόβου, οι οποίες φούντωσαν τις τελευταίες εβδομάδες εν μέσω υποτονικών προσπαθειών της ΕΕ για διαμεσολάβηση.
Οι ελπίδες για μια πρώτη συνάντηση μεταξύ των ηγετών του Αζερμπαϊτζάν και της Αρμενίας μετά τη στρατιωτική επιχείρηση του Μπακού τον περασμένο μήνα για την ανάκτηση του ελέγχου του θυλάκου του Ναγκόρνο Καραμπάχ διαψεύστηκαν όταν ο πρόεδρος του Αζερμπαϊτζάν Ιλχάμ Αλίεφ αποφάσισε να μην παραστεί.
Κι αυτό αφότου ο τούρκος πρόεδρος Ρετζέπ Ταγίπ Ερντογάν ανακοίνωσε ότι δεν θα παραστεί λόγω ασθένειας – μια ασθένεια που πολλοί χαρακτήρισαν «διπλωματική» αφότου γνωστοποιήθηκε ότι δεν έγινε δεκτό το αίτημα της Αγκυρας, να είναι παρών ο Ερντογάν σε μια πιθανή συνάντηση του Αλίεφ με τον αρμένιο πρωθυπουργό Νικόλ Πασινιάν.